Κάλμαν: Ο σερίφης του Ροΐβαρχαπν, εξιχνίαση ενός φόνου και του εαυτού του

Το μυθιστόρημα Κάλμαν του Joachim B. Schmidt, κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Μεταίχμιο γεμάτο χάκαρλ (καρχαρίας που έχει υποστεί ζύμωση), θανάτους, περίεργες σχέσεις ανθρώπων και πολύ χιόνι. Ελάτε να βυθιστούμε σε μία ιστορία που μας δείχνει μία μικρή κοινωνία στην άκρη της Ισλανδίας και πως οι κάτοικοί της παλεύουν να επιβιώσουν. Ένα χωριό γεμάτο μίσος για το άγνωστο και ταυτόχρονα αγάπη για το διαφορετικό. Με πρωταγωνιστή τον Κάλμαν, έναν άνθρωπο με νοητική υστέρηση και παιδική ψυχή ο συγγραφέας έρχεται να μας προσφέρει ένα μαγευτικό ταξίδι στην παγωμένη Ισλανδία.

Λίγα Λόγια για την υπόθεση

• Εκδοτικός: Εκδόσεις Μεταίχμιο
• Συγγραφέας: Joachim B. Schmidt
• Μετάφραση: Σοφία Αυγερινού
• Ημ. Έκδοσης: 12/10/2023
• Σελίδες: 464

Βραβείο Crime Cologne 2021

Υποψήφιο για το Specsavers Debut Novel award

Advertisements

Ο Κάλμαν Όντινσον είναι κυνηγός και αλιευτής καρχαριών στο πιο απομακρυσμένο χωριό της Ισλανδίας. Όταν μια μέρα ανακαλύπτει μια λακκούβα γεμάτη αίμα στο χιόνι, πλάι στο μεγαλιθικό μνημείο του Άρκτικ Χεντζ, δεν μπορεί να κρατήσει το στόμα του κλειστό. Κι έτσι αρχίζουν τα προβλήματα. Ανήκει άραγε το αίμα στον εξαφανισμένο Ρόμπερτ Μακένζι, τον «βασιλιά» του χωριού; Τι σχέση έχει η εξαφάνισή του με ένα βαρέλι που επιπλέει στα κύματα, τους Λιθουανούς εργαζόμενους στο ξενοδοχείο του και τους κατοίκους του χωριού που αργοπεθαίνει; Ο Κάλμαν, ο «σερίφης του Ροΐβαρχαπν», φοράει το αστέρι του, παίρνει το καουμπόικο καπέλο του και αποφασίζει να διαλευκάνει την υπόθεση. Μόνο που έχει ένα ακόμα πρόβλημα: είναι «ο τρελός του χωριού».

Με ανθρωπιά και χιούμορ ο Joachim B. Schmidt αφηγείται το χρονικό μιας μυστηριώδους εξαφάνισης και μαζί μ’ αυτό την ιστορία ενός ολόκληρου τόπου, ενός τρόπου ζωής που χάνεται, ενός φυσικού τοπίου απαράμιλλης γοητείας και ενός ανθρώπου που μας ξαναθυμίζει τι σημαίνει απλότητα, γενναιοδωρία και θάρρος.

Το Κάλμαν τα σπάει. Ένα μεγαλειώδες, συγκινητικό βιβλίο με έναν εντελώς ιδιαίτερο ήρωα, που αμέσως τον βάζεις μέσα στην καρδιά σου.
Kester Schlenz, συγγραφέας

Τα μυθιστορήματα του Joachim B. Schmidt φανερώνουν μια ευαισθησία σχετικά με το πώς η συσσώρευση φαινομενικά ασήμαντων γεγονότων συνθέτει το δράμα της ανθρώπινης ζωής.
Sjόn, συγγραφέας

Το Κάλμαν είναι μια ξεχωριστή απεικόνιση μιας απομακρυσμένης ισλανδικής κοινωνίας και των καταστροφικών συνεπειών της παρακμής της βιομηχανίας της αλιείας και, συγκεκριμένα της αλιείας ρέγγας. Οι εντάσεις μεταξύ των κατοίκων της υπαίθρου και των κατοίκων του Ρέικιαβικ που πίνουν λάτε απεικονίζονται με ευαισθησία, όπως επίσης και η εχθρότητα και ο ρατσισμός απέναντι στους εργάτες που έχουν έρθει ως μετανάστες από την Ανατολική Ευρώπη.
New Books in German

