Ελληνιστική Δεκάπολις ανασκόπηση στο παρελθόν

Δεκάπολις
Πηγή εικόνας: wikipedia

Ελληνιστική Δεκάπολις ανασκόπηση στο παρελθόν

Ο όρος Δεκάπολις (δέκα πόλεις) είναι κοινά παραδεκτό ότι παραπέμπει στην ευρύτερη γεωγραφική περιοχή της Παλαιστίνης και πιο συγκεκριμένα ανατολικά του ποταμού Ιορδάνη. Εκεί όπου κατά την ελληνιστική και ρωμαϊκή εποχή υπήρχε ένας μεγάλος αριθμός ελληνιστικών πόλεων. Το Αμμάν βρίσκεται στην ανατολική όχθη του οροπεδίου του Ιορδάνη ποταμού. Πράγματι είναι χτισμένο σε κομβικό σημείο και περικλείεται από τρία μεγάλα ρεύματά και κοιλάδες γεμάτες νερό. Είναι αλήθεια ότι το σημερινό Αμμάν, είναι ευρέος γνωστό ως η πρωτεύουσα της Ιορδανίας όπως αποκαλείται από αρχαιοτάτων χρόνων. Ενώ σε επίσημα έγγραφα αλλά και στην Βίβλο καταγράφεται ως “Αμμών” και “Φιλαδέλφεια”. Κατά κοινή ομολογία αξίζει να σημειωθεί ότι το Αμμάν διαδραμάτισε σημαίνον ρόλο σε όλη τη διάρκεια της μακρόχρονης ιστορίας του.

Δεκάπολις
Φιλαδέλφεια – Ο ναός του Ηρακλέους |Πηγή εικόνας: https://ellinondiktyo.blogspot.com/2017/05/blog-post_17.html

 

Ο ρόλος του Ελληνικού στοιχείου στην περιοχή στην Δεκάπολη της Συρίας

Είναι γνωστό ότι οι Μακεδόνες Έλληνες κατασκεύασαν πάνω από 100 πόλεις στην περιοχή της Κοίλης Συρίας. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να δημιουργήσουν ένα αξιοσημείωτο συνεταιριστικό σύστημα με τις μεγαλύτερες εξ΄ αυτών την γνωστή Δεκάπολη (δέκα πόλεις). Πράγματι στις 18 από αυτές τις ελληνικές πόλεις οι οποίες αποτελούσαν τη Δεκάπολη οι Έλληνες αφιέρωναν το χρόνο τους κυρίως στην πνευματική αξία. Ενώ δεν αμελούσαν και τη σωματική άσκηση και γυμνάζονταν καθημερινά στο ελληνικό γυμναστήριο. Παράλληλα μιλούσαν και έγραφαν ελληνικά ενώ έδιναν και ιδιαίτερη βαρύτητα στο ελληνικό θέατρο. Είναι γνωστό ότι παρακολουθούσαν συχνά θεατρικές παραστάσεις τραγικών ποιητών όπως του Αισχύλου και του Σοφοκλή. Πράγματι η εκπαίδευση τους τελικά δεν διέφερε σε τίποτα από την αντίστοιχη μιας τυπικής πόλης στην Ελλάδα. Γίνεται, επομένως, εύκολα αντιληπτό ότι η Δεκάπολις άκμασε σε πολλαπλά επίπεδα για τουλάχιστον 1000 χρόνια πριν τελικά καταστραφεί από τους Άραβες.

Διαβάστε επίσης  Το Δάσος του Υμηττού έχει βρει τους δικούς του φύλακες

Η πολιτιστική συγγένεια της Δεκάπολις με την Ελλάδα

Στην εύφορη κοιλάδα του Ιορδάνη ποταμού στη βόρεια Ιορδανία, αρχαιολογικοί χώροι με ελληνικά ονόματα διατηρούνται μέχρι σήμερα. Αμέτρητα λείψανα αρχαίας λαμπρότητας παραμένουν αναλλοίωτα στο πέρασμα του χρόνου. Τα αρχαιολογικά αυτά ευρήματα συνδέουν στενά την Ελλάδα και την Ιορδανία από την περίοδο που η χώρα υπήρξε το λίκνο του ελληνορωμαϊκού πολιτισμού. Μετά το πέρασμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου από την περιοχή, σημαντικές πόλεις χτίστηκαν γύρω από την εύφορη κοιλάδα του Ιορδάνη και περιμετρικά της λίμνης Γαλιλαίας. Ακόμα και σήμερα στην βόρεια Ιορδανία υπάρχουν πολλές πόλεις που φέρουν το όνομά τους από διάσημες μακεδονικές πόλεις, προκειμένου να φέρουν πιο κοντά τους διαδόχους τους.

