Chanel: Ιέρεια της Μόδας και Αμφιλεγόμενη Προσωπικότητα

H μοναδική σχεδιάστρια μόδας που το περιοδικό TIME συμπεριέλαβε στη λίστα των “100 most influential people of the 20th century”, η Coco Chanel πήρε τα πρώτα της ερεθίσματα από τις καλόγριες του ιδρύματος όπου μεγάλωσε. Με ελπίδες για μια καριέρα ως αρτίστα, εργάστηκε σε καμπαρέ, αλλά τελικά υπερίσχυσε το επιχειρηματικό της πνεύμα και η δημιουργικότητά της. Μια από τις μεγαλύτερες προσωπικότητες του 20ού αιώνα, πέθανε σαν σήμερα, 10 Ιανουαρίου, πριν από 46 χρόνια, σε ηλικία 87 ετών. Έχοντας δημιουργήσει ένα από τα μεγαλύτερα κεφάλαια στην ιστορία της Μόδας και έχοντας γράψει το όνομά της με χρυσά γράμματα -ήταν άλλωστε ένα από τα αγαπημένα της χρώματα- στις καρδιές εκατομμυρίων γυναικών ανά τον κόσμο, η Coco Chanel ταυτίστηκε με την κομψότητα και τη διαχρονικότητα.

Ποια ήταν, όμως; Και άραγε πόσα από αυτά που νομίζουμε ότι ξέρουμε για εκείνη, τα γνωρίζουμε στην πραγματικότητα;

Coco…before Chanel

Γεννημένη στις 19 Αυγούστου του 1883, γνήσια λιονταρίνα, η Gabrielle Bonheur Chanel ήταν πάντοτε περήφανη για το ζώδιό της, καθώς θεωρούσε πως η προσωπικότητά της είχε πολλά κοινά στοιχεία με το λιοντάρι. Και δεν είχε άδικο. Επίμονη, δυναμική, ασυμβίβαστη και πολλές φορές αδίστακτη, ήταν πρόθυμη να πατήσει επί πτωμάτων ακόμα, προκειμένου να πετύχει τους στόχους της. Ήταν ένα από τα πέντε παιδιά μιας φτωχής οικογένειας, της οποίας και τα επτά μέλη κοιμούνταν στο μοναδικό δωμάτιο του σπιτιού. Η μητέρα και ο πατέρας της παντρεύτηκαν μετά τη γέννησή της, ενώ κανείς από τους δύο δεν ήταν παρών στο ληξιαρχείο για να τη δηλώσει, με αποτέλεσμα το επίθετό της να καταχωρηθεί ως Chasnel.

Advertising

Advertisements
Ad 14

Όταν η Gabrielle ήταν 12 ετών, η μητέρα της πέθανε από βρογχίτιδα. Τότε ο πατέρας της έστειλε τους γιους του να δουλέψουν και τις κόρες του στο ορφανοτροφείο Aubazine. Έτσι, η Chanel μεγάλωσε με καλόγριες σε ένα αυστηρό, περιορισμένο και συντηρητικό περιβάλλον, από το οποίο, όμως, πήρε το μεγαλύτερο εφόδιο για τη μετέπειτα πορεία της. Στο ορφανοτροφείο έμαθε να ράβει και απέκτησε τα πρώτα της ενδυματολογικά ερεθίσματα από τα μακριά, μαύρα ρούχα των καλογριών. Φεύγοντας από το ορφανοτροφείο στα 18, εργάστηκε ως μοδίστρα, ενώ ταυτόχρονα τραγουδούσε σε καμπαρέ. Με τραγούδια όπως τα “Ko Ko Ri Ko” και “Qui qu’a vu Coco”, τα οποία επέλεγε συχνά, οι θαμώνες της έδωσαν το παρατσούκλι “Coco”, το οποίο και υιοθέτησε.

 Η Αρχή της Αυτοκρατορίας

Το 1906, σε ηλικία 23 ετών, γνώρισε τον Etienne Balsan, πλούσιο διάδοχο μιας “αυτοκρατορίας” υφασμάτων. Για τρία χρόνια εγκαταστάθηκε, ως ερωμένη του, στο chateau Royallieu, σε μια περιοχή γνωστή για τα μονοπάτια ιππασίας της και το κυνηγετικό της θέρετρο. Εκεί, το 1908 γνωρίζει τον Boy Capel, γόνο πλούσιας Βρετανικής οικογένειας, ο οποίος και της “χορηγεί” διαμέρισμα ώστε να μετακομίσει στο Παρίσι, ενώ ταυτόχρονα της χρηματοδοτεί και τα δύο πρώτα της καταστήματα σε δημοφιλή τουριστικά θέρετρα- ένα στο Biarritz και ένα στο Deauville. Αν και η ίδια πίστευε πως θα έμεναν μαζί, η σχέση τους κράτησε εννέα χρόνια, κατά τη διάρκεια των οποίων ο Capel δεν της ήταν πιστός, ενώ το 1918 συνέχιζε να έχει δεσμό μαζί της αν και πλέον παντρεμένος. Ούτε και αυτό, όμως, κράτησε πολύ, αφού το 1919 ο Boy Capel σκοτώθηκε σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα. Χρόνια μετά, η Chanel εκμυστηρεύτηκε στον Paul Morand πόσο την καταρράκωσε ο χαμός του.

