Οι διαταραχές πρόσληψης τροφής αποτελούν ένα συχνό φαινόμενο που συναντάται κατά κόρον στις γυναίκες και αποτελούν χρόνια νόσο. Η νευρική ή ψυχογενής βουλιμία όπως και η ανορεξία ανήκουν στις λεγόμενες διατροφικές διαταραχές και θεωρούνται μείζον θέμα για ένα μεγάλο μέρους του πληθυσμού. Αναλυτικότερα , θα λέγαμε πως η βουλιμία υποδηλώνει μία κατάσταση κατά την οποία το άτομο καταναλώνει μεγάλες ποσότητες φαγητού, χωρίς να υπάρχει έλεγχος και έπειτα προσπαθεί να απαλλαγεί από αυτές με την πρόκληση εμετού και πιο συγκεκριμένα την χρήση καθαρτικών.
Το άτομο έρχεται αντιμέτωπο με αυτήν την κατάσταση , διότι μετά την ανεξέλεγκτη κατανάλωση γευμάτων νιώθει τύψεις και προσπαθεί να προβεί σε αυτήν την ενέργεια για να απαλλαγεί από αυτές. Έπειτα, μπαίνει σε μια διαδικασία ”αποχής” . Αυτή η διαδικασία , κρατάει το άτομο μακριά από την κατανάλωση φαγητού έως ότου να νιώσει ξανά το αίσθημα της πείνας και να καταλήξει σε ένα ακόμη βουλιμικό επεισόδιο. Το κύριο χαρακτηριστικό της βουλιμίας είναι τα επαναλαμβανόμενα υπερφαγικά επεισόδια που δημιουργούνται στο άτομο σε σύντομο χρονικό διάστημα .
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΒΟΥΛΙΜΙΑΣ
Θα λέγαμε πως το άτομο με βουλιμία ντρέπεται για τα βουλιμικά επεισόδια που εμφανίζει και προσπαθεί να τα κρατήσει κρυφά . Ειδικότερα τείνει να έχει συνήθως κανονικό βάρος και αισθάνεται άσχημα με την εικόνα του σώματός του. Παρακάτω θα δούμε μερικά από τα συμπτώματα που τον περιβάλλουν.
Αρχικά , τον απασχολεί σε μεγάλο βαθμό το βάρος του σώματος του και πως δείχνει αυτό προς τα έξω , δηλαδή στο κοινωνικό περίγυρό του . Ακόμη, ζει με έναν διαρκή φόβο για την πρόσληψη του σωματικού βάρους του . Πιο συγκεκριμένα όταν νιώθει πως καταναλώνει μεγάλες ποσότητες φαγητού καταφεύγει στην χρήση καθαρκτικών ή και φυτικών προϊόντων για την απώλεια αυτού.
Συγχρόνως , το άτομο αναγκάζει τον εαυτό του να κάνει εμετό ή να ασκηθεί υπερβολικά για να διατηρήσει το ”ιδανικό” βάρος κατά τα δικά του κριτήρια. Επιπλέον, προκειμένου να περιορίσει όσο το δυνατόν περισσότερο τις θερμίδες που προσλαμβάνει καταφεύγει σε ακραίες νηστείες .
Άλλα συμπτώματα , μπορεί να είναι :
- Μεταπτώσεις στην διάθεση
- Διαταραχές στην έμμηνο ρύση
- Υπερένταση ή υπνηλία
- Χρήση διουρητικών
- Αίσθηση φόβου και αβεβαιότητας
- Συχνό ζύγισμα σωματικού βάρους
- Επίσκεψη τουαλέτας αμέσως μετά το γεύμα
- Εμμονική συμπεριφορά
ΑΙΤΙΑ ΒΟΥΛΙΜΙΑΣ
Τα ακριβή αίτια της βουλιμίας δεν έχουν γίνει και ούτε είναι γνωστά. Ωστόσο όλα δείχνουν πως είναι πολυπαραγοντικά . Πιο συγκεκριμένα εμπλέκουν την προσωπικότητα του ατόμου, τα πρότυπα κομψότητας και ομορφιάς που προάγει η κοινωνία, τους ψυχολογικούς παράγοντες , τις αλληλεπιδράσεις και τις συναναστροφές του ατόμου όπως επίσης και τους γενετικούς παράγοντες.
