Η ΔΕΠΥ είναι μια συχνή νευροαναπτυξιακή διαταραχή η οποία χαρακτηρίζεται από απροσεξία, υπερκινητικότητα και παρορμητικότητα, που συνήθως ξεκινά στην παιδική ηλικία και συχνά συνεχίζεται στην ενήλικη ζωή.Επηρεάζει έως και το 14% των παιδιών και σχεδόν το 7% των ενηλίκων παγκοσμίως, δημιουργώντας σημαντικά κοινωνικά και οικονομικά βάρη. Πέρα από τις γνωστές ψυχιατρικές συννοσηρότητες, όπως η κατάθλιψη, το άγχος, η ΔΑΦ και οι μαθησιακές διαταραχές, η ΔΕΠΥ έχει επίσης συσχετιστεί με ιατρικά προβλήματα όπως η παχυσαρκία, το άσθμα και οι διαταραχές ύπνου.
Πρόσφατα, υπάρχει αυξανόμενο ενδιαφέρον για την κατανόηση του πώς η ΔΕΠΥ μπορεί να συνδέεται με γαστρεντερικές διαταραχές, ιδιαίτερα μέσω του άξονα εντέρου-εγκεφάλου, ενός σύνθετου δικτύου επικοινωνίας μεταξύ της εντερικής μικροχλωρίδας και του εγκεφάλου. Μια γνωστή γαστρεντερική διαταραχή είναι το Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου, μια πολυπαραγοντική πάθηση που συχνά περιλαμβάνει ανισορροπίες του εντερικού μικροβιώματος, ευαισθησίες σε τρόφιμα ή φλεγμονή, τα οποία μπορεί επίσης να σχετίζονται με τη ΔΕΠΥ.Ενώ η ακριβής αιτία του συνδρόμου του ευερέθιστου εντέρου δεν έχει εξακριβωθεί, μπορεί να προκληθεί από το στρες, από ορισμένες τροφές και από ορμονικές αλλαγές, με αποτέλεσμα το φούσκωμα, το κοιλιακό άλγος, τη δυσκοιλιότητα, τα αέρια και τη διάρροια.
Η μετα-αναλυτική έρευνα
Η ανάλυση συνδύασε δεδομένα από 11 μελέτες σε 4 ηπείρους, καλύπτοντας τον εντυπωσιακό αριθμό των 3,8 εκατομμυρίων ανθρώπων, που αντιστοιχεί στον πληθυσμό του Λος Άντζελες, συμπεριλαμβανομένων 176,000 ατόμων με ΔΕΠΥ.
Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Scientific Reports, οι ερευνητές εντόπισαν και ανέλυσαν συστηματικά την υπάρχουσα έρευνα για να διερευνήσουν τη σχέση μεταξύ της ΔΕΠΥ και διαφόρων εντερικών διαταραχών.
Εκτός από τα άτομα με ΔΕΠΥ που εμφάνισαν ελαφρώς (αλλά όχι σημαντικά) αυξημένο κίνδυνο εντερικών διαταραχών, βρήκαν επίσης στοιχεία για μία σημαντική συσχέτιση μεταξύ της ΔΕΠΥ και του συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου.Αξιοσημείωτο είναι ότι όταν μια μελέτη εξαίρεσης αποκλείστηκε από την ανάλυση ευαισθησίας, η συνολική συσχέτιση μεταξύ της ΔΕΠΥ και των εντερικών διαταραχών έγινε στατιστικά σημαντική.
Συμπεράσματα
Τα άτομα με ΔΕΠΥ είναι πιο πιθανό να εμφανίσουν το σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου, πιθανώς λόγω ανισορροπιών στο μικροβίωμα του εντέρου και φλεγμονής.Αυτό το εύρημα υποστηρίζει την αυξανόμενη έρευνα για τον άξονα εντέρου-εγκεφάλου, την ισχυρή σύνδεση μεταξύ του πεπτικού μας συστήματος και της ψυχικής υγείας.
