Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά του Aids, ήρθε η ώρα να γνωρίσουμε την εχθρική αυτή νόσο. Από που προήλθε; Ποια είναι τα συμπτώματα; Πώς το αντιμετωπίζουμε και φυσικά πώς μπορούμε να το αποφύγουμε.
Σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες, και συγκεκριμένα με μια νέα έρευνα του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC), από το 2004 έως σήμερα το ποσοστό διαγνώσεων σε μεσήλικες και άνω έχει αυξηθεί σημαντικά σε 16 ευρωπαϊκές χώρες, μεταξύ των οποίων και στην Ελλάδα.
Η μελέτη επισημαίνει ότι στην Ευρώπη, σε όλες τις ηλικίες, σχεδόν οι μισές νέες διαγνώσεις του ιού HIV (το 47%) γίνονται με καθυστέρηση, σε προχωρημένο πλέον στάδιο της λοίμωξης, ιδίως στις περιπτώσεις των πιο μεγάλης ηλικίας ανθρώπων, πράγμα που αυξάνει τον κίνδυνο θανάτου για τους τελευταίους.
Σύμφωνα με τη δρα Λάρα Ταβόσκι: «Τα ευρήματά μας δείχνουν μια νέα κατεύθυνση προς την οποία εξελίσσεται η επιδημία του HIV, πιθανώς επειδή οι μεγαλύτεροι άνθρωποι δεν έχουν επαρκή ενημέρωση για τον ιό και πώς αυτός μεταδίδεται, με συνέπεια να σχηματίζουν εσφαλμένες αντιλήψεις για τον κίνδυνο που διατρέχουν. Υπάρχει ξεκάθαρη ανάγκη να προσφέρουμε ολοκληρωμένα προγράμματα πρόληψης του HIV, που θα περιλαμβάνουν ενημέρωση, πρόσβαση σε προφυλακτικά και καλύτερες ευκαιρίες τεστ και θεραπείας, ειδικά για τους μεγαλύτερης ηλικίας ανθρώπους σε όλη την Ευρώπη».
Advertising
Ο μέσος ετήσιος ρυθμός αύξησης των νέων περιστατικών έχει διαχρονικά μείνει σταθερός μεταξύ των νεότερων ατόμων, εμφανίζει αύξηση 2,1% στους ανθρώπους άνω των 50 ετών πανευρωπαϊκά, από 2,1 ανά 100.000 το 2004 σε 2,5 ανά 100.000 το 2015.
AIDS (HIV λοίμωξη)-Ποια είναι η νόσος
AIDS σημαίνει Acquired Immune Deficiency Syndrome δηλαδή Σύνδρομο της Επίκτητης Ανοσοανεπάρκειας και προκαλείται από τον ιό της Ανθρώπινης Ανοσοανεπάρκειας (HIV).
Η λοίμωξη από τον ιό HIV, προκαλεί σταδιακή καταστροφή του ανοσοποιητικού συστήματος του ανθρώπου, με αποτέλεσμα την ανάπτυξη ανεπάρκειας του ανοσοποιητικού.
Το 1981, οι πρώτες περιπτώσεις σοβαρής ανοσοποιητικής ανεπάρκειας διαγνώσθηκαν όταν κάποιοι νέοι άνδρες ανέπτυξαν ασυνήθιστες μολύνσεις και καρκίνους. Η νέα αυτή ασθένεια ονομάστηκε αργότερα “AIDS”.
Καθώς η μόλυνση με HIV προχωράει, αποδυναμώνει την ικανότητα του ανθρώπου να αντιμετωπίζει τις ασθένειες. Ο ιός με την επίθεσή του στο ανοσοποιητικό σύστημα αφήνει τους ανθρώπους περισσότερο εκτεθειμένους σε άλλες ασθένειες. Όταν ένας άνθρωπος με HIV μολυνθεί με μια από τις επιπρόσθετες ασθένειες, ή όταν το ανοσοποιητικό του σύστημα εξασθενίσει, τότε αυτός ο άνθρωπος έχει AIDS.
Ο HIV-1 είναι στενά συνδεδεμένος με ένα στέλεχος του SIV που βρέθηκε σε χιμπατζήδες, και ο HIV-2 είναι στενά συνδεδεμένος με ένα στέλεχος του SIV που βρέθηκε σε πιθήκους.