Για την ακρίβεια οι γενετικοί παράγοντες έχουν σημαντικό ρόλο . Καθώς, καθορίζουν κατά πόσο το άτομο είναι αγχώδης ή και τελειομανής γεγονός που μπορεί να τον κάνει ευάλωτο στις διατροφικές διαταραχές. Τέλος , τα χαμηλά επίπεδα σεροτονίνης αποτελούν σημαντικό παράγοντα στην εμφάνιση της βουλιμίας διότι προκαλούν χρόνια κόπωση , κατάθλιψη και συντελούν στην αύξηση της επιθυμίας φαγητού.
Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΣΤΗΝ ΒΟΥΛΙΜΙΑ
Η κατανάλωση ισορροπημένων γευμάτων κατά την διάρκεια της ημέρας είναι αρκετά σημαντική για να επέλθει η διατροφική αποκατάσταση. Ωστόσο , θα πρέπει το άτομο να γευματίζει συχνά, δηλαδή κάθε 3 ώρες έτσι ώστε να υπάρξει ισορροπία στα επίπεδα της γλυκόζης και της ινσουλίνης. Αυτό ,θα έχει ως αποτέλεσμα το άτομο να αποφύγει τα υπερφαγικά επεισόδια.
Είναι εξίσου σημαντικό να καλύψει όλες οι ομάδες των τροφίμων . Ειδικότερα ,τρόφιμα που να περιλαμβάνουν πρωτεΐνες, υδατάνθρακες και λίπος με περισσότερη έμφαση όμως σε τροφές πλούσιες σε θρεπτικά συστατικά. Αδιαμφισβήτητα τα φρούτα και τα λαχανικά , προϊόντα ολικής αλέσεως , όσπρια, σύνθετοι υδατάνθρακες, ξηροί καρποί , ωφέλιμα λιπαρά όπως επίσης και το νερό έχουν πρωταρχικό ρόλο στο διατροφικό πλάνο.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ
Η θεραπεία και η αντιμετώπιση της νόσου είναι και αυτή πολυπαραγοντική και απαιτεί χρόνο για την διατροφική αποκατάσταση του ατόμου. Ειδικότερα, είναι μία δύσκολη διαδικασία που περιλαμβάνει ιατρική και ψυχολογική υποστήριξη , ακόμη και φαρμακευτική βοήθεια. Πιο συγκεκριμένα :
- Το άτομο σε αρχικό στάδιο θα πρέπει να αποκαταστήσει το σωματικό βάρος σε περίπτωση απόκλισης από το φυσιολογικό , υπό την παρουσία Διαιτολόγου-Διατροφολόγου.
- Έπειτα να ακολουθήσει την θεραπεία ιατρικής περίθαλψης η οποία μπορεί και να είναι μακροχρόνια υπό την παρουσία γιατρών καθώς στόχος της είναι η ύφεση της διαταραχής.
- Τέλος , σημαντικός παράγοντας σε όλη αυτή την διαδικασία είναι η ψυχολογική υποστήριξη. Έτσι ώστε να αντιμετωπίσει το άτομο, τυχόν αδυναμίες όπως : χαμηλή αυτοεκτίμηση , κακή εικόνα σώματος , απομόνωση , εμμονές και διαπροσωπικές συγκρούσεις.
ΥΠΑΡΧΕΙ ΠΡΟΛΗΨΗ ;
Εξακριβωμένη διαδικασία για την αποφυγή ή και την πρόληψη των διατροφικών διαταραχών θα λέγαμε πως δεν υπάρχει . Καθώς όπως είπαμε και παραπάνω οι διαταραχές αυτές προήλθαν από πολυπαραγοντικούς παράγοντες και όχι από κάποιον συγκεκριμένο, έτσι ώστε να εξαλειφθεί η νόσος. Ωστόσο υπάρχουν κάποιες ενδείξεις όπου το άτομο μπορεί να πράξει :
- Αποφυγή δυσάρεστων συναισθημάτων
- Κοινωνικές δραστηριότητες . Το άτομο να ενταχθεί σε δραστηριότητες , να μην απομονωθεί .Ουσιαστικά και σε προληπτικό στάδιο, θα βοηθούσε η βοήθεια κάποιου ειδικού ψυχολόγου .
- Επαρκής ύπνος
- Απόκτηση ελέγχου της ζωής
- Συνεύρεση με φίλους και αγαπημένα πρόσωπα
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4624104/pdf/nihms720344.pdf
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8244173/pdf/nihms-1697010.pdf
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4554700/pdf/nihms717610.pdf
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1547940/pdf/bmjcred00554-0015.pdf
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4701380/pdf/nihms741371.pdf