Υπάρχουν όμως οι περιπτώσεις που κάτι τέτοιο δεν ευσταθεί, όπως όταν διακρίνουμε ότι κάποιες λεχώνες τείνουν να έχουν μια απροσδόκητα κακή διάθεση. Συναισθήματα όπως θλίψη, φόβος, ανησυχία για το μέλλον είναι μερικά από αυτά που της κυριεύουν. Στην περίπτωση που τα συναισθήματα αυτά έχουν διάρκεια λίγων ωρών μετά τον τοκετό, τότε μιλάμε για επιλόχειο θλίψη. Η επιλόχειος θλίψη συναντάται σε ποσοστό 80% στις λεχώνες. Εάν όμως, τα συμπτώματα κρατάνε περισσότερο από δύο εβδομάδες και πάνω, τότε πάσχει από επιλόχειο κατάθλιψη.
Στην περίπτωση που διαπιστωθεί κάτι τέτοιο, οφείλει το περιβάλλον της νέας μητέρας να απευθυνθεί σε ειδικό. Η ψυχολογική υποστήριξη είναι αναγκαία για την αποφυγή οποιασδήποτε πιθανής αρνητικής έκβασης.
Τι είναι η επιλόχειος κατάθλιψη
Επιλόχειος κατάθλιψη είναι μια μορφή κατάθλιψης σε πιο βαριά μορφή. Συναντάται σε νέες μητέρες, λεχόνες ή γυναίκες που περιμένουν να γεννήσουν. Τα συμπτώματα που έχει για να αναγνωριστεί είναι σχεδόν ίδια με αυτά της απλής κατάθλιψης, απλώς η ένταση τους είναι μεγαλύτερη. Μπορεί να εμφανιστούν αμέσως μετά τον τοκετό σε διάστημα 2 εβδομάδων, ή έως 6 μήνες μετά.
Η γυναίκα που πάσχει από επιλόχεια κατάθλιψη είναι ανίκανη να ανταπεξέλθει στην καθημερινότητά της. Παύει να έχει διάθεση να ασχοληθεί με το οτιδήποτε. Επίσης, το κυριότερο είναι ότι δεν μπορεί φροντίσει το μωρό της. Συνεπώς, βρίσκεται σε μία διαδικασία η οποία δεν της επιτρέπει να είναι λειτουργική ούτε για τον εαυτό της ούτε για το ίδιο το παιδί της.
Για να αναγνωριστεί ότι μια γυναίκα πάσχει από επιλόχεια κατάθλιψη, θα πρέπει να έχει τουλάχιστον 5 από τα παρακάτω συμπτώματα:
– Αδυναμία στον ύπνο
– Αδυναμία συγκέντρωσης
– Αυτοκτονικές τάσεις
– Διαταραχές στο φαγητό
– Θλίψη
– Κούραση
– Άγχος και στρες
– Αδυναμία λήψης αποφάσεων
– Αποστροφή για το μωρό
– Σκέψεις να κάνει κακό στο μωρό
Τα συμπτώματα αυτά απαντώνται δε ποσοστό 3 με 6% εφόσον έχει γεννήσει είναι μητέρα και σε ποσοστό 50% πριν γεννήσει. Είναι γνωστό ότι, οι περισσότερες γυναίκες αντιμετωπίζουν συμπτώματα κατάθλιψης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Αυτό συμβαίνει διότι έρχονται αντιμέτωπες με κάτι τελείως πρωτόγνωρο για τη ζωή τους. Όταν όμως, ξεπεράσουν τις δυο εβδομάδες τα συμπτώματα, τότε είναι κάτι ανησυχητικό και θα πρέπει να απευθυνθούν οι ίδιες ή κάποιος από το στενό τους περιβάλλον σε ψυχολόγο.
Αιτίες και επιρροή επιλόχειου κατάθλιψης στο μωρό
Τα αίτια της επιλόχειου κατάθλιψης δεν μπορούν να είναι μόνο ένα. Αποτελούν ένα συνδυασμό αιτιών που οδηγούν την νέα μητέρα να πάσχει από επιλόχεια κατάθλιψη.
Σωματικές μεταβολές
Τέτοια μπορεί να είναι τα σωματικά αιτία. Στην περίπτωση αυτή, η γυναίκα έρχεται αντιμέτωπη με έντονες σωματικές και συναισθηματικές αλλαγές. Ειδικά εάν έχει πάρει αρκετά κιλά κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και αδυνατεί να τα χάσει μετά από αυτή. Κάτι τέτοιο είναι πρωτόγνωρο για την νέα μητέρα. Αδυνατεί να διαχειριστεί την νέα της εικόνα. Έτσι, πέφτει συναισθηματικά διότι δεν θεωρεί πλέον τον εαυτό της ελκυστικό και χάνει την σεξουαλικότητα της.
