Η Ίλυα Λιβυκού υπήρξε μια πολυτάλαντη γοητευτική ηθοποιός του παλιού ελληνικού κινηματογράφου. Το πραγματικό της όνομα ήταν Αμαλία Χατζάκη. Εκτός από ηθοποιός, υπήρξε αθλήτρια του ακοντισμού. Επιπλέον, είχε τελειώσει τη νομική Αθηνών. Και όλα αυτά σε μια εποχή που πάρα πολλοί άνθρωποι με το ζόρι τελείωναν το δημοτικό.
Η ζωή της Ίλυα Λιβυκού πριν από το θέατρο και τον κινηματογράφο
Η Ίλυα Λιβυκού γεννήθηκε στο Ηράκλειο Κρήτης το 1912. Ενώ ήταν μαθήτρια ακόμα, ήταν και μια εξαιρετική αθλήτρια στο ακόντιο. Από πολύμικρή ηλικία κι ενώ είχε μόλις είχε τελειώσει το γυμνάσιο, έκανε τη δική της οικογένεια. Με τον δικηγόρο σύζυγό της, Αγησίλαο Κοζύρη, η ηθοποιός έφερε τρία παιδιά στον κόσμο. Ένα από αυτά τα παιδιά είναι η, επίσης ηθοποιός, Χρύσα Κοζύρη.
Επειδή όμως η Ίλυα Λιβυκού ονειρευόταν να σπουδάσει, σύντομα μαζί με τον άντρα και τα παιδιά της ταξίδεψαν στην Αθήνα ,όπου πλέον θα έμεναν μόνιμα για να σπουδάσει η Ίλυα Λιβυκού Νομική. Όταν ήρθαν πια στην Αθήνα και άρχισαν να επισκέπτονται τα θέατρα, η Ίλυα Λιβυκού ένιωσε να γοητεύεται από την ιδέα να γίνει και η ίδια ηθοποιός.
Η καριέρα της Ίλυα Λιβυκού ως ηθοποιός
Αφού αποφάσισε λοιπόν να γίνει ηθοποιός, η Ίλυα Λιβυκού ξεκίνησε να σπουδάζει κρυφά από όλους στη Δραματική Σχολή του Βασιλικού Θεάτρου, ενώ ταυτόχρονα συνέχιζε και τις σπουδές της στη Νομική.
Στο σημείο αυτό θα πρέπει να αναφερθούμε στο γεγονός ότι τα χρόνια εκείνα το να είσαι ηθοποιός ήταν κάτι που ο κόσμος κατέκρινε και θεωρούσε ανήθικο. Κάποιοι γονείς μάλιστα αποκλήρωσαν τα παιδιά τους επειδή ήταν ηθοποιοί. Αφού λοιπόν ήταν το ντροπιαστικό ως επάγγελμα, θα πρέπει κανείς να σκεφτεί πόσο σημαντικό και τεράστιο βήμα έκανε ειδικά για εκείνη την εποχή η Ίλυα Λυβικού η οποία ήταν και σύζυγος και μητέρα.
Όταν τελείωσε τις σπουδές της ως ηθοποιός με βαθμό άριστα, ξεκίνησε να παίζει στο θέατρο κάνοντας το ντεμπούτο της 1942 στην θεατρική παράσταση Καινούρια αφεντικά. Ο Σωκράτης Καραντινός, ο οποίος ήταν καθηγητής της στη σχολή, της έδωσε το καλλιτεχνικό της ψευδώνυμο, Ίλυα Λιβυκού.
Στο θέατρο, η Ίλυα Λυβικού έπαιξε από το 1948 ως και το 1984. Μια από τις θεατρικές παραστάσεις στις οποίες έπαιξε ήταν η Ένας βλάκας και μισός. Επίσης, είχε παίξει στην θεατρική παράσταση Ο Φώτης Φαγκρής και η Τσικίτα Λοπέζ, που αργότερα είδαμε και στη μεγάλη οθόνη με τίτλο Σάντα Τσικίτα. Στο πλευρό της ήταν ο τεράστιος κωμικός Βασίλης Λογοθετίδης και η παράσταση γνώρισε τεράστια επιτυχία. Αργότερα έγινε και ταινία με άλλο καστ ηθοποιών.