Διαβάστε επίσης  Έντγκαρ Άλλαν Πόε: Το «κοράκι» της γραφής

Chanel-Hat-MaxMagΤο πρώτο της επαγγελματικό βήμα στη μόδα είχε γίνει το 1910, με το πρώτο κατάστημα στο νούμερο 21 της Rue Gambon  του Παρισιού να είναι καπελάδικο. Τα καπέλα που δημιουργούσε η Chanel έγιναν γνωστά από την ηθοποιό Gabrielle Dorziat, η οποία τα επέλεξε για την παράσταση Bel Ami το 1912. Το 1913 ακολούθησε η μπουτίκ στο Deauville, με την πρώτη κολεξιόν να αποτελείται από casual ρούχα για σπορ και ελεύθερο χρόνο, εμπνευσμένα κυρίως από τη διαμονή της στο chateau του Balsan. Τα υλικά αρχικά ήταν οικονομικά, όπως ζέρσεϋ και τρικό, που μέχρι τότε χρησιμοποιούνταν κυρίως στα ανδρικά εσώρουχα.

Chanel-Mariniere-MaxMag

Advertising

Στο Deauville λάνσαρε και ένα από τα πλέον διαχρονικά κομμάτια της γυναικείας γκαρνταρόμπας, την αγαπημένη πολλών μαρινιέρα. Το 1915 ανοίγει και δεύτερη μπουτίκ, αυτή τη φορά στο Biarritz, σε απόσταση αναπνοής από πλούσιους Ισπανούς υποψήφιους πελάτες. Μάλιστα, το γεγονός ότι η ευρύτερη αυτή περιοχή παρέμεινε ουδέτερη κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, κατέστησε το Biarritz τόπο συνάντησης για την αριστοκρατία αλλά και για όσους εύπορους είχαν οδηγηθεί μακριά από τις χώρες τους λόγω των εχθροπραξιών. Έτσι, μετά από μόλις ένα χρόνο λειτουργίας, η μπουτίκ αποδείχθηκε τόσο κερδοφόρα που η Chanel μπόρεσε να επιστρέψει στον Capel τα χρήματα που εκείνος είχε επενδύσει.

Εκείνη την περίοδο γνώρισε και τον Ρώσο αριστοκράτη Grand Duke Dmitri Pavlovich Romanov, με τον οποίο είχε μια πρόσκαιρη ερωτική περιπέτεια, που αποδείχθηκε η αρχή μιας μακρόχρονης φιλίας αλλά και η αφορμή για τις ρωσικές επιρροές των σχεδίων της Chanel.

Chanel – The Queen of Fashion 

Chanel-2PieceSuit-Skirt-Blazer

Advertising

Το 1919, όταν πλέον η Coco Chanel είχε καθιερωθεί ως σχεδιάστρια, ήρθε η ώρα να ιδρύσει τον Οίκο Chanel στο νούμερο 31 της Rue Gambon του Παρισιού. Οκτώ χρόνια αργότερα, είχε στην κατοχή της ένα ολόκληρο οικοδομικό τετράγωνο (23-31) της Παρισινής λεωφόρου! Στην εκπνοή της δεκαετίας λανσάρει τη φούστα που φτάνει ακριβώς κάτω από το γόνατο, γνωστό σε όλους πλέον ως “μήκος Chanel”, τα 2-piece-suits, τα γυναικεία πουλόβερ αλλά και τα blazer˙έτσι, γίνεται η αδιαμφισβήτητη Βασίλισσα της ΜόδαςΤην άνοιξη του 1920 γνωρίζεται με τον συνθέτη Igor Stravinsky και με αφορμή τη γνωριμία τους, σχεδιάζει κοστούμια για το Ballets Russes από το 1923 έως το 1937.

Chanel No 5 Parfum“A woman who doesn’t wear perfume has no future.”

