Κολωνός Αττικής: Μια περιοχή στο λόφο των “τραγωδιών”

Κολωνός

Κολωνός, μια νέα συνοικία της Αθήνας, άγνωστη αλλά συνάμα τόσο γνώριμη, καθώς στην αρχαιότητα ήταν γνωστή μέσα από το πιο φημισμένο δράμα της εποχής εκείνης. Και δεν είναι άλλο από την ξακουστή τραγωδία, που συνέθεσε ο Σοφοκλής: Οιδίπους επί Κολωνώ. Η ιστορία εκτυλίσσεται, όταν πλέον ο Οιδίποδας είναι γέροντας και ζει αυτοεξόριστος σε έναν από τους τότε “δήμους” της Αθήνας τον Κολωνό. Βέβαια, σήμερα ο Κολωνός αποτελεί μια από τις συνοικίες της Αθήνας, όπου εδρεύει στη δυτική πλευρά του δήμου των Αθηνών. Ωστόσο, στα σύνορα του βρίσκεται παράλληλα με άλλους δήμους της πρωτεύουσας όπως λόγου χάριν τις συνοικίες:  Ακαδημία Πλάτωνος, Λόφος Σκουζέ, Κολοκύνθου, Σεπόλια και Αττικής, ενώ τα όρια του στα δυτικά εκτείνονται περίπου μέχρι και τη Λεωφόρο Κηφισού. Διασχίζεται από την οδό Λένορμαν και εξυπηρετείται από τη γραμμή 2 του μετρό και το σταθμό Λαρίσης, αλλά και από τον ηλεκτρικό σιδηρόδρομο και το σταθμό Αττικής.

Ο Κολωνός είναι πυκνοκατοικημένη περιοχή με ελάχιστους ακάλυπτους χώρους. Ανοικοδομήθηκε έντονα κυρίως τις δεκαετίες του 1960 και 1970. O λόφος του Ιππίου Κολωνού είναι τμήμα της συνοικίας.

Στην αρχαιότητα ο Κολωνός θεωρούνταν ο πιο αριστοκρατικός δήμος της αρχαίας Αθήνας. Ήταν παραποτάμιος δήμος και τον διέσχιζε ο ποταμός Κηφισός, ο οποίος σήμερα έχει υπογειοποιηθεί κάτω από τη λεωφόρο Κηφισού.

Ιστορία του Κολωνού

Ο Ίππιος (ή Ίππειος) Κολωνός υπήρχε στη πεδιάδα του Κηφισού, η μέτρηση υπολογιζόταν κατά προσέγγιση σε 10 στάδια δηλαδή σε  2 χιλιόμετρα προς τη βόρεια πλευρά του Διπύλου και ήταν κατάφυτος με δεκάδες ελαιόδενδρα. Ονομαζόταν ”Ίππιος”, γιατί εκεί βρισκόταν ο ναός του Ιππίου Ποσειδώνα, προστάτη του δήμου, που καταστράφηκε από τον Αντίγονο Γονατά το 265 π.Χ.. Υπήρχε επίσης βωμός της Ιππίας Αθηνάς, τέμενος των Ερινύων, ο τάφος του Οιδίποδα, καθώς και ηρώα του Θησέα, Πειρίθου και Αδράστου. Εδώ ήταν και το άγαλμα του Κολωνού, που έδωσε το όνομά του στο δήμο.

Advertising

Advertisements
Διαβάστε επίσης  Χιονάδες Κόνιτσας: To χωριό των αγιογράφων και των λαϊκών ζωγράφων
Ad 14

Στα νεότερα χρόνια, ο Γερμανός αρχαιολόγος Λούντβιχ Ρος (Ludwig Ross, 1806 – 1859), που επισκέφτηκε την Αθήνα στα 1832-33, δίνει μια εύγλωττη περιγραφή του Κολωνού στις “Αναμνήσεις” του:

Ο Κολωνός είναι ένας χαμηλός λόφος στην απόσταση απ’ την πόλη που δίνει ο Θουκυδίδης – 10 στάδια – με μια ωραία ασυνήθιστη θέα, κατά το δειλινό, προς την πόλη, την Ακρόπολη, ολόκληρη την παραλία του ακρωτηρίου Κόλλια, ως κάτω τον Πειραιά και πάνω από αυτόν, με φόντο τη βαθυγάλαζη θάλασσα, την Αίγινα και, στο βάθος, τις μαλακά αναδυόμενες ακτές της Αργολίδας. Αλλά το Άλσος του Ποσειδώνα και των Ερινύων και τα άλλα ιερά τους που βρίσκονταν εδώ, καθώς και το ίδιο το χωριό, έχουν εντελώς εξαφανισθεί, εκτός από μερικά ερείπια θεμελίων και τον μικρό λόφο.

