Ήταν 1η Νοεμβρίου, πριν 23 χρόνια όταν κυκλοφόρησε το «κύκνειο άσμα» των Nirvana και πιο συγκεκριμένα, του Kurt Cobain. Ο τίτλος του, MTV Unplugged in New York, και όσο σαφής και αν προσπαθεί να είναι ως προς το περιεχόμενο και την τοποθεσία, τόσο μεγαλύτερη η έκπληξη του ακροατή ή θεατή (υπάρχει πολύ οπτικοακουστικό υλικό) που έρχεται σε επαφή με την τελετουργία που έλαβε χώρα στα Sony Music Studios της Νέας Υόρκης.
Background
Οι Nirvana διαπραγματεύονταν με το MTV για να εμφανιστούν στην εκπομπή MTV Unplugged. Ήταν κατά την περιοδεία τους με τους Meat Puppets, όταν και τελικά δέχτηκε ο frontman των Nirvana, Kurt Cobain, την πρόταση. Το συγκρότημα ήθελε να κάνει κάτι διαφορετικό από ένα τυπικό επεισόδιο MTV Unplugged. Σύμφωνα με τον drummer Dave Grohl, «Είχαμε δει τα άλλα Unpluggeds και δεν μας άρεσαν τα περισσότερα, γιατί οι περισσότερες μπάντες τους συμπεριφέρονται σαν rock shows – παίζουν τα κομμάτια τους σαν να βρίσκονται στο Madison Square Garden, αλλά με ακουστικές κιθάρες». Το group εξέτασε το album The Lifting του Mark Lanegan του 1990 ως πηγή έμπνευσης. Μεταξύ των ιδεών που προέκυψαν από τα μέλη της μπάντας ήταν το cover του The Man Who Sold The World, του David Bowie, αλλά και το κάλεσμα των μελών των Meat Puppets για να τραγουδήσουν κάποια κομμάτια τους μαζί στη σκηνή.
Παρόλα αυτά, η προοπτική εκτέλεσης μιας εντελώς ακουστικής παράστασης έκανε τον Cobain νευρικό. Αφιέρωσαν δύο μέρες στις πρόβες, οι οποίες ήταν έντονες και δύσκολες, με την μπάντα να «τρέχει» σε προβλήματα που παρουσίασαν διάφορα τραγούδια. Κατά τη διάρκεια των συναντήσεων, ο Cobain διαφώνησε με το MTV σχετικά με τον τρόπο παρουσίασης του live. Το δίκτυο του MTV ήταν δυσαρεστημένο με την επιλογή των Meat Puppets ως επισκεπτών (προτιμούσαν να ακούσουν ονόματα όπως, Eddie Vedder ή Tori Amos) και την έλλειψη πολλών hits στη setlist των Nirvana. Αναστατωμένος, την ημέρα πριν από την μαγνητοσκόπηση, ο Cobain αρνήθηκε να παίξει, ωστόσο, εμφανίστηκε στο στούντιο το επόμενο απόγευμα. Ο Cobain υπέφερε από την έλλειψη ουσιών και από νευρικότητα εκείνη τη στιγμή.
Performance
Οι Nirvana ηχογράφησαν την εμφάνισή τους για το MTV Unplugged στις 18 Νοεμβρίου του 1993 στα Sony Studios στη Νέα Υόρκη. Ο Cobain πρότεινε, η σκηνή να είναι διακοσμημένη με κρίνα, μαύρα κεριά και να κρέμεται ένας κρυστάλλινος πολυέλαιος. Το αίτημα του Cobain ώθησε τον παραγωγό της εκπομπής να τον ρωτήσει «Σκέφτεσαι να είναι σαν κηδεία;», στην οποία ερώτηση ο τραγουδιστής απάντησε: «Ακριβώς όπως μια κηδεία». Οι Nirvana ενισχύθηκαν, από τον κιθαρίστα Pat Smear και τον cellist Lori Goldston, περιοδεύοντας με τη μπάντα. Παρά τις προϋποθέσεις του show, ο Cobain επέμεινε να παίξει την ακουστική του κιθάρα μέσω του ενισχυτή και των πεντάλ του. Ο παραγωγός των MTV Unplugged δημιούργησε ένα πλαστό κιβώτιο μπροστά από τον ενισχυτή για να το μεταμφιέσει σε monitor . O Cobain ήταν συνηθισμένος να ακούει την κιθάρα του μέσω του ενισχυτή του, ήθελε αυτά τα εφέ. Μπορείτε να τα ακούσετε στο The Man Who Sold the World. Είναι μία ακουστική κιθάρα, αλλά προφανώς περνάει από ενισχυτή.
