Πλησιάζουν τα Χριστούγεννα… μια περίοδος γεμάτη χαρά, κέφι, πολύχρωμα στολίδια, λαμπάκια, δώρα, κάλαντα, μυρωδιές από μελομακάρονα και κουραμπιέδες. Η κατάλληλη ευκαιρία για να μαζευτούν όλοι στα σπίτια τους να ξεκουραστούν και να γιορτάσουν μαζί με την οικογένειά τους και τους φίλους τους. Πολλοί άνθρωποι λατρεύουν αυτή την περίοδο. Ανυπομονούν να ζήσουν την μαγική ατμόσφαιρα των γιορτών μαζί με τους αγαπημένους τους. Άλλοι πάλι βιώνουν τη λεγόμενη μελαγχολία των Χριστουγέννων.
Στην πραγματικότητα, τα Χριστούγεννα αποτελούν μια δύσκολη περίοδο για κάποιους ανθρώπους. Έρευνες έχουν δείξει ότι την περίοδο των γιορτών ένα μεγάλο ποσοστό ανθρώπων εμφανίζει συναισθήματα θλίψης ή ακόμη και κατάθλιψη. Μάλιστα, έχει φανεί ότι ο δείκτης αυτοκτονιών τον μήνα Δεκέμβριο είναι υψηλότερος από κάθε άλλο μήνα του χρόνου. Η περίοδος των Χριστουγέννων είναι ακόμη χειρότερη για όσους έχουν ήδη παρουσιάσει συμπτώματα άγχους ή κατάθλιψης στο παρελθόν. Η μελαγχολία των γιορτών, λοιπόν εμφανίζεται πολύ συχνά στις μέρες μας, επηρεάζει μια μεγάλη μερίδα του πληθυσμού και μπορεί να οφείλεται σε ποικίλους παράγοντες.
Αρχικά, κατά την περίοδο των Χριστουγέννων η απουσία αγαπημένων προσώπων, συγγενών και φίλων, είτε λόγω χωρισμού ή απόστασης είτε λόγω πένθους ή άλλων καταστάσεων, έρχεται πιο έντονα στην επιφάνεια. Η μοναξιά, λοιπόν είναι το κυρίαρχο συναίσθημα που νιώθουν οι περισσότεροι τα Χριστούγεννα, τα οποία είναι παραδοσιακά συνυφασμένα με οικογενειακές και φιλικές συγκεντρώσεις γύρω από το γιορτινό τραπέζι. Μάλιστα, για όσους πενθούν κάποιο δικό τους πρόσωπο, η έλλειψη αυτού του ατόμου είναι εντονότερη και οι αναμνήσεις είναι ακόμη πιο οδυνηρές κατά την περίοδο των γιορτών.
Επίσης, η εμπορευματοποίηση των γιορτών σε συνάρτηση με την οικονομική κρίση προκαλεί στους ανθρώπους δυσάρεστα συναισθήματα. Τα Χριστούγεννα τα έξοδα αυξάνονται κατά πολύ· δώρα για συγγενείς και φίλους, ψώνια για το ρεβεγιόν, ψώνια για προσωπική ανανέωση, ταξίδια σε ακριβούς χειμωνιάτικους προορισμούς και άλλα. Ωστόσο, είναι αρκετές οι οικογένειες, οι οποίες δε διαθέτουν τα χρήματα προκειμένου να ζήσουν τις γιορτές όπως ακριβώς τις επιθυμούν. Απ’ τη μία, λοιπόν νιώθουν «υποχρεωμένοι» να κάνουν όλα τα παραπάνω, απ’ την άλλη, όμως αυτή η κατάσταση τους δημιουργεί άγχος, ενοχές και ένα αίσθημα αδυναμίας να αντεπεξέλθουν και να συμβαδίσουν με το κλίμα των γιορτών.
Ένας ακόμη λόγος για τον οποίο μελαγχολούν οι άνθρωποι τα Χριστούγεννα είναι οι υψηλές και καμιά φορά μη ρεαλιστικές προσδοκίες που δημιουργούνται αυτή την περίοδο. Η γιορτινή ατμόσφαιρα που επικρατεί τέτοιες μέρες είναι σαν να επιβάλλει στους ανθρώπους να είναι χαρούμενοι. Η τηλεόραση προβάλλει συνεχώς διαφημιστικά σποτ, εικόνες, ταινίες με άπειρα μηνύματα χαράς, αγάπης, έρωτα και ειδυλλιακές στιγμές και στιγμές ξεγνοιασιάς και ευτυχίας με αγαπημένα πρόσωπα. Ωστόσο, η πραγματικότητα δεν είναι πάντοτε αυτή που παρουσιάζεται. Οι άνθρωποι, λοιπόν καταλήγουν να συγκρίνουν τη ζωή τους με αυτό που βλέπουν στην τηλεόραση και νιώθουν ότι δεν είναι ικανοποιημένοι με τη ζωή που έχουν. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μεγαλώνει η θλίψη και η απογοήτευση τους.
Τέλος, ο απολογισμός της χρονιάς που πέρασε, οι αποτυχίες σε προσωπικό, κοινωνικό ή επαγγελματικό επίπεδο, οι στόχοι και οι φιλοδοξίες που δεν πραγματοποιήθηκαν μπορεί να οδηγήσουν σε απόγνωση. Απ’ την άλλη, οι σκέψεις για σημαντικές αλλαγές τη χρονιά που έρχεται δημιουργεί σε κάποιους πίεση, άγχος, μελαγχολία, ακόμη και συναισθήματα ανικανότητας και ανεπάρκειας.
Αυτό που έχει σημασία να κατανοήσουμε είναι ότι ο καθένας μας μπορεί να ζήσει τα Χριστούγεννα, καθώς και κάθε άλλη εποχή του χρόνου, όπως ο ίδιος θέλει και επιθυμεί. Κανείς δεν μας υποχρεώνει να ανταποκριθούμε σε ένα πρότυπο, το οποίο δεν μας ταιριάζει είτε συναισθηματικά είτε οικονομικά. Στο χέρι μας είναι να ζήσουμε τις γιορτές που μας ταιριάζουν δίνοντας ο καθένας μας το δικό του νόημα σε αυτές. Άλλωστε, δεν χρειαζόμαστε πολλά για να είμαστε ευτυχισμένοι. Μια μικρή πράξη αγάπης, ένα χαμόγελο, μια αγκαλιά, ένας καλός λόγος, μια ευχή μέσα από την καρδιά μας, όλα αυτά είναι δωρεάν. Μα πάνω απ’ όλα είναι αρκετά για να βελτιώσουν τη διάθεσή μας. Καλά Χριστούγεννα!
