Ο νέος δορυφόρος της ESA CHEOPS ( CHaracterising ExOPlanet Satellite) μελετάει λαμπερά, κοντινά άστρα που είναι ήδη γνωστό ότι έχουν εξωπλανήτες! Σήμερα είναι γνωστοί περισσότεροι από 4.000 εξωπλανήτες. Το κελιδί είναι να χαρακτηρίσουμε αυτούς τους πλανήτες σχετικά με τη δομή, τον σχηματισμό και την εξέλιξη τους. Αυτο ακιβώς θα κάνει ο νέος δορυφόρος. Αποστολή του, μεταξύ άλλων, είναι να προσδιορίζει αν οι πλανήτες αυτοί είναι κατοικήσιμοι. Την άνοιξη, παρατήρησε τον πρώτο εξωπλανήτη του. Ας δούμε τι ανακάλυψε.
Ένας γνωστός εξωπλανήτης ξαναέρχεται στο προσκήνιο
Ο πρώτος εξωπλανήτης που παρατηρήθκε από τον CHEOPS είναι ο KELT-11b. Ο πλανήτης αυτός είναι γνωστός από το 2016, βρίσκεται 320 έτη φωτός μακριά πό τη Γη και το άστρο του είναι 3 φορές περίπου μεγαλύτερο από τον Ήλιο. Η διάρκεια του έτους του Οείναι 4,7 μερές. Γιατί όμως επιλέχθηκε για παρατήρηση ο συγκεκριμένος πλανήτης; Επιλέχθηκε επειδή το άστρο του είναι τόσο μεγάλο ώστε ο πλανήτης KELT-11b χρειάζεται αρκετή ώρα για να περάσει από μπροστά του, για την ακρίβεια 8 ώρες. “Αυτό έδωσε στον CHEOPS την ευκαιρία να δείξει την ικανότητα του να παρατηρεί μεγάλης διάρκειας διαβάσεις (transit) που διαφορετικά θα ήταν δύσκολο να παρατηρηθούν από το έδαφος, καθώς το αστρονομικό μέρος για νυχτερινές αστρονομικές παρατηρήσεις από το έδαφος παίρνει λιγότερο από 8 ώρες” εξηγεί ο Didier Queloz, καθηγητής στο Τμήμα Αστρονομίας , του Πανεπιστημίου της Γενεύης, εκπρόσωπος Τύπου του CHEOPS.
Τι καινούργιο ανακάλυψε ο CHEOPS
Ο CHEOPS μελέτησε τον εξωπλανήτη KELT-11b και μας αποκάλυψε κάποια χαρακτηριστικά του. Ο πλανήτης έχει διάμετρο 181,600 km! Για να καταλάβουμε το μέγεθος του αρκεί να το συγκρίνουμε με τη διάμετρο της Γης που είναι 12.700 km και του Δία, του μεγαλύτερου πλανήτη στο ηλιακό μας σύστημα, που είναι 139,900 km. Επομένως ο KELT-11b είναι μεγαλύτερος από τον Δία, αλλά η μάζα του είναι 5 φορές μικρότερη, το οποίο σημαίνει ότι έχει πολύ μικρή πυκνότητα. “Θα επέπλεε στο νερό σε μια αρκετά μεγάλη πισίνα”, λέει ο David Ehrenreich, επιστήμονας του CHEOPS από το Πανεπιστήμιο της Γενεύης. Η μικρή πυκνότητα οφείλεται στην πολύ κοντινή του πλανήτη με το άστρο του.
Οι δυνατότητες του CHEOPS και το μέλλον
Τι άλλο μπορούμε να προσμένουμε από τον CHEOPS; Ο δορυφόρος αυτός μετράει τις αλλαγές στην λαμπρότητα ενός άστρου όταν ένας πλανήτης διέρχεται μπροστά από το άστρο του. Αυτό μας επιτρέπει να υπολογίσουμε το μέγεθος και την πυκνότητα του πλανήτη. Αυτές οι πληροφορίες είναι πολύ σημαντικές για έναν πλανήτη, γιαατί έτσι μπορούμε να καθορίσουμε αν είναι βραχώδης, αν αποτελείται από αέρια ή αν έχει βαθιούς ωκεανούς. Αυτό με τη σειρά του είναι σημαντικό βήμα για το αν ένας πλανήτης είναι κατοικήσιμος ή όχι. Επιπλέον, οι μετρήσεις του CHEOPS είναι 5 φορές πιο ακριβείς από αυτές που γίνονται στη Γη. “Αυτό μας δίνει μια πρόγευση για το τι μπορούμε να επιτύχουμε με τον CHEOPS τους επόενους μήνες και τα επόμενα χρόνια”, εξηγεί ο Willy Benz, επιστήμονας του προγράμματος, από το Πανεπιστήμιο της Βέρνης.
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν για το άρθρο:
- Ιστοσελίδα του Πανεπιστημίου της Βέρνης unibe.ch
- Ιστοσελίδα του CHEOPS cheops.unibe.ch
- Ιστοσελίδα για την Επιστήμη και την Τεχνολογια της Ευρωπαικής Υπηρεσίας Διαστήματος sci.esa.int
- Ιστοσελίδα Ευρωπαικής Υπηρεσίας Διαστήματοςesa.int
