Η «μοδά» του μη εμβολιασμού αφορά κυρίως τα μικρά παιδιά και ξεκίνησε από ομάδες υποστηρικτών των «εναλλακτικών θεραπειών» στις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά εξαπλώθηκε γρήγορα σε παγκόσμιο επίπεδο μέσω του διαδικτύου.
Η Ελλάδα δεν θα μπορούσε να ξεφύγει από αυτή τη «μόδα», καθώς οι νέοι γονείς βομβαρδίζονται συνεχώς από αναληθείς πληροφορίες που αναπαράγουν μεταξύ τους σε διάφορα forums και σε ομάδες στο facebook. Όμως ότι γράφεται στο διαδίκτυο δε σημαίνει ότι είναι και αλήθεια. Οι περισσότεροι δεν θα διασταυρώσουν ποτέ μια τέτοια πληροφορία.
Πολλοί είναι αυτοί που αντιδρούν στην απόφαση του Υπουργείου να μη δέχεται τα ανεμβολίαστα παιδιά στα σχολεία, και άλλοι τόσοι αυτοί που βλέπουμε καθημερινά να διαπληκτίζονται στα social media με υποστηρικτές των εμβολίων, προβάλλοντας σαν μοναδικό αντίλογο το «εσύ παιδιά έχεις;». Χρειάζεται άραγε να έχει κανείς παιδιά για να ξεχωρίσει το λογικό από το παράλογο;
Τι ακριβώς είναι το αντιεμβολιαστικό κίνημα και που στηρίζεται
Η φιλοσοφία του αντιεμβολιαστικού κινήματος στηρίζεται στην καχυποψία απέναντι στην ασφάλεια των εμβολίων και στην αντίληψη ότι προκαλούν αυτισμό. To κίνημα στρέφεται εναντίων των φαρμακευτικών εταιριών και δημιουργεί θεωρίες συνομωσίας και hoax που αναπαράγονται διαρκώς στο διαδίκτυο χωρίς να διασταυρώνονται από κανέναν.
Στοιχεία που να αποδεικνύουν την συσχέτιση εμβολίων και αυτισμού
Σε όσα επιστημονικά άρθρα και να ψάξει κανείς δε θα βρει ούτε μια έρευνα που να συνδέει τα εμβόλια με την πρόκληση αυτισμού. Αντιθέτως, θα βρει εκατοντάδες έρευνες από τα μεγαλύτερα πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα του κόσμου, όπου απορρίπτουν αυτή την άποψη. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO), το Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC), το ΚΕΕΛΠΝΟ, και το Υπουργείο Υγείας δημοσιεύουν συνεχώς εκθέσεις και προειδοποιούν για τις συνέπειες αυτής της αύξησης του ανεμβολίαστου πληθυσμού.
Η σημασία του εμβολιασμού και η ασφάλεια των εμβολίων
Τα εμβόλια αποτελούν ένα από τα μεγαλύτερα και σημαντικότερα επιστημονικά επιτεύγματα στην ιστορία της ανθρωπότητας. Ο εμβολιασμός έχει εξαλείψει ασθένειες όπως ο τέτανος, η πολιομυελίτιδα, η ευλογιά, η διφθερίτιδα και η ιλαρά, ασθένειες οι οποίες μερικές δεκαετίες νωρίτερα ήταν υπεύθυνες για τεράστιες επιδημίες, και για τα πολύ υψηλά ποσοστά παιδικής θνησιμότητας. Τα εμβόλια μαζί με το καθαρό νερό αποτελούν τις δυο μεγαλύτερες παρεμβάσεις για τη μείωση της θνησιμότητας και την αύξηση του προσδόκιμου επιβίωσης. Υπολογίζεται ότι ο εμβολιασμός σώζει κάθε χρόνο 3 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως, και αποτρέπει 750.000 παιδιά από την αναπηρία (WHO).
Τα εμβόλια περνάνε από πολλά στάδια ώστε να διαπιστωθεί η ασφάλεια τους και δοκιμάζονται σε χιλιάδες εθελοντές πριν βγουν στην αγορά. Φυσικά όσοι είναι αλλεργικοί στα συστατικά του εκάστοτε εμβολίου απαγορεύεται να εμβολιαστούν. Ο κίνδυνος παρενεργειών είναι ασήμαντος μπροστά στον κίνδυνο των επιπλοκών των νοσημάτων τα οποία αντιμετωπίζουν.