Η Άβιλα, η Καπιτωλιάδα, η Γέρασα, η Γάδαρα, η Φιλαδέλφεια (σημερινό Αμμάν) ανήκαν στις πόλεις της Μακεδονικής Δεκαπόλεως που ιδρύθηκαν από τους απογόνους του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Άκμασαν κατά την ελληνιστική και τη ρωμαϊκή περίοδο και αποτέλεσαν το λίκνο της εξάπλωσης του ελληνορωμαϊκού πολιτισμού στη Μέση Ανατολή. Διατηρούν ακόμη και σήμερα τα απομεινάρια της προηγούμενης δόξας τους.

Advertising

Advertisements
Ad 14
δεκάπολις
Το χέρι του Ηρακλή, Αμμάν, Ιορδανία | |Πηγή εικόνας: https://www.atlasobscura.com/places/hand-of-hercules

Αρχαία Φιλαδέλφεια και Δεκάπολις τα κρυμμένα διαμάντια της ανατολής

Αξίζει επιπλέον να αναφερθούμε στην Φιλαδέλφεια το σημερινό Αμμάν. Πιο συγκεκριμένα η Φιλαδέλφεια είναι η νοτιότερη από αυτές τις δέκα πόλεις και βρίσκεται μόλις 40 χιλιόμετρα βορειοανατολικά του βορείου άκρου της Νεκράς Θάλασσας. Σε αντίθεση με τις υπόλοιπες πόλεις που βρίσκονται διασκορπισμένες στην εύφορη περιοχή της Γαλαάδ ή της γειτονικής Βασάν.

Διαβάστε επίσης  Freedom Writers: Πως μια δασκάλα έσωσε ένα γκέτο

Είναι γνωστό ότι στην κλασική αρχαιότητα ο Μέγας Αλέξανδρος κατέκτησε το σημερινό Αμμάν κατά την διέλευση του προς την Αίγυπτο όπου και κατασκεύασε μια νέα πόλη πάνω από την παλιά. Μετέπειτα, και αφού η αυτοκρατορία του διαλύθηκε από τους στρατηγούς του, ο Έλληνας ανώτατος άρχοντας της Αιγύπτου ο Πτολεμαίος Β΄ Φιλάδελφος κατέλαβε την πόλη. Κατόπιν η πόλη αυτή ονομάστηκε «Φιλαδέλφεια» που στα ελληνικά σημαίνει η «Πόλη της Αδελφικής Αγάπης». Μετά από αυτό η διοίκηση της πόλης άλλαξε χέρια και πέρασε στην ελληνοεβραϊκή οικογένεια των Τοβιάδων ώσπου τελικά ανατράπηκε από την αραβική αυτοκρατορία των Ναβαταίων.

Δεκάπολις
ΧΑΡΤΗΣ ΤΩΝ ΠΟΛΕΩΝ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΠΛΙΝΙΟ ΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟ ΚΑΙ ΚΛ. ΠΤΟΛΕΜΑΙΟ |Πηγή εικόνας: https://ellinondiktyo.blogspot.com/2017/05/blog-post_17.html#google_vignette

 

Προχωρώντας διαπιστώνουμε ότι το όνομα Φιλαδέλφεια επιβίωσε σε όλη τη βυζαντινή και τη ρωμαϊκή περίοδο. Γίνεται, επομένως εύκολα αντιληπτό, ότι η Φιλαδέλφεια ήταν μία από τις πόλεις που πρωτοστάτησαν στα δρώμενα της Δεκαπολίτικης Συμμαχίας. Η συμμαχία της Δεκάπολης, που ιδρύθηκε το 64-63 π.Χ., ήταν μια ελληνορωμαϊκή σύμπραξη δέκα πόλεων στο κεντρικό Λεβάντε. Αποτελεί κοινό τόπο ότι η αρχαία Φιλαδέλφεια υπήρξε γνωστή για την εντυπωσιακή αρχαιολογία και τους εμπορικούς της δρόμους. Εκείνο που έχει ιδιαίτερη σημασία να αναφερθεί είναι ότι η συμμαχία των πόλεων αποσκοπούσε στην αμοιβαία ασφάλεια και στην προστασία τους από εξωτερικούς κινδύνους. Καθώς η μοναδική τοποθεσία της περιοχής ήταν πλεονεκτική για το εμπόριο, τα ταξίδια και τον ακμάζοντα πολιτισμού τους.

