Χωρισμός, γιατί μας είναι τόσο δύσκολο να δώσουμε ένα τέλος ακόμα και αν η σχέση μας κάνει δυστυχισμένους ή τουλάχιστον «όχι ευτυχισμένους»;
Ο χωρισμός είναι ένα είδος απώλειας, ένα μικρό πένθος. Σ’ ένα χωρισμό συναινετικό ή μονομερή συνήθως νιώθουμε ένα κενό, στενοχώρια και πόνο. Ελάχιστη σημασία έχει αν φύγαμε πρώτοι, αν εξαπατηθήκαμε ή έστω αν ήταν κοινή μας απόφαση. Το τέλος μια σχέσης είναι κάτι που «θίγει» πάντα την εσωτερική πλευρά του εαυτού μας και μας κάνει να υποφέρουμε. Επιπλέον, ο χωρισμός κάτω από τις οποιεσδήποτε συνθήκες καλές ή κακές, δεν γίνεται ποτέ ελαφρά τη καρδία.
Ο χωρισμός είναι μια συναισθηματική εμπειρία που βιώνει κάποιος ενώπιον του θανάτου.
Τα στάδια του χωρισμού
Ο χωρισμός, θεωρημένος από τη σκοπιά του πένθους, συμπεριλαμβάνει τα εξής στάδια:
- άρνηση
- θυμό
- διαπραγμάτευση
- θλίψη
- αποδοχή
Τα παραπάνω στάδια δεν είναι απαραίτητα να συμβούν με αυτή τη σειρά, ή να περνούν όλοι οι άνθρωποι όλα τα στάδια.
Ο «επιστημονικός» μέσος όρος για να ξεπεράσεις έναν χωρισμό
Το συμπέρασμα που προκύπτει, είναι ότι η δημιουργία σχέσεων έχει προστατευτικό ρόλο για την ψυχική μας υγεία. Φυσικά όταν αποδειχθεί πλέον μετά από σοβαρές προσπάθειες, ότι μια σχέση δεν λειτουργεί καλά και μάλιστα όταν υπάρχουν στοιχεία λεκτικής ή σωματικής κακοποίησης, τότε σίγουρα είναι καλύτερα ο δεσμός αυτός να πάρει ένα τέλος.
Ο χρόνος που χρειάζεται ένα άτομο για να ξεπεράσει ένα χωρισμό, εξαρτάται από τη χρονική διάρκεια της ίδιας της σχέσης και από την ιδιοσυγκρασία του. Το χρονοδιάγραμμα της συναισθηματικής ανάκαμψης, δεν είναι σαφές. Μελέτες ορίζουν αυτό το χρονικό διάστημα από 3,5 μήνες έως και 2 χρόνια. Ο χρόνος γιατρεύει την ερωτική εμμονή και με τη πάροδο του ο εγκέφαλος, έχει την δυνατότητα να την εξαφανίσει.
Επιδράσεις του χωρισμού στον εγκέφαλο
Δεν έχει σημασία πόσο καιρό έχουμε σχέση. Μπορεί 3 μήνες, ένα χρόνο, 10 χρόνια ή και περισσότερο. Ένας χωρισμός στέλνει τον εγκέφαλο πίσω, στην εμμονή του έρωτα που νιώθαμε στην αρχή. Ό,τι μας θυμίζει αυτό το πρόσωπο, πυροδοτεί μια δραστηριότητα στους νευρώνες «ανταμοιβής» μέσα στον κερκοφόρο πυρήνα και την κοιλιακή καλυπτήρια περιοχή του εγκεφάλου. Η ενεργοποίηση των νευρώνων ανταμοιβής, απελευθερώνει επαναλαμβανόμενα κύματα ντοπαμίνης. Με τη σειρά της η ντοπαμίνη ενεργοποιεί τα κυκλώματα μέσα στον εγκέφαλο τα οποία δημιουργούν μια λαχτάρα για μεγαλύτερη επιθυμία. Στην περίπτωση του έρωτα ή της σχέσης, η μεγαλύτερη αυτή επιθυμία είναι ο/η αγαπημένος άλλος. Στο χωρισμό βιώνουμε πένθος. Μέσα στο πένθος, ο εγκέφαλός μας εξακολουθεί να περιμένει τη ρομαντική «δόση» του. Όσο εμείς δεν τη δίνουμε, τόσο δυναμώνει η ένταση γι΄αυτό. Το ίδιο συμβαίνει στα ίδια μέρη του εγκεφάλου κατά τη λήψη κοκαΐνης και νικοτίνης και κατ’ επέκταση, στη στέρηση τους.
