Το παρόν άρθρο

Το παρόν άρθρο με τίτλο, Γονική διαταραχή χρήσης ουσιών: Επιπτώσεις στα παιδιά, θα παρουσιάσει τον ερευνητικό σκοπό και τα ερευνητικά ευρήματα μίας πρόσφατης επιδημιολογικής έρευνας στη Σουηδία που εξέτασε εάν συνδέεται η διαταραχή χρήσης ουσιών ή αλκοόλ των γονέων με υψηλότερο κίνδυνο διανοητικής αναπηρίας στα παιδιά. 

Πηγή εικόνας: Τα κριτήρια του DSM-5 για τις διαταραχές χρήσης ουσιών

Τί είναι η διαταραχή χρήσης ουσιών;

Η διαταραχή χρήσης ουσιών, παλαιότερα γνωστή ως εθισμός στις ουσίες, είναι μια κατάσταση της ψυχικής υγείας όπου το άτομο βιώνει ένα προβληματικό μοτίβο χρήσης ουσιών που επηρεάζει την υγεία και την ποιότητα της ζωής του. Οι ουσίες αλλάζουν τον τρόπο της εγκεφαλικής λειτουργίας με την πάροδο του χρόνου. Συγκεκριμένα, οι ουσίες απελευθερώνουν ντοπαμίνη, μια χημική ουσία στον εγκέφαλό που κάνει ένα άτομο να αισθάνεται καλά – μέχρι η ουσία να παύει να υπάρχει. Ο εγκέφαλος και το σώμα θέλουν, ωστόσο, να συνεχίσουν να βιώνουν καλά, ακόμα κι αν αυτό είναι ανθυγιεινό. Η διαταραχή χρήσης ουσιών μπορεί να επηρεάσει σημαντικά τη συναισθηματική ευεξία, τις σχέσεις, την εκπαίδευση και την καριέρα ενός ατόμου. Και σε πολλές περιπτώσεις, είναι απειλητική για τη ζωή του ατόμου. Η διαταραχή χρήσης ουσιών κυμαίνεται σε ένα φάσμα, μπορεί να ήπια, μέτρια ή σοβαρή.

Μερικές από τις πιο συχνές διαταραχές χρήσης ουσιών είναι οι ακόλουθες:

  • Διαταραχή χρήσης αλκοόλ
  • Διαταραχή χρήσης κοκαΐνης
  • Διαταραχή χρήσης κάνναβης
  • Διαταραχή χρήσης καπνού
  • Διαταραχή χρήσης μεθαμφεταμίνης
  • Διαταραχή χρήσης οπιοειδών.

Η επιδημιολογική έρευνα τoυ Κhemiri και των συνεργατών του (2023)

Τα παιδιά ενός γονέα με διαταραχή χρήσης αλκοόλ ή ναρκωτικών ουσιών βρίσκονται σε μεγαλύτερο κίνδυνο διανοητικής αναπηρίας, ακόμα κι αν η διαταραχή αφορά μόνο τον πατέρα, αναφέρουν ερευνητές από το Ινστιτούτο Karolinska στη Σουηδία. Σύμφωνα με την έρευνα, η οποία δημοσιεύτηκε στο περιοδικό eClinicalMedicine, τα μέτρα πρόληψης θα πρέπει να απευθύνονται και στους δύο γονείς.

Ερευνητικός σκοπός και σχεδιασμός

Ο Khemiri και οι συνεργάτες του (2023) διερεύνησαν τη συσχέτιση μεταξύ της διαταραχής της χρήσης αλκοόλ ή ουσιών από τους γονείς και της διανοητικής αναπηρίας στα παιδιά τους. Οι ερευνητές ανέλυσαν δεδομένα περίπου δύο εκατομμυρίων παιδιών που γεννήθηκαν στη Σουδία από την 1η Ιανουαρίου 1978 έως τη 31η Δεκεμβρίου 2002, όπως φαίνεται στην παρακάτω εικόνα.

Όπως φαίνεται στην παρακάτω εικόνα, οι ερευνητές εξέτασαν τη διαταραχή χρήσης ουσιών (Drug Use Disorder) ή αλκοόλ (Alcohol Use Disorder) της μητέρας και του πατέρα σε τρεις χρονικές περιόδους:
  • πριν από την εγκυμοσύνη
  • κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης &
  • μετά τη γέννηση του παιδιού.