Ένα απίστευτα αστείο, τρομερά αγωνιώδες, πανέμορφο και βαθιά συγκινητικό μυθιστόρημα.
ORF

Σκέψεις για το βιβλίο Κάλμαν

Όταν πρωτοαντίκρισα αυτό το βιβλίο μου έκανε εντύπωση πόσο εύκολα μπορείς να το προσπεράσεις από το εξώφυλλο. Έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε πιο γεμάτα σχέδια, με περισσότερη ένταση και να σου τραβάνε το μάτι αμέσως. Χάρη στην λέσχη ανάγνωσης Feelgood βιβλίων από τις εκδόσεις Μεταίχμιο, έμαθα το συγκεκριμένο και χαίρομαι γι΄αυτό. Στην αρχή μου είχε τραβήξει την προσοχή ένα άλλο βιβλίο, όμως μετά διαβάζοντας την περίληψη και βλέποντας την λέξη καρχαρίας, ήξερα ότι είχα βρει αυτό που έψαχνα.

Οι καρχαρίες είναι ιδιαίτερα πλάσματα. Ο περισσότερος κόσμος τους φοβάται και τους μισεί. Προσωπικά, από παιδί λάτρευα τους καρχαρίες. Έβλεπα ό,τι ντοκιμαντέρ μπορούσα να βρω και σίγουρα τις περισσότερες ταινίες που έβγαιναν. Θα ήθελα να αναφέρω πάνω σε αυτό το σημείο, ότι οι ταινίες και η λανθασμένη προβολή αυτού του είδους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, έχει επιφέρει μεγάλο πλήγμα στον πληθυσμό τους. Διαφωνώ απόλυτα με την απέχθεια σε ένα πλάσμα, που αν κάποιος καθίσει να το ψάξει, θα διαπιστώσει πως δεν προτιμάει να τρώει ανθρώπους και σίγουρα έχει πολύ μικρότερο ποσοστό φόνων κάθε χρόνο σε σχέση με άλλα ζώα που σκοτώνουν ανθρώπους. Τέλος, επειδή μπορώ να μιλάω με τις ώρες για εκείνους, οι περισσότεροι άνθρωποι που έχουν υποστεί επιθέσεις, είναι δύτες που δεν έπρεπε να κολυμπούν σε υφαλογενείς περιοχές, σε περιόδους ζευγαρώματος μάλιστα. Αφήστε τα πλάσματα να ζήσουν και μην εισέρχεστε στο σπίτι τους και απαιτείται έπειτα να υποστούν εκείνα τις συνέπειες για τις πράξεις του είδους μας. Ναι, γνωρίζω ότι σίγουρα υπάρχουν περιπτώσεις που έφταιγε ο καρχαρίας και άνθρωποι που πέρασαν δύσκολες καταστάσεις από τέτοιους τραυματισμούς, δεν μειώνω επουδενί την εμπειρία τους, κανένα είδος, ακόμα και τα πιο πιστά και αγαπητά ζώα στον άνθρωπο, δεν είναι απόλυτα ήμερα, όλα έχουν κατά καιρούς επιφέρει θανάτους και τραυματισμούς.