Παράγοντες που το πυροδοτούν
Το σύνδρομο AIDS, είναι μία κατάσταση που εμφανίζεται 2 – 4 εβδομάδες μετά την προσβολή (μόλυνση) από το ιό HIV. Ο ιός μεταδίδεται με:
- Τη σεξουαλική επαφή
- Τη λήψη ενδοφλέβιων ναρκωτικών ουσιών, χρησιμοποιώντας μολυσμένες βελόνες και σύριγγες
- Μέσω (δια) του πλακούντα από τη μητέρα στο έμβρυο
- Τις μεταγγίσεις μολυσμένου αίματος και παραγώγων του (σπάνια πια, λόγω των κατάλληλων ελέγχων του αίματος)
- Το θηλασμό (σχετικά σπάνια)
Συμπτώματα
Τη στιγμή της διάγνωσης του HIV (όταν γίνει κάποιος οροθετικός), οι περισσότεροι ασθενείς δεν έχουν εμφανίσει κανένα σύμπτωμα. Άλλοτε πάλι, η οξεία λοίμωξη από τον HIV εμφανίζει συμπτώματα λοιμώδους μονοπυρήνωσης, γρίπης ή κάποιας ιογενούς πάθησης.
Μερικά από τα πιθανά συμπτώματα (μπορούν να διαρκέσουν από μερικές μέρες έως ένα μήνα και μετά υποχωρούν) είναι τα παρακάτω:
- Διογκωμένοι λεμφαδένες
- Μειωμένη όρεξη
- Μυϊκή δυσκαμψία ή άλγος
- Αίσθημα κόπωσης ή κακουχία
- Πυρετός
- Πονόλαιμος
- Έλκη στη στοματική κοιλότητα και στον οισοφάγο
- Κεφαλαλγία
- Εξάνθημα
Διάγνωση της HIV νόσου
Πιθανές εξετάσεις που γίνονται ανάλογα με την περίπτωση και σύμφωνα με την κρίση του θεράποντος ιατρού είναι:
- Διάφορες αιματολογικές εξετάσεις
- Δοκιμασία HIV Elisa / δοκιμασία Western blot, για την ενεύρεση αντισωμάτων έναντι του ιού, θετικοποιούνται συνήθως μετά από μερικούς μήνες
- Ανίχνευση γενετικού υλικού του HIV (RNA) μέσω της αλυσιδωτής αντίδρασης πολυμεράσης (PCR)
- Προσδιορισμός των λεμφοκυττάρων (τιμές των CD4), για την επάρκεια του ανοσοποιητικού συστήματος
Ποιες είναι οι επιπλοκές
- Αυτοάνοσα νοσήματα
- Καρκίνος (σάρκωμα Καπόζι, λέμφωμα)
- Ευκαιριακές λοιμώξεις (συνήθως σε μεταγενέστερη φάση)
- Καντιτίαση
- Διάφορες εντεροκολίτιδες
- Λοίμωξη από κυτταρομεγαλοϊό
- Πνευμονία από Pneumocystis carinii
- Πολλαπλή λευκοεγκεφαλοπάθεια
- Μικροβιαιμία από salmonella ή άλλα μικρόβια
- Φυματίωση
Μέθοδοι αντιμετώπισης-Θεραπεία
Η πλειοψηφία των ατόμων που προσβάλλονται από τον ιό HIV τελικά αναπτύσσουν AIDS. Αξίζει, να σημειωθεί ότι υπάρχει ένας μικρός αριθμός ατόμων που αρχικά ήταν οροθετικοί, στην πορεία αρνητικοποιήθηκαν και δεν είχαν κανένα σύμπτωμα της νόσου. Το γεγονός αυτό αποδεικνύει ότι κάθε περίπτωση είναι διαφορετική και πρέπει να υπάρχει τακτική και στενή επικοινωνία και συχνές εξετάσεις σύμφωνα με τον θεράποντα ιατρό, σε όλες τις περιπτώσεις.
Χρήσιμοι κανόνες υγιεινής (ειδικά στα πρώιμα στάδια της λοίμωξης):
- Χρησιμοποιείτε πάντα προφυλακτικό και έχετε σεξουαλικές επαφές με ασφάλεια. Η νόσος έχει υψηλή μεταδοτικότητα, ιδιαίτερα τους πρώτους μήνες της μόλυνσης.