Σε αντίθεση με πολλούς καλλιτέχνες που εμφανίστηκαν στο show, οι Nirvana κινηματογράφησαν ολόκληρο το live σε μια λήψη. Η λίστα των δεκατεσσάρων τραγουδιών του συγκροτήματος περιελάμβανε ένα μόνο τραγούδι από το debut album τους, το “Bleach”, τέσσερα τραγούδια από το album “Nevermind” του 1991, τρία κομμάτια από την τελευταία τους κυκλοφορία, “In Utero” και έξι cover. Το group απέφυγε να παίξει τα γνωστότερα τραγούδια του. Το μοναδικό που έπαιξαν από την προαναφερθείσα κατηγορία ήταν το single Come as You Are του 1992. Δέκα τραγούδια μετά το ξεκίνημα του show ο Cris και o Curt Kirkwood των Meat Puppets εντάχθηκαν στη σκηνή για να εκτελέσουν τρία τραγούδια τους με τους Nirvana.
Το συγκρότημα τελείωσε με την εκτέλεση του παραδοσιακού τραγουδιού Where Did You Sleep Last Night, ακολουθώντας τη εκδοχή του blues μουσικού, Lead Belly, τον οποίο ο Cobain περιέγραψε πριν το τραγούδι ως «αγαπημένο του καλλιτέχνη». Αυτή η απόδοση του Where Did You Sleep Last Night έχει θεωρηθεί ως μία από τις καλύτερες live εκτελέσεις, μεμονωμένου τραγουδιού, όλων των εποχών.
Όπως ο κριτικός της Atlantic, Andrew Wallace Chamings περιέγραψε: «Για την τελική γραμμή, είχα ανατριχιάσει όλη τη νύχτα». Ο Cobain ανεβαίνει οκτάβα, αναγκάζοντάς τον να τεντώσει τις κραυγές του μέχρι να λυγίσει. «Χτυπάει» τόσο την λέξη «shiver», που η μπάντα σταματά, στη συνέχεια ουρλιάζει τη λέξη «whole» και έπειτα κάνει κάτι πολύ παράξενο στη σύντομη σιωπή που ακολουθεί, κάτι που είναι δύσκολο να περιγραφεί -ανοίγει διάπλατα τα γαλάζια μάτια του, ξαφνικά κοιτάζει κάτι σαστισμένος με μια περίεργη σαφήνεια και στη συνέχεια τελειώνει το τραγούδι. Μετά την ολοκλήρωση της μπάντας, ο Cobain διαφώνησε με τους παραγωγούς του show, που ήθελαν ένα encore. Ο Cobain αρνήθηκε γιατί ένιωσε ότι δεν μπορούσε να ξεπεράσει την απόδοση αυτού του τραγουδιού.
Success
Tο MTV Unplugged στη Νέα Υόρκη είναι το 316ο πιο «κατεβασμένο» album, στους καταλόγους των κριτικών, όλων των εποχών. Το 2012, τοποθετήθηκε στον αριθμό 313 στον κατάλογο Rolling Stone με τίτλο «Τα 500 μεγαλύτερα album όλων των εποχών». Το περιοδικό το χαρακτήρισε επίσης το 95ο καλύτερο album της δεκαετίας του 1990. Το NME έβαλε το MTV Unplugged στη Νέα Υόρκη στον αριθμό 1 στη λίστα των «50 Greatest Live Albums». Τον Ιούλιο του 2014, η Guitar World κατέταξε το MTV Unplugged στη Νέα Υόρκη στον αριθμό 30 του καταλόγου των «Superunknown: 50 Iconic Albums That Defined 1994». Το album συμπεριλήφθηκε επίσης στο βιβλίο 1001 Albums Υou Must Hear Before You Die.
Το album κυκλοφόρησε περίπου επτά μήνες μετά την είδηση της αυτοκτονίας του Kurt Cobain, και αποτέλεσε τον απόηχο της καριέρας του. Οι Nirvana δεν θα μπορούσαν ποτέ να είναι η ίδια μπάντα. Πλέον και εμείς έχουμε κληρονομιά μια από τις σημαντικότερες στιγμές της rock μουσικής.
Setlist
1. About A Girl
2. Come As You Are
3. Jesus Doesn’t Want Me for a Sunbeam
4. The Man Who Sold the World
5. Pennyroyal Tea
6. Dumb
7. Polly
8. On a Plain
9. Something in the Way
10. Plateau
11. Oh Me
12. Lake Of Fire
13. All Apologies
14. Where Did You Sleep Last Night