Η Κριστιάνα Λυτ (Christiane Lueth, 1817 – 1900), μια Δανή που έμεινε στην Αθήνα στα χρόνια του Όθωνα, μαζί με το σύζυγό της Γερμανό θεολόγο και διδάκτορα της φιλοσοφίας Άσμους Λυτ, γράφει για το θάνατο του αρχαιολόγου Κάρολου Μύλλερ, που είναι θαμμένος στο λόφο του Κολωνού:

Στις 2 Αυγούστου πέθανε στην Αθήνα ο μεγάλος αρχαιολόγος Καρλ Ότφριντ Μύλλερ. Γύρισε άρρωστος από ένα ταξίδι που είχε κάνει μαζί με τον ‘Ερνεστ Κούρτιους και τον Σέλλερ. Ο Λυτ τον έθαψε στο λόφο του Κολωνού, εκεί όπου τα παλιά τα χρόνια βρισκότανε ο ναός των Ευμενίδων και κοντά στην Ακαδημία που δίδασκε ο Πλάτωνας… Πάνω στο λόφο στήθηκε ένα ωραίο μαρμάρινο μνημείο.

Advertising

Και ο Δανός συγγραφέας Χανς Κρίστιαν Άντερσεν, που επισκέφτηκε τον Κολωνό σ’ ένα ταξίδι του στην Ελλάδα το 1841, περιγράφει τις εντυπώσεις του από το φυσικό περιβάλλον του Κολωνού:

Ήμουν στον Κολωνό…Εδώ είναι θαμμένος ο Γερμανός Κ. Ο. Μύλλερ, που πέθανε πριν λίγο καιρό και που τόσα χρωστά σ’ αυτόν η επιστήμη… Ακούμπησα στον υγρό τάφο…Ο βουνίσιος αέρας κατέβαινε κρύος και τσουχτερός… Σ’ ολόκληρη τη φύση υπήρχε ένα μεγαλείο, που ούτε η Ελβετία μπορεί να σου προσφέρει.

Κολωνός
Λόφος Ιππίου

Αξιοθέατα Κολωνού

Στο υψηλότερο σημείο του λόφου, του Κολωνού, πίσω από το κιγκλίδωμα, βρίσκονται δύο μνημεία φιλελλήνων αρχαιολόγων. Το ένα είναι πάνω στον τάφο του Γερμανού αρχαιολόγου Καρόλου Μύλλερ (1797 – 1840), που εργάστηκε και πέθανε στην Αθήνα. Είναι έργο του Δανού αρχιτέκτονα Κρίστιαν Χάνσεν (1803 – 1883). Πρόκειται για μια επιτύμβια στήλη, που καταλήγει σε ανθεμωτή διακόσμηση.

Διαβάστε επίσης  Γαβριά: Στην καρδιά του κάμπου της Άρτας

Δίπλα ακριβώςω απότο μνημείο Μύλλερ, βρίσκεται και το μνημείο του Γάλλου Αρχαιολόγου Σαρλ Λενορμάν (1802 – 1859), που επίσης πέθανε στην Αθήνα. Πρόκειται για μια μαρμάρινη λουτροφόρο υδρία, στο εσωτερικό της οποίας έχει ταφεί η καρδιά του. Αυτή που υπάρχει σήμερα είναι έργο του Έλληνα γλύπτη Μιχάλη Τόμπρου (1889 – 1974), που στήθηκε το 1936, επειδή η πρωτότυπη είχε καταστραφεί. Στην κύρια όψη της υδρίας υπάρχει ανάγλυφη σε κυκλικό μετάλλιο η μορφή του Λενορμάν.

Advertising

Στη γύρω περιοχή από τον Κολωνό, έναντι της πλατείας Σωτήρη Πέτρουλα, ο οποίος αποτέλεσε μάρτυρας της Δημοκρατίας καθώς επίσης αποτέλεσε ένας από τους κατοίκους της περιοχής, βρίσκεται επίσης η Εκκλησία του Αγίου Κωνσταντίνου του Παλαιού επί της οδού Λένορμαν. Παρόλο που η σωστή προφορά του ονόματος είναι Λενορμάν, η οδός επικράτησε να λέγεται Λένορμαν. Στη βορειοδυτική πλαγιά του λόφου του Κολωνού υπάρχει και το εκκλησάκι της Αγίας Ελεούσας, που χτίστηκε στα χρόνια της Τουρκοκρατίας.

Στα σύνορα Κολωνού – Κολοκυνθούς στην οδό Λένορμαν βρίσκεται το Δημόσιο Καπνεργοστάσιο. Οικοδομήθηκε το 1927 και αποτελεί εξαίρετο δείγμα βιομηχανικής αρχιτεκτονικής της εποχής του Μεσοπολέμου. Στα χρόνια της ακμής του απασχολούσε περί τους 3.000 εργάτες. Σήμερα στεγάζεται στο κτίριο αυτό η Βιβλιοθήκη της Βουλής των Ελλήνων.