Το 1921 είναι χρονιά ορόσημο για την ίδια, τον Οίκο της, αλλά και για ολόκληρη τη βιομηχανία της μόδας και την pop κουλτούρα. Είναι η χρονιά που λανσάρεται το γνωστότερο άρωμα όλων των εποχών, το Chanel No.5. Πήρε το όνομά του από τον σειριακό αριθμό του δείγματος που μύρισε η Chanel προκειμένου να επιλέξει το άρωμα του Οίκου, ενώ το μπουκάλι του, πολυτελές και αυστηρό, σχεδόν απαράλλαχτο μέχρι και σήμερα, για πολλούς είναι εμπνευσμένο από το φλασκί του Boy Capel ενώ για άλλους η κάτοψή του μοιάζει με την κάτοψη της αγαπημένης πλατείας της Chanel. Καινοτομεί και πάλι, όντας η πρώτη που βάζει το όνομά της στο μπουκάλι. 

Διαβάστε επίσης  Τζούντιθ Μπάτλερ: εκείνη που άλλαξε τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο

Άλλη μια χρονιά ορόσημο για την παγκόσμια μόδα είναι το 1926. Εμπνευσμένη από τα εκατομμύρια νεκρών του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου και το πένθος που είχαν ως επακόλουθο, λανσάρει το total black look ως επίσημο ένδυμα. Δημιουργεί το διάσημο Little Black Dress και χρησιμοποιεί αξεσουάρ και κοσμήματα – με αγαπημένο της τις faux πέρλες (ακόμα μια καινοτομία)- για να το μεταμορφώσει ανάλογα με την περίσταση. 

Advertising

“Costume jewelry is not made to give women an aura of wealth, but to make them beautiful.” 

Έχοντας γνωρίσει το 1926 τον Δούκα του Westminster, Hugh Richard Athur Grosvenor, με τον οποίο είχε μια δεκαετή σχέση, επισκέπτεται τη Σκωτία και εμπνέεται να δημιουργήσει το ζέρσεϊ tweed σακάκι, σήμα κατατεθέν του Οίκου της μέχρι και σήμερα. Παράλληλα, χρησιμοποιεί διαφάνειες, δίνοντας στις δημιουργίες της έναν υποβόσκοντα ερωτισμό, χωρίς όμως να γίνονται ποτέ προκλητικές. Τη δεκαετία του ’30, συμμορφώνεται με τα επακόλουθα του οικονομικού κραχ του 1929, δημιουργώντας πιο λιτά σχέδια, πάντα όμως στα πλαίσια του στυλ που είχε καθιερώσει.

Chanel - Jersey Tweed

Η Δυσμένεια και η Δυναμική Επιστροφή

Advertising

Το 1939 ξεσπά ο Β΄Παγκόσμιος Πόλεμος και η Ευρώπη παραλύει. Η Chanel, για πολλούς εκμεταλλευόμενη την κατάσταση με σκοπό να τιμωρήσει το προσωπικό για την απεργία στην οποία συμμετείχαν το 1936 διεκδικώντας τα εργασιακά τους δικαιώματα, δηλώνει πως δεν είναι σωστή η εποχή για μόδα και κλείνει τον Οίκο της, αφήνοντας άνεργες 4000 εργαζόμενες. Κατά τη διάρκεια της Γερμανικής Κατοχής εγκαθίσταται στο ξενοδοχείο Ritz, γνωστό τόπο φιλοξενίας των αξιωματούχων των SS. Εκεί, γνωρίζει το Βαρόνο Hans Gunther von Dincklage και συνάπτει ερωτική σχέση μαζί του.

Το Μάιο του 1941 επιβεβαιώνει την αντισημιτική της φήμη όταν, εκμεταλλευόμενη τις κατασχέσεις περιουσιών των Εβραίων από τους Ναζί και την “άρεια” καταγωγή της, ζητά από τους Γερμανούς αξιωματούχους να χρίσουν εκείνη μοναδική ιδιοκτήτρια της εταιρείας Parfums Chanel. Οι μέχρι τότε ιδιοκτήτες, όμως, η εβραϊκή οικογένεια Wertheimer – που την είχαν “ρίξει” στη συμφωνία εξαγοράς, αφήνοντάς της μόνο το 10% των κερδών – βλέποντας τον επικείμενο πόλεμο, είχαν μεταβιβάσει την ιδιοκτησία στον Χριστιανό Γάλλο επιχειρηματία Felix Amiot, ο οποίος και τους την επέστρεψε μετά την απελευθέρωση. Η περιπέτεια των αρωμάτων έληξε το 1947 όταν και επαναδιαπραγματεύτηκαν το αρχικό συμβόλαιο, με ευνοϊκότερους για τη Chanel όρους.