Αυτή η μελέτη είναι η πρώτη που προσφέρει μια παγκόσμια συγκεντρωτική εκτίμηση της σύνδεσης της ΔΕΠΥ με τις εντερικές διαταραχές.Ενώ προηγούμενη έρευνα απέδωσε ανάμεικτα ευρήματα, αυτή η ανάλυση ενισχύει την υπόθεση για μια συγκεκριμένη σύνδεση μεταξύ της ΔΕΠΥ και του Συνδρόμου Ευερέθιστου Εντέρου.
Υπάρχουν αυξανόμενες ενδείξεις ότι το μικροβίωμα του εντέρου παίζει κεντρικό ρόλο τόσο στη ΔΕΠΥ όσο και στο Σύνδρομο του Ευερέθιστου Εντέρου.Συγκεκριμένες βακτηριακές αλλοιώσεις έχουν συνδεθεί με τα συμπτώματα της ΔΕΠΥ, και οι θεραπείες που στοχεύουν στη μικροχλωρίδα (π.χ., τα προβιοτικά) μπορούν να βοηθήσουν στην ανακούφιση της φλεγμονής και στη βελτίωση των συμπτωμάτων.
Παρόμοιες μικροβιακές ανισορροπίες παρατηρούνται και σε άλλες διαταραχές του εντέρου, όπως η φλεγμονώδης νόσος του εντέρου και η κοιλιοκάκη.Αν και αυτή η μελέτη δεν βρήκε ισχυρές συνδέσεις μεταξύ της ΔΕΠΥ και αυτών των παθήσεων, οι κοινοί υποκείμενοι μηχανισμοί που αφορούν τη φλεγμονή του εντέρου και τις μικροβιακές μετατοπίσεις παραμένουν προς διερεύνηση για μελλοντική έρευνα.
Η μελέτη υπογραμμίζει τον πιθανό ρόλο του άξονα εντέρου-εγκεφάλου, μιας οδού επικοινωνίας που συνδέει τα μικρόβια του εντέρου με τον εγκέφαλο, στην εξήγηση αυτής της σχέσης.
Έρευνες δείχνουν ότι τα άτομα με ΔΕΠΥ συχνά έχουν αλλοιωμένο εντερικό μικροβίωμα, το οποίο θα μπορούσε να επηρεάσει τη λειτουργία και τη συμπεριφορά του εγκεφάλου μέσω των ανοσολογικών, των μεταβολικών ή των νευρικών οδών.
Ο σωστός έλεγχος θα μπορούσε να βελτιώσει τη διάγνωση, τη διαχείριση και τη συνολική ποιότητα ζωής για αυτά τα άτομα.Είναι ενδιαφέρον ότι ορισμένες θεραπείες ΔΕΠΥ, όπως η μεθυλφαινιδάτη, μπορούν να προκαλέσουν κοιλιακή δυσφορία, περιπλέκοντας τη φροντίδα.
Βιβλιογραφία
Ng, R.W., Chen, Z., Yang, L. et al. Association between attention-deficit/hyperactivity disorders and intestinal disorders: A systematic review and Meta-analysis. Sci Rep15, 19278 (2025). https://doi.org/10.1038/s41598-025-04303-x
Σπούδασα Ψυχολογία στο Πανεπιστήμιο Κρήτης (2008) και ολοκλήρωσα μεταπτυχιακό πρόγραμμα ειδίκευσης στην Ανάπτυξη του Παιδιού στο Τμήμα Ψυχολογίας και Ανθρώπινης Ανάπτυξης του Πανεπιστημιακού Κολλεγίου του Λονδίνου (2012). Το 2014, ξεκίνησα διδακτορικές σπουδές στο Πανεπιστημιακό Κολλέγιο του Λονδίνου. Τον Δεκέμβριο του 2018, υπερασπίστηκα επιτυχώς τη διατριβή μου με τίτλο (στην ελληνική γλώσσα): Η διερεύνηση της οργάνωσης του λεξιλογίου σε παιδιά που μιλούν Ελληνικά με δυσκολίες στη γλώσσα και τον αλφαβητισμό. Η διδακτορική διατριβή μπορεί να βρεθεί εδώ: https://discovery-pp.ucl.ac.uk/id/eprint/10077333/