- Αποφύγετε να έρθετε σε επαφή με άτομα που παρουσιάζουν οξεία λοιμώδη νόσο
- Διατηρείστε θετικές κοινωνικές επαφές, χόμπι, ενδιαφέροντα, κατοικίδια ζώα, κλπ και προσπαθήστε να μειώσετε το άγχος σας
- Ακολουθείστε μια διατροφή πλούσια σε θερμίδες
- Ασκηθείτε ήπια, χωρίς να εξαντλήστε
Υπάρχουν πλέον πολλές κατηγορίες αντιρετροικών φαρμάκων ενώ ακόμα περισσότερα βρίσκονται στο στάδιο της έρευνας. Χορηγούμενα σε συνδυασμό προσφέρουν μακροχρόνια ύφεση της νόσου, όμως έχουν και πολλές ανεπιθύμητες ενέργειες που ταλαιπωρούν τους ασθενείς.
Πρόληψη
Ασφαλείς σεξουαλικές επαφές, μειώνουν την πιθανότητα προσβολής και μετάδοσης της λοίμωξης. Παραμένει ωστόσο ο κίνδυνος προσβολής, ακόμη και με ασφαλές σεξ, μιας και τα προφυλακτικά μπορεί να σπάσουν. Η αποχή είναι ο μόνος σίγουρος τρόπος πρόληψης της σεξουαλικής μετάδοσης του ιού του HIV.
Σημαντικές οδηγίες:
- Μην έχετε σεξουαλικές επαφές χωρίς προστασία ή με πολλαπλούς ερωτικούς συντρόφους ή με άτομο που έχει πολλούς ερωτικούς συντρόφους ή με άτομο που κάνει χρήση ενδοφλέβιων ναρκωτικών ουσιών ή με άτομο που γνωρίζετε – ή απλά υποπτεύεστε – ότι πάσχει από AIDS
- Αποφύγετε τη χρήση ενδοφλέβιων ναρκωτικών. Αν είστε χρήστης, μη μοιράζεστε βελόνες ή σύριγγες με κανέναν και διακόψτε άμεσα τη χρήση τους
- Άτομα που πάσχουν από AIDS ή παρουσίασαν θετική εξέταση αντισωμάτων του HIV, μπορούν να μεταδώσουν τη νόσο σε άλλους και δεν πρέπει να γίνονται δότες αίματος, οργάνων ή σπέρματος.
Το Κέντρο Ελέγχου Λοιμώξεων των ΗΠΑ διαπίστωσε ότι η χρήση του προφυλακτικού μειώνει κατά 80% τις πιθανότητες μετάδοσης του HIV στα ετεροφυλόφιλα ζευγάρια ενώ δεν ξεπερνά το 70% μεταξύ ανδρών που κάνουν σεξ με άνδρες . Αυτό μπορεί να συμβεί διότι, αν υπάρχει ικανή ποσότητα μολυσματικών υγρών, ο HIV μπορεί να διαπεράσει τη μεμβράνη ενός προφυλακτικού μέσω μικρών πόρων που είναι μη ανιχνεύσιμοι με την τυποποιημένη δοκιμή διασφάλισης ποιότητας μέσω διαρροής νερού, ή να περάσει μέσω μεγαλύτερων πόρων από προφυλακτικά που διακινούνται χωρίς το αποδεκτό επίπεδο ποιότητας, ή να περάσει μέσω προφυλακτικών που σπάνε κατά τη χρήση.
Για να είστε όσο το δυνατόν περισσότερο προστατευμένοι από τον ιό HIV, πρέπει:
- να προμηθεύεστε προφυλακτικά από φαρμακεία ή supermarket, προσέχοντας πάντα την ημερομηνία λήξης τους
- να προμηθεύεστε το κατάλληλο προφυλακτικό για το μέγεθος (μήκος και πάχος) του πέους
Ως τότε η προσοχή και η προφύλαξη είναι τα ατομικά όπλα του καθενός και της καθεμιάς. Μας το υπενθυμίζει συνεχώς ο Ιπποκράτης με τη ρήση «το προλαμβάνειν μείζον εστί του θεραπεύειν»!
Διότι ο HIV και το AIDS είναι ακόμη εδώ!
Info:
www.iatropedia.gr
www.keelpno.gr
el.wikipedia.org
www.hivaids.gr