Όταν μετά τον θάνατο του Βασίλη Λογοθετίδη ζήτησαν από την Ίλυα Λυβικού να ξαναπαίξει σε αυτήν την παράσταση, εκείνη αρνήθηκε γιατί δε μπορούσε να παίξει στην ίδια παράσταση με εκείνον να λείπει.
Ο Πρόεδρος της Αιγύπτου και η Ίλυα Λυβικού
Κάποιες παλιές ελληνικές ταινίες τις γύριζαν σε στούντιο της Αιγύπτου. Σε κάποια γυρίσματα μιας ταινίας στην οποία πρωταγωνιστούσε η Ίλυα Λιβυκού, έκανε μια επίσκεψη στο στούντιο ο συνταγματάρχης Ναγκίμπ με τους ανθρώπους που τον συνόδευαν.
Ο συνταγματάρχης ήταν φιλέλληνας και επίσης ήταν θαυμαστής του τεράστιου κωμικού Βασίλη Λογοθετίδη. Στη συνοδεία του στρατηγού ήταν και ο Αμπντέλ Νάσερ ο οποίος έγινε ο επόμενος ηγέτης της Αιγύπτου.
Ο Νάσερ εντυπωσιάστηκε από την ομορφιά της ξανθιάς καλλονής. Αντάλλαξαν κάποια λόγια κι εκείνος γοητευμένος έμεινε να παρακολουθήσει τα γυρίσματα μέχρι τέλους.
Η γνωριμία με τον Βασίλη Λογοθετίδη
Το 1948, ο Βασίλης Λογοθετίδης γνώρισε την Ίλυα Λυβικού. Εκείνο τον καιρό, η ηθοποιός δούλευε με τον γνωστό θίασο της Κυρίας Κατερίνας, μέσα από τον οποίο βγήκαν πολλοί και σπουδαίοι ηθοποιοί. Τότε, λοιπόν, οι δυο ηθοποιοί έφτιαξαν τον δικό τους θίασο και ξεκίνησαν να συνεργάζονται τόσο στο θέατρο όσο και στον κινηματογράφο με απόλυτη επιτυχία.
Ο κόσμος τους αγάπησε και δε σταμάτησαν να δουλεύουν μαζί, μέχρι που ο Βασίλης Λογοθετίδης έφυγε από τη ζωή αφήνοντας την Ίλυα Λιβυκού απαρηγόρητη. Όσον αφορά την προσωπική της ζωή, η Ίλυα Λυβικού και ο Αγησίλαος Κοζύρης πήραν διαζύγιο κι έτσι η ηθοποιός ζούσε μόνη και μεγάλωνε τα τρία παιδιά της.
Στην πορεία και αφού δούλευαν και περνούσαν αρκετό καιρό μαζί, η Ίλυα Λυβικού κι ο Βασίλης Λογοθετίδης εκτός από ζευγάρι στη σκηνή έγιναν και ζευγάρι στη ζωή.
Προφανώς ήταν οι αντιθέσεις στον χαρακτήρα τους που τους έφεραν κοντά. Η ηθοποιός Σούλη Σαμπάχ είχε πει σε μια παλιά της συνέντευξη ότι η Ίλυα Λιβυκού ήταν ένας ζωντανός και γελαστός άνθρωπος, ενώ αντίθετα ο Βασίλης Λογοθετίδης ήταν ήσυχος και λιγομίλητος άνθρωπος.
Αν και οι δυο τους αγάπησαν πολύ ο ένας τον άλλον, δεν έφτασαν ποτέ στον γάμο. Ο Βασίλης Λογοθετίδης ήταν ένας άνθρωπος που ήθελε να περνάει το χρόνο του μόνος του και δεν έκανε γάμο ποτέ στη ζωή του.
Αν και στη δουλειά του τραβούσε την προσοχή κι έκανε τον κόσμο να γελάει, στην προσωπική του ζωή ζούσε ήσυχα και μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας.
Η παρουσία της Ίλυα Λιβυκού στον κινηματογράφο και την τηλεόραση
Στον κινηματογράφο, έκανε την πρώτη της εμφάνιση στην ταινία Οι Γερμανοί ξανάρχονται. Η ταινία ήταν αρκετά επίκαιρη τότε γιατί είχαν όλοι μέσα τους ζωντανή τη μνήμη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Αν και ο κόσμος αγάπησε πολύ την Ίλυα Λιβυκού από την παρουσία της στο θέατρο, είναι οι ταινίες που έπαιξε στον κινηματογράφο εκείνες που επιτρέπουν ακόμα και σήμερα στον κόσμο να απολαμβάνει τις ερμηνείες της.