Στρες
Άλλα αίτια αποτελούν το στρες.
Το έντονο στρες που δημιουργείται στις νέες μητέρες οφείλεται κυρίως στο νεογέννητο. Θεωρούν ότι δεν είναι σε θέση να το φροντίσουν, για αυτό πέφτουν πολύ συναισθηματικά. Αδυνατούν να ανταπεξέλθουν στο νέο τους ρόλο με αποτέλεσμα να μην είναι υπαρκτές για το μωρό.
Ορμονολογικές αλλαγές
Επίσης, ένας ακόμη παράγοντας επιλόχειου κατάθλιψης είναι οι ορμονολογικές αλλαγές. Στην περίπτωση αυτή πέφτουν τα οιστρογόνα. Επίσης, αλλάζει το ανοσοποιητικό σύστημα λόγω του θυρεοειδή, με αποτέλεσμα να αλλάζει και η συναισθηματική κατάσταση της νέας μητέρας. Η αυξομείωση των μονάδων του θυροειδή, μπορεί να οδηγήσει σε αυξομείωση βάρους και κακή ψυχολογία. Ακόμη, η αλλαγή του μεταβολισμού και της αρτηριακής πίεσης μπορεί να οδηγήσει στην επιλόχειο κατάθλιψη.
Η επιλόχειος κατάθλιψη σαφώς μπορεί να επηρεάσει το μωρό. Αυτό συμβαίνει διότι, η μητέρα λόγω των αντιδράσεων της παύει όπως προαναφέραμε να είναι λειτουργική για την ίδια και το βρέφος. Η επιλόχειος κατάθλιψη την οδηγεί στο να απορρίπτει το μωρό, να αδυνατεί να φροντίσει τον εαυτό της παραμελώντας τις εξετάσεις της. Επίσης, δεν επισκέπτεται όπως ορίζεται τον παιδίατρο για τον έλεγχο ανάπτυξης του βρέφους.
Συνεπώς, όταν αντιληφθείτε ότι μία νέα μητέρα πάσχει από επιλόχειο κατάθλιψη, πρέπει το συντομότερο δυνατό να επισκεφτείτε έναν ψυχολόγο, προκειμένου να της παρέχει την απαιτούμενη βοήθεια.
Τρόποι αντιμετώπισης επιλόχειου κατάθλιψης
Υπάρχουν πολλοί τρόποι αντιμετώπισης για την επιλόχειο κατάθλιψη. Ο ψυχολόγος ή ψυχίατρος ανάλογα το βαθμό στον οποίο πάσχει η μητέρα, θα της δώσουν την απαιτούμενη θεραπεία.
Οι θεραπείες για την επιλόχειο κατάθλιψη έχουν να κάνουν είτε με το ψυχολογικό κομμάτι, είτε με το ορμονικό κομμάτι της μητέρας. Τέτοιες θεραπείες μπορεί να είναι οι παρακάτω.
Ορμονοθεραπεία
Στην ορμονοθεραπεία έχουμε αποκατάσταση των οιστρογόνων. Αυτό μπορεί να βελτιώσει την κατάσταση της νέας μητέρας που πάσχει από επιλόχειο κατάθλιψη. Αξίζει να σημειώσουμε στο σημείο αυτό ότι, χρειάζεται πάρα πολύ προσοχή η ορμονοθεραπεία, διότι μπορεί να καταστεί επικίνδυνη για τη μητέρα. Συνήθως, συνδυάζεται με αντικαταθλιπτικά.
Αντικαταθλιπτικά
Εάν η λειτουργικότητα της μητέρας έχει υποστεί τεράστια βλάβη, με αποτέλεσμα να αδυνατεί να φροντίσει την ίδια και το μωρό, τότε τα αντικαταθλιπτικά είναι μία επιλογή. Ο ψυχοθεραπευτής που την παρακολουθεί στενά, θα κρίνει εάν πρέπει να λάβει αντικαταθλιπτικά και σε συνδυασμό με την ψυχοθεραπεία, θα προσπαθήσει να επιφέρει το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα για την ψυχολογία της.