Στην οδό Ναυπλίου μεταξύ Πέτρας και Λένορμαν βρίσκεται το θέατρο Επί Κολωνώ. Το θέατρο αυτό, που ιδρύθηκε το 2000, στεγάζεται σε λιθόκτιστο κεραμοσκεπές κτίριο που κατασκευάστηκε το 1918 από το Ελληνικό Δημόσιο για να στεγάσει εξατάξιο σχολείο και αποτελεί και αυτό ένα πολύ ενδιαφέρον δείγμα της αρχιτεκτονικής του μεσοπολέμου. Το κτίριο, μετά την κατασκευή του, παραχωρήθηκε τιμής ένεκεν σε μακεδονομάχο και μισθωμένο στο Ελληνικό Δημόσιο λειτούργησε ως σχολείο μέχρι το 1996. Δύο χρόνια μετά τη μεταφορά του σχολείου σε νέο κτίριο του ΟΣΚ το κτίριο κρίθηκε διατηρητέο και σήμερα αποτελεί ένα από τα καλά παραδείγματα αναβίωσης αξιόλογου κτιρίου.

Διαβάστε επίσης  Φανοτή-Ντόλιανη: Αρχαιολογικός χώρος Θεσπρωτίας
Κολωνός
Μνημείο Μύλλερ

Πιο σημαντικά αξιοθέατα της περιοχής

Αρχαιολογική περιοχή – Ακαδημία Πλάτωνος

Η περιοχή οφείλει την ονομασία της από τον Ακάδημο, και τη φιλοσοφική σχολή, την Ακαδημία, που ίδρυσε ο Πλάτων το 387 π.Χ., η οποία λειτούργησε μέχρι την παύση της από τον Αυτοκράτορα Ιουστινιανό το 529.

Advertising

Οι ανασκαφές στην περιοχή άρχισαν από το 1929 και συνεχίζονται υπό την εποπτεία της Γ’ Εφορείας Αρχαιοτήτων.

Ιστορία

Η περιοχή βρίσκεται κοντά στην οδό Λένορμαν και τη Λεωφόρο Αθηνών. Συνορεύει βόρεια με τα Σεπόλια, ανατολικά με τον Κολωνό και νότια με το Βοτανικό και τον Προφήτη Δανιήλ. Η αστική και βιομηχανική ανάπτυξη της Ακαδημίας Πλάτωνος ξεκίνησε στις αρχές του 20ού αιώνα, με μεγαλύτερη ένταση την περίοδο μετά το τέλος του Β’ Παγκόσμιου και του Εμφύλιου πολέμου.

 

Λόφος Σκουζέ

Η ομώνυμη συνοικία

Η συνοικία αυτή της Αθήνας συνορεύει με τις αντίστοιχες συνοικίες της περιοχής όπως τον Κολωνό, τα Σεπόλια, την Ακαδημία του Πλάτωνος, Κολοκύνθου και εξυπηρετείται από τον Σταθμό Σεπόλια και πολλές ακόμη  γραμμές λεωφορείων και τρόλεϊ. Στην κορυφή του λόφου βρίσκεται εγκατεστημένος ο Ιερός Ναός του Αγίου Αιμιλιανού, ενώ ο περιβάλλων χώρος αποτελεί σημείο συνάντησης κατοίκων και επισκεπτών.

Τέλος, η περιοχή διαθέτει αξιοθαύμαστα μέρη που κάποιος μπορεί να επισκεφθεί και να ανακαλύψει μέσα σε όλα αυτά καθώς καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα επισκεπτών που επιθυμούν να “διδαχτούν” την ιστορία του τόπου τους αλλά και εκείνων, που απλά θέλουν να γνωρίσουν τα όμορφα συστατικά που την συνθέτουν.

Advertising


Πηγή:

Σύνταξη κειμένου: Ανθή Σακκά

Επιμέλεια κειμένου: Ελευθερία Σακελλαρίου

Advertising

Γεννημένη στη Λαμία, φοιτήτρια του Πανεπιστημίου Κύπρου, στο τμήμα Κλασσικών Σπουδών και Φιλολογίας. Τα τελευταία χρόνια ασχολείται ενεργά με την συγγραφή άρθρων και πολύ περισσότερο μυθιστορημάτων και παιδικών παραμυθιών. Λατρεύει την ανάγνωση βιβλίων καθώς επίσης και την ωραία μουσική. Πιστεύει πως ο κόσμος κατακτάται με υπομονή και επιμονή για κάτι ακόμη καλύτερο!

Αρθρα απο την ιδια κατηγορια

Τι κι αν δεν υπάρχει τίποτα κακό σε εσένα;

Τι κι αν δεν υπάρχει τίποτα κακό σε εσένα;

Τι κι αν δεν υπάρχει τίποτα κακό σε εσένα; Διαφορετικές
Από πού πήραν το όνομα τους βουνά της Ελλάδας

Από πού πήραν το όνομα τους βουνά της Ελλάδας

Ο Ελλαδικός χώρος είναι ένα μεγάλο πανόραμα μυθικών και ιστορικών