
Κατά καιρούς γράφονται πολλά για τον σακχαρώδη διαβήτη. Και όχι αδίκως αφού πρόκειται για μια πάθηση που αφορά 425 εκατομμύρια ατόμων παγκοσμίως. Τι όμως από όλα αυτά που διαβάζουμε είναι πραγματικότητα; Ο διαβήτης είναι μια ασθένεια κατά την οποία σημειώνονται υψηλά επίπεδα γλυκόζης ή σακχάρου στο αίμα. Η γλυκόζη είναι υδατάνθρακας και προέρχεται από τα τρόφιμα που καταναλώνουμε. Η ινσουλίνη είναι μια ορμόνη που βοηθά τη γλυκόζη να εισέλθει στα κύτταρα μας για να τους δώσει ενέργεια. Στην περίπτωση που το άτομο πάσχει από διαβήτη τύπου 1, το σώμα δεν παράγει ινσουλίνη. Με μεγαλύτερη συχνότητα συναντάται ο διαβήτη τύπου 2, κατά τον οποίο το σώμα μας δεν παράγει ή δεν αξιοποιεί σωστά την ινσουλίνη. Χωρίς την απαιτούμενη ποσότητα της ορμόνης, η γλυκόζη παραμένει στο αίμα μας.
Παρακάτω θα δούμε μερικά γεγονότα σχετικά με τον διαβήτη και θα ξεκαθαρίσουμε το τοπίο γύρω από τους μύθους που περιβάλλουν την ασθένεια αυτή.
Μύθος 1// Ο διαβήτης προκαλείται από την κατανάλωση πολλών γλυκών
Όχι απαραίτητα. Η ινσουλίνη είναι υπεύθυνη για τη μείωση των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα όταν αυτή είναι πολύ υψηλή. Αν και η συχνή κατανάλωση γλυκών δεν αποτελεί αίτιο για την εμφάνιση του διαβήτη, μια διατροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη και λίπος μπορεί να οδηγήσει σε παχυσαρκία. Κατά συνέπεια, αυξάνεται ο κίνδυνος εμφάνισης του διαβήτη τύπου 2.
Μύθος 2// Ο διαβήτης μπορεί να θεραπευτεί
Ο διαβήτης είναι μια χρόνια ασθένεια χωρίς θεραπεία. Ωστόσο, η κατάσταση μπορεί να αντιμετωπιστεί για να αποφευχθεί η εμφάνιση επιπλοκών. Τα τελευταία χρόνια η επιστήμη υπόσχεται να βρει αντιδιαβητικά φάρμακα που αποσκοπούν στην ενίσχυση της παγκρεατικής παραγωγής ινσουλίνης και στη μείωση της κυτταρικής αντίστασης στη δράση αυτής της ορμόνη, χωρίς να τα έχει καταφέρει μέχρι σήμερα.
Μύθος 3// Οι ασθενείς με ινσουλίνη έχουν σοβαρότερο διαβήτη από εκείνους που λαμβάνουν στοματικά φάρμακα
Οι ασθενείς με διαβήτη τύπου 1 δεν είναι σε θέση να παράγουν ινσουλίνη λόγω ανοσολογικής διαταραχής που επηρεάζει το πάγκρεας. Επομένως, τα στοματικά φάρμακα που διεγείρουν την παραγωγή ινσουλίνης από το πάγκρεας δεν κρίνονται κατάλληλα. Τέτοιοι ασθενείς χρειάζονται ενέσεις ινσουλίνης για τον έλεγχο του επιπέδου γλυκόζης στο αίμα τους.
Για ασθενείς με διαβήτη τύπου 2, η αρχική θεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει μόνο από του στόματος φάρμακα ή ενέσεις ινσουλίνης. Μερικοί ασθενείς μπορεί να απαιτήσουν συνδυασμό και των δύο θεραπειών για να επιτύχουν τον βέλτιστο έλεγχο των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα τους.
Εκτός από τους μύθους που είδαμε υπάρχουν και μερικές βασικές αλήθειες για αυτή την ασθένεια.
Αλήθεια 1// Σε κάποιες περιπτώσεις οι επιπλοκές στην υγειά είναι αναπόφευκτες για τους διαβητικούς
Ο κακός έλεγχος του διαβήτη μπορεί να οδηγήσει σε μακροχρόνια βλάβη των αιμοφόρων αγγείων, κάτι που με τη σειρά του οδηγεί σε επιπλοκές όπως έλκη στα πόδια και ακρωτηριασμό, νευρική βλάβη, τύφλωση, νεφρική ανεπάρκεια, καρδιακές παθήσεις ακόμη και εγκεφαλικό επεισόδιο.
Ωστόσο, τέτοιες επιπλοκές μπορούν να αποφευχθούν εάν ο διαβήτης διαγνωστεί εγκαίρως και ακολουθηθεί η κατάλληλη θεραπεία . Για τον λόγο αυτό, είναι σημαντικό για τους διαβητικούς ασθενείς να κάνουν τακτικές εξετάσεις ώστε να αποφευχθούν οι προαναφερθείσες επιπλοκές.
Αλήθεια 2// Τα άτομα με διαβήτη πρέπει να αποφεύγουν τους υδατάνθρακες
Οι υδατάνθρακες μπορούν να αυξήσουν τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα καθώς κατανέμονται σε γλυκόζη για να παρέχουν ενέργεια.
Παρόλα αυτά, οι υδατάνθρακες υπάρχουν σε μια ποικιλία τροφίμων (συμπεριλαμβανομένων των φρούτων και λαχανικών), τα οποία μπορεί είναι σημαντικές πηγές θρεπτικών ουσιών. Για αυτό, δεν θα πρέπει να αποφεύγονται τελείως οι υδατάνθρακες από τη διατροφή μας. Σε συνεννόηση με τον διαιτολόγο, ο οποίος θα σας προσφέρει συμβουλές μπορείτε να διαμορφώσετε ένα πλάνο το οποίο ανταποκρίνεται στις ανάγκες σας.
Αλήθεια 3// Οι διαβητικοί μπορούν να καταναλώνουν σνακ χωρίς προσθήκη ζάχαρης
Τα σνακ ή οι καραμέλες που δεν έχουν πρόσθετη ζάχαρη ή που παρασκευάζονται για διαβητικούς είναι προτιμώμενες εναλλακτικές λύσεις για τα κανονικά σνακ, καθώς μπορεί να περιέχουν λιγότερη ζάχαρη. Η ζάχαρη σε αυτά τα προϊόντα μπορεί να έχει αντικατασταθεί από τεχνητά γλυκαντικά.
Όμως, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε πως τα σνακ και οι καραμέλες τείνουν να έχουν χαμηλή θρεπτική αξία και υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά. Θα ήταν λοιπόν προτιμότερο να ρίχνετε μια προσεκτική ματιά στις ετικέτες των προϊόντων προτού τα αγοράσετε. Ακόμη μια έρευνα στο διαδίκτυο για εταιρίες που δημιουργούν τρόφιμα κατάλληλα για διαβητικούς θα ήταν ιδιαιτέρως χρήσιμη. Τέλος, θα πρέπει πάντα να έχουμε κατά νου πως ακόμη και με την διατροφή οφείλουμε να τηρούμε ένα μέτρο.
Πηγές άρθρου:
American Diabetes Association. Standards of Medical Care in Diabetes – 2018. Diabetes Care. 2018;41(Suppl 1)
Waller DG, Sampson AP. Diabetes mellitus. In: Waller DG, Sampson AP, eds. Medical Pharmacology & Therapeutics. 5th ed. Philadelphia, PA: Elsevier; 2018:chap 40