Το φαινόμενο της παχυσαρκίας παρουσιάζει φοβερή έξαρση κατά την τελευταία δεκαετία. Τα αυξημένα ποσοστά καθιστικής εργασίας σε συνδυασμό με τα μειωμένα ποσοστά φυσικής δραστηριότητας και κακής διατροφής έχουν σαν αποτέλεσμα την ραγδαία αύξηση της λιπώδους μάζας σε σχεδόν πάνω από το 50% του παγκόσμιου πληθυσμού. Ιδιαίτερα ανησυχητικά είναι τα τελευταία στοιχεία της Eurostat σύμφωνα με τα οποία το 53% των ευρωπαίων είναι υπέρβαροι. Στην Ελλάδα τα ποσοστά φτάνουν τα 58%. Καθώς επίσης τα ελληνόπουλα βρίσκονται στην πρώτη θέση στον πίνακα της παιδικής παχυσαρκίας. Σύμφωνα με τελευταία στοιχεία του Παγκόσμιου οργανισμού υγείας (2021) τα υψηλότερα επίπεδα παιδικής παχυσαρκίας βρίσκονται στις μεσογειακές χώρες (Κύπρος, Ελλάδα, Ιταλία, Ισπανία). Όπου το 19%-24% των αγοριών και το 14%-19% των κοριτσιών έχουν υπερβεί το όριο της παχυσαρκίας.
Αιτίες
Μια από τι αιτίες είναι η αλλαγή στις διατροφικές συνήθειες. Καθώς οι γρήγοροι ρυθμοί ζωής και η τεχνολογική εξέλιξη έχουν κάνει εύκολη την πρόσβαση σε φαγητό κακής ποιότητας (junk food). Αξίζει να αναφερθεί ότι σύμφωνα με τον παγκόσμιο οργανισμό υγείας το μέσο παιδί καταναλώνει ανθυγιεινά σνακ τουλάχιστον 3 φορές μέσα στην εβδομάδα. Σε μια μελέτη 4600 ατόμων το 2010 στη Κινά από τον G T Ko et al βρέθηκε ότι το 20% των ανδρών και το 10% των γυναικών καταναλώνει 2 συσκευασίες αναψυκτικών με ζάχαρη την ημέρα. Επίσης αξίζει να σημειωθεί ότι η ημερήσια πρόσληψη θερμίδων στην Ελλάδα έχει αυξηθεί κατά 26% τα τελευταία 40 χρόνια. Δηλαδή ο μέσος Έλληνας καταναλώνει πάνω από 750 θερμίδες επιπλέον κάθε μέρα.
Παχυσαρκία και χρόνιες παθήσεις
Καθώς η παχυσαρκία έχει πάρει διαστάσεις επιδημίας η επιστημονική κοινότητα έχει ασχοληθεί εκτενώς με τις επιδράσεις της παχυσαρκίας στην ανθρώπινη υγεία. Σύμφωνα με αρκετά ευρήματα η παχυσαρκία συσχετίζετε άμεσα με πρόκληση
- Διαβήτη τύπου ΙΙ
- Υπνική άπνοια
- Στεφανιαία νόσο
- Αιφνίδιο καρδιακό θάνατο
- Κολπική μαρμαρυγή
- Υπέρταση
- Δυσλιπιδαιμία
- Περιφερική αρτηριακή νόσο
- Αρρυθμίες
Καθώς σύμφωνα με τον Ryan Kolb et al η παχυσαρκία αυξάνει την πιθανότητα για καρκίνο του μαστού, παχέος εντέρου και στο ήπαρ.
Παχυσαρκία και άσκηση
Η άσκηση αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για την πρόληψη και την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας. Οι υπέρβαροι θα πρέπει να ακολουθήσουν τις συστάσεις του Αμερικανικού κολεγίου αθλιατρικής. Όπου προτείνετε 150 λεπτά μέτριας έντασης άσκηση/ εβδομάδα καθώς και τουλάχιστον 2 φορές την εβδομάδα προπόνηση με αντιστάσεις. Σε μια μελέτη της Suleen S Ho et al βρέθηκε ότι 12 εβδομάδες συνδυαστικής προπόνησης (αερόβιας και αντιστάσεων) είχαν σαν αποτέλεσμα την μείωση του κινδύνου καρδιακής πάθησης και την αύξηση της μέγιστης πρόσληψης οξυγόνου σε υπέρβαρα άτομα. Ο συνδυασμός αερόβιας και άσκησης με αντιστάσεις είχε σαν αποτέλεσμα την αύξηση της ποιότητας ζωής καθώς και της οστικής πυκνότητας παχύσαρκων και υπέρβαρων ατόμων που έχουν επιζήσει από καρκίνο του μαστού. Επίσης ενθαρρυντικά είναι τα αποτελέσματα της μετα-ανάλυσης του Su LiQiang et al όπου η διαλειμματική προπόνηση υψηλής έντασης αποδείχθηκε ακίνδυνη και πολύ αποτελεσματική στην βελτίωση σύστασης σώματος υπέρβαρων ατόμων.
Μέτρα και αντιμετώπιση
Καθώς η πρόληψη είναι η καλύτερη θεραπεία είναι σημαντικό όλοι οι άνθρωποι να διατηρούν μια ισορροπημένη διατροφή, να ασκούνται τακτικά και να κοιμούνται αρκετές ώρες. Για την αντιμετώπιση της ασθένειας της παχυσαρκίας είναι αναγκαία η επιστράτευση ενός δικτύου επαγγελματιών υγείας. Όπως είναι ο γιατρός, ο διατροφολόγος, ο αθλητικός επιστήμονας και ο ψυχολόγος. Η σωστή συνεργασία αυτού του δικτύου θα έχει σαν αποτέλεσμα την μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα όσον αφορά το φαινόμενο της παχυσαρκίας.
Δεδομένο ότι υπάρχουν πολλές απάτες με άτομα που κερδοσκοπούν από τέτοιες καταστάσεις προτείνετε στον ασκούμενο να ζητήσει από τον επαγγελματία που θα εμπιστευθεί να του δείξει το πτυχίο του καθώς και την άδεια ασκήσεως επαγγέλματος.
References
World health organization High rates of childhood obesity alarming given anticipated impact of COVID-19 pandemic
G T Ko Risk associations of obesity with sugar-sweetened beverages and lifestyle factors in Chinese: the ‘Better Health for Better Hong Kong’ health promotion campaign (2010)
https://www.nature.com/articles/ejcn2010181
Carl J. Obesity and Cardiovascular Disease: Risk Factor, Paradox, and Impact of Weight Loss (2009)
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0735109709007463?via%3Dihub
Ryan Kolb Obesity and cancer: inflammation bridges the two
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4992602/
Christina M Dieli-Conwright Aerobic and resistance exercise improves physical fitness, bone health, and quality of life in overweight and obese breast cancer survivors: a randomized controlled trial
https://breast-cancer-research.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13058-018-1051-6
Suleen S Ho The effect of 12 weeks of aerobic, resistance or combination exercise training on cardiovascular risk factors in the overweight and obese in a randomized trial (2012)
https://bmcpublichealth.biomedcentral.com/articles/10.1186/1471-2458-12-704
Paul Poirier Obesity and Cardiovascular Disease: Pathophysiology, Evaluation, and Effect of Weight Loss (2005)
https://www.ahajournals.org/doi/10.1161/CIRCULATIONAHA.106.171016
Su LiQiang Effects of HIIT and MICT on cardiovascular risk factors in adults with overweight and/or obesity: A meta-analysis
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6349321/