Ψυχοθεραπεία
Η ψυχοθεραπεία είναι μία από τις καλύτερες λύσεις για να αντιμετωπίσετε την επιλόχειου κατάθλιψης. Ο ψυχοθεραπευτής θα βοηθήσει τη μητέρα να εναρμονιστεί με τις νέες συνθήκες στη ζωή της. Θα την κάνει να αποδεχτεί τον ρόλο της μητρότητας και σε περίπτωση που έχει προβλήματα με το σύντροφό της να τα ξεπεράσει.
Πέραν όμως από τους βασικούς ιατρικούς τρόπους που μπορούν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση επιλόχειου κατάθλιψης, υπάρχουν και άλλοι τρόποι αντιμετώπισης της.
Πριν αποφασίσετε να απευθυνθείτε σε ειδικό, δοκιμάστε να κάνετε πράγματα που σας ευχαριστούν. Κάντε ένα χόμπι που σας ηρεμεί ή αθληθείτε. Γραφτείτε στο γυμναστήριο, κάντε περιπάτους και γενικά αφιερώστε χρόνο σε εσάς. Ζητήστε βοήθεια από το στενό σας περιβάλλον με το μωρό και επισκεφθείτε φίλους. Κοιμηθείτε αρκετά.
Επίσης, προσπαθήστε να καλυτερέψετε την διατροφή σας. Μια ισορροπημένη διατροφή με φρούτα και λαχανικά θα βελτιώσει την υγεία της μητέρας. Αποφύγετε τα γλυκά και το αλκοόλ. Το αλκοόλ ειδικά μπορεί να είναι επιβλαβές τόσο για την υγεία σας, όσο και του βρέφους, διότι περνάει στο μητρικό γάλα.
Ο θηλασμός είναι ένα αξιόλογο μέσο αντιμετώπισης της επιλόχειου κατάθλιψης. Ο θηλασμός μπορεί να σας συνδέσει συναισθηματικά με το μωρό σας. Αυτό θα σας βοηθήσει να το αποδεχτείτε ευκολότερα. Επίσης, καλό είναι να προσπαθήσετε να έρθετε πιο κοντά με το σύντροφό σας και να του επικοινωνήσετε τα συναισθήματα που νιώθετε.
Επιπροσθέτως, μειώστε το στρες που δημιουργείτε από τις μεγάλες αλλαγές. Η αλλαγή κατοικίας ή δουλειάς εν μέσω επιλόχειου κατάθλιψης, θα σας δημιουργήσει εντονότερη κούραση και ανασφάλειες. Τα επίπεδα στρες θα αυξηθούν γιατί θα πρέπει να ανταπεξέλθετε στις νέες συνθήκες. Αντ’ αυτού μπορείτε να ζητήσετε από τον εργοδότη σας λίγες μέρες άδεια και να ασχοληθείτε με το σπίτι, κάνοντας μικροαλλαγές που θα σας ανανεώσουν.
Τέλος, εάν έχετε βιώσει ξανά στο παρελθόν την επιλόχεια κατάθλιψη ή έχετε ιστορικό κατάθλιψης στην οικογένειά σας, πρέπει να ενημερώσετε τον γυναικολόγο σας. Εκείνος θα σας παραπέμψει σε ειδικό, ο οποίος θα σας βοηθήσει να την αντιμετωπίσετε πριν καν εμφανιστεί.
Πηγές
Πως μπορείτε να αντιμετωπίσετε την επιλόχειο κατάθλιψη – ΨTherapia.gr – Ανακτήθηκε από την ηλεκτρονική διεύθυνση: therapia.gr (Τελευταία τροποποίηση: 22/10/2021)
Επιλόχειος κατάθλιψη: Πως μπορούμε να την προλάβουμε – υγεία – Ανακτήθηκε από την ηλεκτρονική διεύθυνση: hygeia.gr (Τελευταία τροποποίηση: 22/10/2021)
Επιλόχειος κατάθλιψη (Κατάθλιψη μετά τη γέννα) – RC PSYCH – Ανακτήθηκε από την ηλεκτρονική διεύθυνση: rcpsych.ac.uk (Τελευταία τροποποίηση: 22/10/2021)
Κατάθλιψη κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης – Σχολές υγείας και πρόνοιας – Μεταπτυχιακή εργασία: Samarina 19080 (Τελευταία τροποποίηση: 22/10/2021)
Επιλόχειος Κατάθλιψη – PERIOPERATIVE NURSING (2019) – Διπλωματική εργασία (Τελευταία τροποποίηση: 22/10/2021)