Συλλογική ανοσία και εμβολιαστική κάλυψη
Η συλλογική ανοσία είναι το φαινόμενο κατά το οποίο τα ευάλωτα άτομα (παιδιά, ηλικιωμένοι ,ανεμβολίαστοι) ενός πληθυσμού προστατεύονται εμμέσως από την παρουσία άνοσων ατόμων (εμβολιασμένων). Με πιο απλά λόγια, όταν το 95% ενός πληθυσμού είναι εμβολιασμένο, προστατεύει το 5% του ανεμβολίαστου πληθυσμού από τη μόλυνση. Προκαλεί θα λέγαμε έναν αόρατο μανδύα προστασίας. Αυτό το ποσοστό ονομάζεται εμβολιαστική κάλυψη και διαφέρει από ασθένεια σε ασθένεια. Τι συμβαίνει όμως όταν το ποσοστό αυτό πέσει από το 95% ή το κατώτερο προστατευτικό; Το ποσοστό των εμβολιασμένων δεν θα είναι πλέον επαρκές ώστε να διασφαλίσει την ανοσία του συνολικού πληθυσμού, με αποτέλεσμα τα ανεμβολίαστα και ευάλωτα άτομα να νοσήσουν.
Η εμβολιαστική κάλυψη λοιπόν είναι ο λόγος που ο ανεμβολίαστος-από-επιλογή αισθάνεται ασφαλής από τέτοιου είδους ξεχασμένες ασθένειες. Όμως, όσο αυξάνονται οι υποστηρικτές αυτού του κινήματος, αυξάνονται και οι πιθανότητες να εξαλειφθεί η συλλογική ανοσία και να νοσήσουν οι ίδιοι από ασθένειες που νομίζουν ότι έχουν εξαφανιστεί ως δια μαγείας.
Ας δούμε μερικά από τα απαραίτητα παιδικά εμβόλια που απορρίπτει το αντιεμβολιαστικό κίνημα και ποιες οι ασθένειες από τις οποίες προστατεύουν:
Εμβόλιο ηπατίτιδας-Β: Η ηπατίτιδα Β είναι χρόνια λοιμώδης ασθένεια η οποία οφείλεται στον ιό HBV. Ένα σημαντικό ποσοστό των ασθενών με ηπατίτιδα Β καταλήγουν με επιπλοκές όπως κίρρωση του ήπατος, ηπατική ανεπάρκεια και ηπατοκυτταρικό καρκίνο, και φυσικά οι ασθενείς καταλήγουν.
Εμβόλιο μηνιγγιτιδόκοκκου-C: Πρόκειται για ένα εμβόλιο κατά της μηνιγγίτιδας, μιας πολύ σοβαρής ασθένειας, η οποία προκαλεί φλεγμονή η οποία γειτνιάζει με τον εγκέφαλο και την σπονδυλική στήλη. Οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της είναι η κώφωση, η επιληψία, ακόμη και ο θάνατος.
Εμβόλιο πολιομυελίτιδα: Η πολιομυελίτιδα ονομάζεται και παιδική παράλυση. Ο ιός της πολιομυελίτιδας προσβάλει το κεντρικό νευρικό σύστημα και καταστρέφει του κινητικούς νευρώνες προκαλώντας παράλυση και μυϊκή ατροφία.
Ο κάθε γονιός θέλει το καλύτερο για το παιδί του, είναι όμως αυτό το καλύτερο για το παιδί του;
Βλέπουμε λοιπόν γιατί γιατροί, επιστήμονες και διεθνείς οργανισμοί τονίζουν πόσο επικίνδυνο είναι το αντιεμβολιαστικό κίνημα. Είναι καθήκον όλων των επαγγελματιών υγείας, καθώς και των εκπαιδευτικών, να φροντίσουμε για τη σωστή ενημέρωση του γονιού σε ένα τόσο σοβαρό ζήτημα για τη Δημόσια Υγεία.
Βιβλιογραφία:
- World Health Organization: http://www.who.int/en/
- Κέντρο Ελέγχου & Πρόληψης Νοσημάτων http://www.keelpno.gr/
- Center for Disease Control and Prevention http://www.cdc.gov/