Και αφού υποστήκαμε παρέα το παραπάνω κομμάτι, ήρθε η ώρα να εστιάσουμε στο βιβλίο μας. Όπως έχω αναφέρει και παραπάνω ο πρωταγωνιστής μας είναι άτομο με νοητικές και μαθησιακές δυσκολίες. Καθώς τον γνωρίζεις σιγά σιγά και βλέπεις μέσα από τα μάτια του πως αντιλαμβάνεται τον κόσμο γύρω του, πόσο δύσκολα ήταν τα παιδικά του χρόνια επειδή δεν μπορούσε να τιθασεύσει κάποια συναισθήματα και ξεσπάσματα, παρατηρείς ότι έχει έναν αθώο και ταυτόχρονα ανεπτυγμένο, σύμφωνα με την ηλικία του, τρόπο σκέψης. Σε κάποια βασικά πράγματα, τι είναι καλό και τι κακό, έχει να κάνει ο τρόπος με τον οποίο μεγάλωσε και πόσο ο παππούς και η μητέρα του τον βοήθησαν να γίνει ο άνθρωπος που βλέπουμε σήμερα. Ειδικά ο παππούς του έκανε τόσα πολλά για να του δώσει τα κατάλληλα εφόδια, ώστε να μπορέσει να επιβιώσει και μόνος του αύριο μεθαύριο αν χρειαστεί. Ο Κάλμαν με εντυπωσίασε και με ξάφνιασε σε πολλές καταστάσεις. Είχε δυσκολία στο να συγκρατεί τον θυμό και γενικά τα συναισθήματα του. Ταυτόχρονα όμως μάθαινε να είναι ευγενικός και να μην προσβάλει τους άλλους με συγκεκριμένες καταστάσεις. Μάθαινε τους κανόνες συμπεριφοράς προς τα διαφορετικά φύλα, να χαμογελάει ακόμα και αν δεν το νιώθει για να φαίνεται φυσιολογικός ή να μην τρομάζει τους άλλους. Όλα αυτά σου δείχνουν πόσο ήθελε και ο ίδιος να ανήκει στην μικρή τους κοινωνία. Και αποδεικνύεται ότι εκείνος την αγαπάει πιο πολύ απ’ όλους.

Ένα κομμάτι που ίσως θα εντυπωσιάσει αρκετό κόσμο, είναι η ωριμότητα που παρουσιάζουν τα συγκεκριμένα άτομα στο ερωτικό κομμάτι και η έντονη επιθυμία για σύντροφο. Δεν το γνώριζα, μα όσο το έβλεπα μέσα από τον δικό του τρόπο και βλέποντας ότι ο συγγραφέας έχει συναναστραφεί αρκετά στην ζωή του με άτομα με νοητική υστέρηση, καθώς και η γυναίκα του εργάζεται ως δασκάλα για παιδιά με νευροαναπτυξιακές διαταραχές, κατάλαβα πως μερικές φορές όταν δεν γνωρίζουμε κάτι ξεχνάμε πόσο φυσιολογικά είναι κάποια συναισθήματα και κάποιες αντιδράσεις. Όλα αυτά έκαναν τον συγγραφέα να επιθυμεί να γράψει ένα μυθιστόρημα με κεντρικό πρωταγωνιστή ένα τέτοιο άτομο.

Θέλω να πω ότι ο συγγραφέας, όχι μόνο, πέρασε πολλά και σημαντικά μηνύματα σχετικά με τις κοινωνίες, τον στιγματισμό των ανθρώπων αυτών και την άσχημη αντιμετώπιση που δέχονται. Μα έγραψε ένα μυθιστόρημα με πρωταγωνιστή έναν μικρό παραθαλάσσιο οικισμό της Ισλανδίας που αργοπεθαίνει. Θα τολμήσω να πω, ότι έχω δει κάτι παρόμοιο μόνο σε βιβλίο του Στίβεν Κίνγκ (Σάλεμς Λοτ). Να νιώθεις έναν οικισμό ως έναν ζωντανό οργανισμό και μάλιστα πρωταγωνιστή μιας ιστορίας. Ένα ολόκληρο χωριό είναι παρόν για να μας δείξει πώς όλοι έχουν ξεχάσει τον τρόπο ζωής τους, πώς η υπεραλίευση ψαριών έφτασε σε σημείο να μην υπάρχουν πλέον αρκετά για να βγάζουν τα απαραίτητα έξοδα σαν οικογένειες και πώς άτομα τα οποία υπερέχουν σε πλούτο κυβερνάνε και ελέγχουν τα πάντα.

