Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, η στοματική υγεία μπορεί να επηρεάσει την υγεία ολόκληρου του σώματος. Όπως μας ενημερώνει ο ΠΟΥ οι ασθένειες του στόματος είναι οι πιο συχνές μη μεταδοτικές ασθένειες. Η κατάσταση του στόματος επηρεάζει τους ανθρώπους καθ ‘όλη τη διάρκεια της ζωής τους, προκαλώντας ντροπή, πόνο, δυσφορία, παραμόρφωση ή ακόμα και θάνατο. Είναι λοιπόν σημαντικό να κατανοήσουμε τη σημασία της στοματικής υγείας και να υιοθετήσουμε κατάλληλες πρακτικές στοματικής υγιεινής.
Δεδομένα για την στοματική υγεία από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας
- Η μελέτη Global Burden of Disease 2016 υπολόγισε ότι οι στοματικές ασθένειες επηρέασαν το ήμισυ του παγκόσμιου πληθυσμού (3,58 δισεκατομμύρια ανθρώπους) με την τερηδόνα να αποτελεί το επικρατέστερο πρόβλημα.
- Η σοβαρή περιοδοντίτιδα, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια των δοντιών, εκτιμάται ότι είναι η 11η πιο διαδεδομένη ασθένεια παγκοσμίως.
- Σε ορισμένες χώρες της Ασίας-Ειρηνικού, η συχνότητα εμφάνισης καρκίνου του στόματος (καρκίνος του χείλους και της στοματικής κοιλότητας) είναι μέσα στις τρεις πρώτες μεταξύ άλλων μορφών καρκίνου.
- Η οδοντιατρική περίθαλψη είναι δαπανηρή. Στις περισσότερες χώρες υψηλού εισοδήματος το 5% των συνολικών δαπανών και το 20% των ιδιωτικών δαπανών προορίζονται για την οδοντιατρική περίθαλψη.
- Πολλά συστήματα υγείας χωρών χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις για υγειονομική περίθαλψη.
- Υπάρχουν ακόμη ανισότητες στην υγεία του στόματος μεταξύ διαφορετικών πληθυσμιακών ομάδων ανά τον κόσμο και καθ ‘όλη τη διάρκεια της ζωής τους.
- Οι παράγοντες κινδύνου για τις στοματικές ασθένειες είναι η ανθυγιεινή διατροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε σάκχαρα, η χρήση καπνού και η χρήση αλκοόλ.
- Η κακή στοματική υγιεινή και η ανεπαρκής έκθεση στο φθόριο έχουν αρνητικές επιπτώσεις στην στοματική υγεία.
Πως επηρεάζει η στοματική υγεία ολόκληρο το σώμα;
Η υγεία του στόματος μπορεί να συμβάλει σε διάφορες ασθένειες και καταστάσεις, όπως:
Ενδοκαρδίτιδα. Η μόλυνση του ενδοκαρδίου συμβαίνει συνήθως όταν βακτήρια ή άλλα μικρόβια από άλλο μέρος του σώματός, όπως το στόμα, εξαπλώνονται μέσω της κυκλοφορίας του αίματος και προσκολλώνται σε ορισμένες περιοχές της καρδιάς σας.
Καρδιαγγειακή νόσος. Αν και η σύνδεση δεν είναι πλήρως κατανοητή, μερικές έρευνες υποδηλώνουν ότι οι καρδιακές παθήσεις, οι φραγμένες αρτηρίες και το εγκεφαλικό επεισόδιο μπορεί να συνδέονται με τη φλεγμονή και τις μολύνσεις που προκαλούν τα στοματικά βακτήρια.
Επιπλοκές εγκυμοσύνης και γέννησης. Η περιοδοντίτιδα συνδέεται με την πρόωρη γέννηση και το χαμηλό βάρος γέννησης.