Μέσω των διαχρονικών αυτών ταινιών τη γνώρισαν και θα τη γνωρίσουν και όλες οι επόμενες γενιές.
Κάποιες από τις πιο γνωστές ταινίες στις οποίες έπαιξε η Ίλυα Λιβυκού είναι ο Ζηλιαρόγατος, Οι Γερμανοί ξανάρχονται, Ούτε γάτα ούτε ζημιά, Ένας ήρωας με παντούφλες, Σάντα Τσικίτα, Η κάλπικη λίρα, Δελησταύρου και υιός, Δεσποινίς ετών 39, Ένας ντελικανής, Ο νικητής, Οι γενναίοι του Βορρά κ.α.
Το 1965, η Ίλυα Λιβυκού κέρδισε το βραβείο του πρώτου γυναικείου ρόλου για την ταινία Ένας ντελικανής. Η βράβευση έγινε στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου στη Θεσσαλονίκη.
Εκτός από το θέατρο και τον κινηματογράφο, η Ίλυα Λιβυκού δούλεψε λίγο και στην τηλεόραση. Το 1972, έπαιξε στην τηλεοπτική σειρά Απόρρητος φάκελος 27 του καναλιού της ΥΕΝΕΔ.
Μαζί της στην τηλεοπτική σειρά ήταν ο Ερρίκος Μπριόλας, ο Αθηνόδωρος Προύσαλης, η Παμφίλη Σαντοριναίου, η Θάλεια Παπάζογλου και άλλοι γνωστοί ηθοποιοί.
Κανένα τηλεοπτικό κανάλι δεν πρόβαλε ξανά τη συγκεκριμένη σειρά. Επιπλέον, κανείς δεν την έχει διασώσει στο αρχείο του.
Οι απώλειες που την σημάδεψαν
Εκτός από τον θάνατο του Βασίλη Λογοθετίδη που σημάδεψε την ηθοποιό, στη ζωή της ήρθε να προστεθεί και άλλη μια τραγική απώλεια. Το 1986, έχασε από καρκίνο την κόρη της, Εύα. Αυτό ήταν το χτύπημα που την αποτελείωσε. Από τότε έπαψε να παίζει στον κινηματογράφο, το θέατρο και την τηλεόραση. Τότε αποφάσισε να μείνει μακριά από τον κόσμο και μέχρι να φύγει από τη ζωή απέφευγε τη δημοσιότητα.
Το τέλος της ζωής της
Έπειτα από τον θάνατο της κόρης της, η ηθοποιός μελαγχολούσε ολοένα και περισσότερο. Τελικά, πέθανε στο διαμέρισμα όπου έμενε στην Κυψέλη από εγκεφαλικό επεισόδιο. Η κηδεία της έγινε στην Καισαριανή, ακριβώς στο διπλανό μνήμα από την κόρη της.
Ακολουθεί απόσπασμα της ταινίας Ένα βότσαλο στη λίμνη από το Youtube:
Πηγές που χρησιμοποίησα για το άρθρο:
Ίλυα Λιβυκού. Από wikidepia.org (τελευταία επίσκεψη 11/01/2024).
Η λαμπερή ντίβα του σινεμά Ίλυα Λιβυκού. Από newsbeast.gr (τελευταία επίσκεψη 11/01/2024).
Ίλυα Λιβυκού: Η ντίβα του ελληνικού κινηματογράφου σε μια σπάνια φωτογραφία. Από instyle.gr (τελευταία επίσκεψη 10/01/2024).
Η λαμπερή ντίβα του σινεμά Ίλυα Λιβυκού. Από newsbeast.gr (τελευταία επίσκεψη 10/01/2024).
Η Ίλυα Λιβυκού είναι η Σάντα Τσικίτα. Από urbanlife.gr (τελευταία επίσκεψη 11/01/2024).
Ίλυα Λιβυκού – Βασίλης Λογοθετίδης: Μια σχέση που δεν παραδέχτηκε ποτέ κανείς εκ των δύο. Από womantoc.gr (τελευταία επίσκεψη 10/01/2024).
Σάντα Τσικίτα: Τη μέρα που ο Αιγύπτιος πρόεδρος Νάσερ ερωτεύτηκε την Ίλυα Λιβυκού. Από fosonline.gr (τελευταία επίσκεψη 11/01/2024).