Συμπέρασμα

Είναι γεγονός ότι η αρχαία Φιλαδέλφεια (Αμμάν) είναι μια κατεξοχήν αραβική χώρα που συνδυάζει την κουλτούρα της ανατολής και τα ελληνικά κατάλοιπα ενός ένδοξου παρελθόντος. Αναντίρρητα στην ευρύτερη περιοχή αναπτύχθηκε ο ελληνικός πολιτισμός της Ελληνιστικής περιόδου που ήταν έντονα επηρεασμένος και από τη δυναστεία των Πτολεμαίων. Θα αποτελούσε σοβαρή παράλειψη να μην τονίσουμε ότι το αποτύπωμα του παραμένει μέχρι και σήμερα εμφανές. Με δεδομένα τα παραπάνω, δεν εκπλήσσει το γεγονός ότι η ξακουστή Ελληνική Δεκάπολη παραμένει ως σήμερα ένα από τα διαμάντια του Ελληνικού Πολιτισμού. Η διαπίστωση αυτή δεν αποτελεί λεκτική υπερβολή. Είναι γεγονός ότι μια σειρά από κορυφαίους και σημαντικούς ελληνιστικούς αρχαιολογικούς χώρους παγκόσμιας αναγνώρισης διατηρούνται στην περιοχή αποτυπώνοντας την ελληνική επιρροή.

Διαβάστε επίσης  Dataland: το πρώτο μουσείο τεχνητής νοημοσύνης
Advertising


Πηγές

  1. Hajjar Leen, (2022). THE HISTORICAL IMPORTANCE OF JORDAN’ S CAPITAL. Διαθέσιμο στο: https://holyjordan.myjordanjourney.com/blog/the-historical-importance-of-jordans-capital
  2. Amman – The Ammonite city of Philadelphia. Διαθέσιμο στο: https://toosquaretobehip.com/amman-the-ammonite-city-of-philadelphia/#ammonite-era-and-prehistory
  3. Η Μακεδονική Δεκάπολη στην Ιορδανία μέσα από τον φακό, (2012). Διαθέσιμο στο: https://www.tovima.gr/2012/02/28/culture/i-makedoniki-dekapoli-stin-iordania-mesa-apo-ton-fako/
  4. ΠΗΓΗ: ΑΠΕ-ΜΠΕ. Η πολιτισμική συγγένεια Ελλάδας και Ιορδανίας, (2014). Διαθέσιμο στο : https://www.real.gr/archive_koinonia/arthro/h_politismiki_syggeneia_elladas_kai_iordanias-233582/
  5. Παπαζάχος Ζήνων (2016). Η ΕΛΛΗΝΙΚΉ ΔΕΚΑΠΟΛΗ ΤΗΣ ΚΟΙΛΗΣ ΣΥΡΙΑΣ. Διαθέσιμο στο: https://autochthonesellhnes.blogspot.com/2016/10/blog-post_29.html
  6. Κοντογιαννίδης Ρωμανός, (2020). Διαθέσιμο στο: https://www.ethnos.gr/travel/article/94774/iordaniaaromaelladassthnkardiathsmeshsanatol
  7. Δεκάπολις. Διαθέσιμο στο: https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%94%CE%B5%CE%BA%CE%AC%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CF%82

Αρθρα απο την ιδια κατηγορια

Η θεά της ομορφιάς Αφροδίτη και η απεικόνιση της στην τέχνη

Η θεά της ομορφιάς Αφροδίτη και η απεικόνιση της στην

Βραβευμένα ντοκιμαντέρ να απολαύσεις!

Δεν είναι λίγες οι φορές που αποφεύγουμε να παρακολουθήσουμε ένα