Πρόωρος τοκετός και γνωστική ανάπτυξη παιδιών

Το παρόν άρθρο, με τίτλο Πρόωρος τοκετός και γνωστική ανάπτυξη παιδιών, θα παρουσιάσει τα ευρήματα μίας πρόσφατης έρευνας που διερεύνησε εάν συσχετίζεται ο πρόωρος τοκετός με την εκδήλωση γνωστικών προβλημάτων (π.χ., μνήμη, λεξιλόγιο) στην παιδική ηλικία, ανεξάρτητα από τις γενετικές επιδράσεις. 

Ο πρόωρος τοκετός (ηλικία κύησης <37 εβδομάδων) είναι η κύρια αιτία παιδικής νοσηρότητας και θνησιμότητας, με 13 εκατομμύρια πρόωρους τοκετούς να συμβαίνουν παγκοσμίως κάθε χρόνο. Μεταξύ της 24ης και της 40ης εβδομάδας κύησης, λαμβάνουν χώρα πολλαπλές κρίσιμες αναπτυξιακές διεργασίες του εγκεφάλου. Ο πρόωρος τοκετός διαταράσσει αυτές τις διαδικασίες, οδηγώντας σε δυσωριμαστικά συμβάντα στις δομές της φαιάς και της λευκής ουσίας που έχουν συσχετιστεί ισχυρά με γνωστικά ελλείμματα. 

Σε αυτό το πλαίσιο, ο Nivins και οι συνεργάτες του (2025) διερεύνησαν τα μακροπρόθεσμα γνωστικά αποτελεσμάτα σε παιδιά που γεννήθηκαν σε διάφορες ηλικίες κύησης, συμπεριλαμβανομένων του:

• πολύ πρόωρου τοκετού (28-31 εβδομάδες)
• του μέτρια πρόωρου τοκετού (32-33 εβδομάδες)
• του όψιμα πρόωρου τοκετού (34-36 εβδομάδες) &
• του τοκετού νωρίς στον μήνα (37-38 εβδομάδες) σε σύγκριση με του τελειόμηνου τοκετού (≥39 εβδομάδες).

Advertisements

Η έρευνα

Οι ερευνητές συμπεριέλαβαν 5,946 παιδιά ηλικίας 9 έως 10 ετών.

Ευρήματα

• Μεταξύ των 5,946 παιδιών που συμπεριλήφθηκαν στη μελέτη (με μέση [τυπική απόκλιση] ηλικία τα 9,9 [0,6] έτη:
  • 3,083 [51,8%] ήταν άρρενες
  • 55 (0,9%) γεννήθηκαν πολύ πρόωρα
  • 110 (1,8%) γεννήθηκαν μέτρια πρόωρα
  • 454 (7,6%) γεννήθηκαν όψιμα πρόωρα και
  • 261 (4,4%) γεννήθηκαν νωρίς στον μήνα
  • 5,066 (85,2%) γεννήθηκαν τελειόμηνα.
  • Σε σύγκριση με τα τελειόμηνα παιδιά, εκείνα που γεννήθηκαν μετρίως πρόωρα είχαν:
    • χαμηλότερες γνωστικές βαθμολογίες
    • χαμηλότερες βαθμολογίες στο λεξιλόγιο
    • στην εργαζόμενη μνήμη
    • στην επεισοδιακή μνήμη &
    • στη βραχυπυρόθεσμη και μακροπρόθεσμη ανάκληση, ανεξάρτητα από γενετικές, κοινωνικο-οικονομικές καταστάσεις και άλλους παράγοντες κινδύνου.
• Είναι σημαντικό ότι οι χαμηλότερες γνωστικές βαθμολογίες εμφανίστηκαν στα παιδιά που γεννήθηκαν στις 32 εβδομάδες ή νωρίτερα.
• Εν αντιθέσει, τα παιδιά που γεννήθηκαν όψιμα πρόωρα και νωρίς στο τρίτο τρίμηνο της κύησης είχαν παρόμοιες βαθμολογίες με τα παιδιά που γεννήθηκαν τελειόμηνα.

Συμπεράσματα

Σε αυτή τη συγχρονική μελέτη παιδιών ηλικίας 9 έως 10 ετών, ο μέτρια πρόωρος τοκετός συσχετίστηκε με μακροπρόθεσμα γνωστικά προβλήματα ανεξάρτητα από το κοινωνικο-οικονομικό επίπεδο, τους γενετικούς και άλλους παράγοντες κινδύνου.

Αυτά τα ευρήματα υπογραμμίζουν την ανάγκη για συνεχή παρακολούθηση όλων των πρόωρων παιδιών, με ιδιαίτερη έμφαση σε αυτά που γεννήθηκαν πριν από τη 34η εβδομάδα, επειδή μπορεί να αντιμετωπίσουν μεγαλύτερες αναπτυξιακές προκλήσεις με την πάροδο του χρόνου.  

Βιβλιογραφία

Gleason, J. L., Gilman, S. E., Sundaram, R., Yeung, E., Putnick, D. L., Vafai, Y., κ.ά. (2022). Gestational age at term delivery and children’s neurocognitive development. International Journal of Epidemiology, 50(6), 1814–1823. https://doi.org/10.1093/ije/dyab134