Διαβάστε επίσης  Ντέμης Ρούσσος: «Το παιδί της Αφροδίτης»

Μετά το τέλος του πολέμου, εκδιώχθηκε από το Παρίσι αφού υπήρχαν υποψίες πως κατά τη διάρκεια της κατοχής ήταν πράκτορας των Ναζί. Αυτοεξορίστηκε στην Ελβετία και το 1954 επανήλθε στο Παρίσι.

Chanel- TheJacket-2.55Bag-2ToneShoesΤη δυναμική της επιστροφή σηματοδότησε το πασίγνωστο The Jacket, η απάντησή της στο New Look που είχε λανσάρει ο Dior το 1947. Για μια ακόμη φορά, όπως και στην αρχή της καριέρας της, η 70χρονη πια Chanel ανταγωνίζεται τους δεσμευτικούς κορσέδες και προτείνει πιο απελευθερωμένες σιλουέτες. Το αυστηρό Jacket με τις τέσσερις τσέπες, την απουσία γιακά και την εσωτερική αλυσίδα που του δίνει βάρος για να μην κάνει πτυχώσεις το ύφασμα, έμελλε να γίνει ταυτόσημο με το όνομά της.

Advertising

Η επάνοδος της Chanel είναι ασταμάτητη. Το 1955 λανσάρει τα δίχρωμα παπούτσια (μπεζ με μαύρη μύτη) με το χαμηλό τετράγωνο τακούνι αλλά και την πασίγνωστη 2.55 Bag, από μαύρο καπιτονέ και χρυσή αλυσίδα που πρόσφατα χαρακτηρίστηκε ως πιο συμφέρουσα επένδυση ακόμα και από την αγορά γης! Οι Γάλλοι δεν έδειχναν και τόσο ευχαριστημένοι με την επιστροφή της, θεωρώντας ότι η φήμη της είχε σπιλωθεί από τα τεκταινόμενα του πολέμου. Βρετανοί και Αμερικάνοι, όμως, έγιναν οι καλύτεροι και πιο πιστοί της πελάτες.

Τα τελευταία χρόνια της ζωής της λέγεται πως ήταν ανυπόφορη, απότομη και υπερβολικά μοναχική. Το 1971, σε ηλικία 87 ετών, η Chanel εξακολουθεί να κατοικεί στο Ritz. Μετά από μια μεγάλη απογευματινή βόλτα με το αυτοκίνητο, αποσύρθηκε στο δωμάτιό της για να ξεκουραστεί, καθώς δεν αισθανόταν καλά. Άφησε την τελευταία της πνοή την επόμενη μέρα, Κυριακή 10 Ιανουαρίου. Στην κηδεία, το φέρετρό της, ήταν καλυμμένο με λευκά λουλούδια – γαρδένιες, αζελέες και κυρίως καμέλιες, που ήταν οι αγαπημένες της. Ο τάφος της βρίσκεται στη Λωζάννη της Ελβετίας.

Ο Θρύλος Chanel 

Coco Chanel - Logo

Advertising

 

Η παρουσία της εξακολούθησε να είναι εντονότατη στον Οίκο ακόμα και μετά το θάνατό της: το ζώδιό της, το αγαπημένο της λουλούδι, το άρωμα, οι πέρλες, το κόκκινο κραγιόν ακόμα και το ίδιο το πρόσωπό της.

Αν και ως προσωπικότητα, η ηθική της Coco Chanel είναι αμφισβητήσιμη, κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί την επιρροή της στη μόδα παγκοσμίως. Οι καινοτομίες και οι πατέντες της είναι ίσως οι διαχρονικότερες στο χώρο και το λογότυπό της το πιο αναγνωρίσιμο fashion λογότυπο. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο που στο άκουσμα του ονόματος Chanel το μυαλό μας θα πηγαίνει πάντα στην κομψότητα.

 

 

Πηγές: wikipedia.org / marieclaire.co.uk 

Advertising

Ευχαριστούμε την κυρία Σοφία Κατσούρα για τις επιπλέον γνώσεις

Πειραιώτισα με καταγωγή από την Κρήτη, γεννημένη πριν από περίπου ένα τέταρτο του αιώνα (του 20ού τσεκαρισμένο, αν και απίστευτο καμιά φορά!) και λάτρης της Jane Austen! Marketer, fashion lover, TV junky, βιβλιοφάγος, παιδί των 90s και γενικότερα ονειροπόλος, καθότι Ιχθύς!

Αρθρα απο την ιδια κατηγορια

Ο μύθος της γοργόνας

Ο μύθος της γοργόνας είναι αρκετά δημοφιλής στη λαϊκή κουλτούρα

4 + 1 εξαιρετικά podcasts για βιβλιοφάγους

Τα podcasts ήρθαν για να μείνουν και να κάνουν πιο