Ένα τέτοιο άτομο έχει εξαφανιστεί, με αποτέλεσμα όλοι να μην μπορούν να πιστέψουν τι έχει συμβεί και να ανησυχούν για το μέλλον. Ο Κάλμαν χάρη στον παππού του, έχοντας γίνει κυνηγός, πέρα από αλιευτής καρχαριών, βρίσκει μία λακούβα με μεγάλη ποσότητα αίματος. Και εκεί όλα αρχίζουν να πηγαίνουν στραβά. Ποιου είναι το αίμα; Πρόκειται για φόνο ή το έκανε κάποιο ζώο; Το βιβλίο πέρα από τα θέματα τα οποία σας ανέφερα ήδη, μας μιλάει για την απώλεια των δικών μας ανθρώπων και ας είναι ακόμα στην ζωή, την επικινδυνότητα του διαδικτύου, με έναν πιο βαθύ μέσο και τέλος, την ξενοφοβία όλων. Είναι άμεσα εμφανές ότι όλοι θα κατηγορήσουν τους Λιθουανούς εργαζομένους του ξενοδοχείου, μόνο και μόνο γιατί δεν είναι Ισλανδοί και από το Ροΐβαρχαπν.

Σχετικά με την υπόθεση, μου άρεσε αρκετά σε πόσες λεπτομέρειες έμπαινε όσων αφορούσε τα ζώα, το ψάρεμα, τα παραγάδια και τις διαδικασίες γενικότερα. Θέλετε να μάθετε να φτιάχνετε χάκαρλ (σίγουρα όχι), αλλά θα μπορούσατε από τις περιγραφές. Αυτό πάντα με έκανε να νιώθω πιο στιβαρό ένα κείμενο και απλά αφηνόμουν και το απολάμβανα. Πόσο μάλλον όταν είναι σε συνδυασμό με μία καλοδουλεμένη πένα. Η αρκτική αλεπού μου έκλεψε την καρδιά! Δεν θα σας πω όμως λεπτομέρειες, γιατί ο Κάλμαν τα εξηγεί καλύτερα από εμένα.

Το τέλος δεν το περίμενα. Και να ξέρετε δεν συνηθίζω να το λέω αυτό συχνά. Πάντα κάτι έχω στο νου μου ή έστω υποψιάζομαι. Σε αυτό το μυθιστόρημα ήμουν από ανατροπή σε ανατροπή. Πάνω που κάτι πήγαινα να καταλάβω και να υποψιαστώ, ερχόταν και το κατέρριπτε το επόμενο κεφάλαιο. Οπότε αν δεν σας έχω πείσει ήδη με όσα περιέγραψα, αυτό ελπίζω πραγματικά να σας πείσει.

Το εξώφυλλο έβγαλε απόλυτο νόημα όταν απλά έκλεισα το βιβλίο. Μάλιστα, γύρισα μπροστά και επεξεργάστηκα κάθε λεπτομέρεια που υπήρχε χαμογελώντας. Όπως όταν μοιράζεσαι ένα μυστικό με ένα άτομο και το γνωρίζετε μόνο εσείς.

Οι συναισθηματικές σκηνές με τον παππού του με άνοια και τις επισκέψεις του στο γηροκομείο, οι στιγμές αλληλεπίδρασης του ίδιου με τους συγχωριανούς του και οτιδήποτε είχε να κάνει με συναίσθημα, καταλάβατε… Πραγματικά είναι μία έντονη έκρηξη μέσα μου, είναι ο μόνος τρόπος που μπορώ να περιγράψω πως ένιωθα. Ελπίζω να το διαβάσετε και να το δείξετε σε άλλους και σε άλλους. Θέλω το συγκεκριμένο βιβλίο να μαθευτεί και να απολαύσει ο κόσμος αυτήν την ιστορία!

Βιογραφικό Σημείωμα Joachim B. Schmidt συγγραφέα του βιβλίου Κάλμαν

O Joachim B. Schmidt (Γιοάχιμ Μπ. Σμιτ, 1981) γεννήθηκε στο Γκράουμπυντεν της Ελβετίας. Από το 2007 ζει μόνιμα με την οικογένειά του στην Ισλανδία, όπου εργάζεται ως συγγραφέας, δημοσιογράφος και ξεναγός. Έχει δημοσιεύσει πέντε μυθιστορήματα. Το Κάλμαν εκδόθηκε το 2020 και τιμήθηκε το 2021 με το Βραβείο Αστυνομικού Μυθιστορήματος της Κολωνίας και το τρίτο Βραβείο Αστυνομικού Μυθιστορήματος της Ελβετίας.