Πνευμονία. Ορισμένα βακτήρια στο στόμα μπορούν να μετατεθούν στους πνεύμονες, προκαλώντας πνευμονία και άλλες αναπνευστικές παθήσεις. Ορισμένες προϋποθέσεις ενδέχεται επίσης να επηρεάσουν την υγεία του στόματος, όπως:
Διαβήτης. Με τη μείωση της ανθεκτικότητας του σώματος στις λοίμωξη, ο διαβήτης θέτει την υγεία των ούλων σε κίνδυνο. Οι έρευνες δείχνουν ότι οι άνθρωποι που έχουν ασθένεια των ούλων έχουν δυσκολία στο να ελέγχουν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα τους.
HIV / AIDS. Τα προβλήματα στο στόμα, όπως οι επώδυνες βλάβες του βλεννογόνου, είναι κοινά σε άτομα που έχουν HIV / AIDS.
Οστεοπόρωση. Αυτή η ασθένεια αποδυνάμωσης των οστών συνδέεται με την περιοδοντική οστική απώλεια και την απώλεια των δοντιών. Ορισμένα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της οστεοπόρωσης φέρουν μικρό κίνδυνο βλάβης στα οστά της γνάθου.
Η ασθένεια Αλτσχάϊμερ. Η επιδείνωση της στοματικής υγείας θεωρείται ότι εξελίσσεται με τη νόσο του Alzheimer.
Άλλες καταστάσεις που μπορεί να σχετίζονται με την στοματική υγεία περιλαμβάνουν διατροφικές διαταραχές, ρευματοειδή αρθρίτιδα, κάποιους καρκίνους και διαταραχή του ανοσοποιητικού συστήματος που προκαλεί ξηροστομία (σύνδρομο Sjogren).
Πώς θα διατηρήσω τα δόντια και το στόμα μου όσο πιο υγιή γίνεται;
- Διατηρείστε καλή στοματική υγιεινή. Βουρτσίστε τα δόντια καθημερινά με οδοντόπαστα και χρησιμοποιείστε νήμα ανάμεσα στα δόντια για να αφαιρέσετε την οδοντική πλάκα.
- Επισκεφθείτε τον οδοντίατρό σας τακτικά, ακόμη και αν δεν έχετε φυσικά δόντια ή έχετε οδοντοστοιχίες.
- Μην χρησιμοποιείτε προϊόντα καπνού.
- Περιορίστε τα αλκοολούχα ποτά.
- Εάν έχετε διαβήτη, προσπαθήστε να διατηρήσετε τον έλεγχο της νόσου. Αυτό θα μειώσει τον κίνδυνο για άλλες επιπλοκές, συμπεριλαμβανομένης της ασθένειας των ούλων.
- Εάν φάρμακα σας προκαλεί ξηροστομία, ρωτήστε το γιατρό σας για ένα διαφορετικό φάρμακο. Αν δεν μπορείτε να αποφύγετε την ξηροστομία, πίνετε άφθονο νερό, μασήστε τσίχλα χωρίς ζάχαρη και αποφύγετε τα προϊόντα καπνού και το αλκοόλ.
- Επισκεφθείτε το γιατρό ή τον οδοντίατρό σας εάν έχετε ξαφνικές αλλαγές στη γεύση και τη μυρωδιά του στόματος.
- Αν είστε φροντιστής ηλικιωμένων ατόμων, βοηθήστε ώστε να βουρτσίζουν τα δόντια τους καθημερινά και να χρησιμοποιούν οδοντικό νήμα ακόμα και εάν δεν είναι σε θέση να εκτελούν αυτές τις δραστηριότητες ανεξάρτητα.
Πηγές:
WHO, (2018) Oral health -Key facts . Ανακτήθηκε από το διαδίκτυο: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/oral-health
Mayo Clinic Staff, (2019) Oral health: A window to your overall health. Ανακτήθηκε από το διαδίκτυο: https://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/adult-health/in-depth/dental/art-20047475
CDC (2019) Oral Health Tips.Ανακτήθηκε από το διαδίκτυο: https://www.cdc.gov/oralhealth/basics/adult-oral-health/tips.html