Advertising

Advertisements
Διαβάστε επίσης  Γιατί λέμε ψέματα: οι λόγοι που το αποδεικνύουν
Ad 14

Ερευνητικά ευρήματα

Οι ερευνητές βρήκαν ότι:

  • Το 1,2% των μωρών που γεννήθηκαν από γονείς χωρίς διαταραχή χρήσης ουσιών (αλκοόλ ή ναρκωτικές ουσίες), διαγνώστηκαν με διανοητική αναπηρία σε σύγκριση με το 3% των μωρών που γεννήθηκαν από γονείς με διαταραχή χρήσης ουσιών τα οποία διαγνώστηκαν με διανοητική αναπηρία.
  • Η διαταραχή χρήσης αλκοόλ ή ουσιών από τους γονείς πριν από τη γέννηση των παιδιών τους συσχετίστηκε με αυξημένο κίνδυνο οποιασδήποτε μορφής διανοητικής αναπηρίας.
  • Παρόμοιος ήταν ο κίνδυνος οποιασδήποτε μορφής διανοητικής αναπηρίας στα παιδιά εάν η διαταραχή χρήσης ουσιών ή αλκοόλ αφορούσε είτε μητέρα είτε τον πατέρα τους.
  • Ο κίνδυνος διανοητικής αναπηρίας στα παιδιά των γονέων με διαταραχή χρήσης ουσιών ή αλκοόλ μειώθηκε, αλλά παρέμεινε στατιστικά σημαντικός, όταν οι ερευνητές έλαβαν υπόψη στις αναλύσεις τους την εκπαίδευση των γονέων, το μεταναστευτικό τους υπόβαθρο και την ψυχιατρική συννοσηρότητα.
  • Η γονική διαταραχή χρήσης αλκοόλ συσχετίστηκε με αυξημένο κίνδυνο διανοητικής αναπηρίας στα παιδιά ανεξάρτητα από τον χρόνο που διαγνώστηκαν με τη διαταραχή οι γονείς, αλλά εάν οι μητέρες ή οι πατέρες είχαν διαγνωστεί με διαταραχή χρήσης αλκοόλ κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, ο κίνδυνος ήταν σημαντικά μεγαλύτερος από ό,τι εάν η διάγνωση της διαταραχής χρήσης αλκοόλ είχε καταγραφεί για πρώτη φορά μετά τον τοκετό. 

Συμπεράσματα

  • Τόσο οι μητέρες όσο και οι πατέρες με διαταραχή χρήσης ουσιών πριν τη γέννηση των παιδιών έχουν παιδιά με αυξημένο κίνδυνο να διαγνωστούν με διανοητική αναπηρία όλων των τύπων σοβαρότητας (ήπια, μέτρια ή σοβαρή).
  • Μεγαλύτερος ήταν ο κίνδυνος διανοητικής αναπηρίας στα παιδιά όταν η διαταραχή χρήσης αλκοόλ από τους γονείς είχε διαγνωστεί κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
  • Αυτά τα ευρήματα έχουν κλινικές εφαρμογές ως εκ του ότι η διαταραχή χρήσης ουσιών ή αλκοόλ από τους γονείς είναι ένας παράγοντας κινδύνου που θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη κατά την ανάπτυξη προγραμμάτων πρόληψης, διάγνωσης και θεραπείας παιδιών με διανοητική αναπηρία.
Διαβάστε επίσης  Τι ονομάζουμε δυσγραφία και πώς συνδέεται με την δυσορθογραφία;

Βιβλιογραφία

Khemiri, L., Kuja-Halkola, R., Larsson, H., Butwicka, A., Tideman, M., D’Onofrio, B. M., κ.ά. (2023). Parental substance use disorder and risk of intellectual disability in offspring in Sweden: a national register study. EClinicalMedicine63, 102170. https://doi.org/10.1016/j.eclinm.2023.102170

Σπούδασα Ψυχολογία στο Πανεπιστήμιο Κρήτης (2008) και ολοκλήρωσα μεταπτυχιακό πρόγραμμα ειδίκευσης στην Ανάπτυξη του Παιδιού στο Τμήμα Ψυχολογίας και Ανθρώπινης Ανάπτυξης του Πανεπιστημιακού Κολλεγίου του Λονδίνου (2012). Το 2014, ξεκίνησα διδακτορικές σπουδές στο Πανεπιστημιακό Κολλέγιο του Λονδίνου. Τον Δεκέμβριο του 2018, υπερασπίστηκα επιτυχώς τη διατριβή μου με τίτλο (στην ελληνική γλώσσα): Η διερεύνηση της οργάνωσης του λεξιλογίου σε παιδιά που μιλούν Ελληνικά με δυσκολίες στη γλώσσα και τον αλφαβητισμό. Η διδακτορική διατριβή μπορεί να βρεθεί εδώ: https://discovery-pp.ucl.ac.uk/id/eprint/10077333/

Αρθρα απο την ιδια κατηγορια

Inland Empire

«Inland Empire»: Το αινιγματικό «κύκνειο άσμα» του David Lynch

Αν και το «Mullholand Drive» χαρακτηρίστηκε ως μια από τις
Ο Μεγάλος Περίπατος του Πέτρου

Ο μεγάλος περίπατος του Πέτρου της Άλκης Ζέη σε graphic novel

1971: η Άλκη Ζέη γράφει ίσως το πιο σπουδαίο βιβλίο