Ο εγκέφαλος ελέγχει το σώμα. Ο πόνος που βιώνουμε σ΄ένα χωρισμό, είναι χωρίς αμφιβολία αληθινός. Η ενεργοποίηση των παραπάνω συστημάτων, απελευθερώνει τις ορμόνες του στρες οι οποίες επηρεάζουν αρνητικά τον ανθρώπινο οργανισμό. Η κορτιζόλη υπάρχει σε υψηλά επίπεδα. Το σώμα αντιδρά και στέλνει σήματα: αϋπνία, δυσπεψία, ατονία, νευρικότητα, κ.α.
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/Basal_Ganglia_lateral-el.svg/1920px-Basal_Ganglia_lateral-el.svg.png
Η Λούσι Μπράουν είναι νευροεπιστήμονας, που έχει μελετήσει τις ρομαντικές αντιδράσεις στον εγκέφαλο. Εξηγεί πως οποιαδήποτε άλλη απόρριψη, πέραν της ερωτικής, είναι γνωστική. Η ερωτική απόρριψη περιλαμβάνει συστήματα επιβίωσης ίδιου επιπέδου, όπως αυτό της πείνας ή της δίψας. Η ίδια προτείνει για την επούλωση του ψυχικού τραύματος που προκύπτει από ένα χωρισμό, να αναδιαρθρώσουμε τη μνήμη μας. Να μη συνδέουμε το τραύμα μας με τα πάντα. Αυτό σημαίνει πως αντί να νιώθουμε πόνο στη σκέψη της απώλειας μας και φόβο που μείναμε μόνοι, να μάθουμε να εκτιμάμε τον εαυτό μας, τι πραγματικά αξίζουμε και τι ουσιαστικά θέλουμε.
Η επόμενη μέρα
Μετά τον χωρισμό ο κάθε άνθρωπος αντιδρά διαφορετικά. Ο χωρισμός μπορεί να επηρεάζει αρνητικά την ψυχική υγεία των ανδρών και των γυναικών σε διαφορετικό βαθμό. Πάνω απ’ όλα υπάρχει το αίσθημα της απώλειας και της εγκατάλειψης. Αυτό που μας κάνει να νιώθουμε μόνοι, αναμφισβήτητα μας φέρνει θλίψη. Εκτός από την απώλεια του συντρόφου μας ως φυσικό πρόσωπο, υπάρχει το πένθος για την ιδανικότητα και την επένδυση που συμβάλλει στη σχέση. Το τέλος μιας ερωτικής σχέσης είναι μια ήττα, με αποτέλεσμα να κλονίζει τη σημαντικότητα μας.
Μια πολύ ενδιαφέρουσα μελέτη αναφέρει τη μπερδεμένη αίσθηση του εαυτού μας, η οποία προκύπτει χωρίς τον άλλον. Πιο συγκεκριμένα, καθώς δημιουργούμε τον εαυτό μας από την αρχή σ’ ένα καινούριο σύστημα πλέον μόνοι, αυτή η αλλαγή μας προκαλεί σύγχυση.
Δεν αξίζει όμως να παρατήσουμε τους στόχους μας έτσι ώστε να συμβιβαστούμε με κάτι λιγότερο, απλά και μόνο για να υπάρχουμε με κάποιον. Να ζούμε και να ελπίζουμε σε μια αλλαγή που δεν συμβαίνει ποτέ, εγκλωβισμένοι μέσα στη θλίψη. Ένας χωρισμός συνεπώς δεν σημαίνει ότι ήρθε και το τέλος του κόσμου.
Όπως λέει και ένα τραγούδι, μη φοβηθείς να φύγεις από ένα δεσμό που στην πραγματικότητα ήταν «δεσμά».
Εν κατακλείδι, κατάλαβε ότι είναι δική σου η απόφαση για το αν θα είσαι αυτοκράτορας ή σκλάβος της επιθυμίας σου.
Δεν υπάρχει λόγος να πολεμάς…
