Φαντασιωνόμαστε την αθανασία μας και ορμώμενοι από αυτή σαν παντοδύναμοι θεοί εξαπολύουμε την οργή μας στα πλάσματα που κρίνουμε κατώτερα μας. Ως πότε; Πρέπει να φτάσουμε στο νεκροκρέβατο πρώτα, για να καταλάβουμε ότι τα πράγματα δεν είναι ούτε απλά ούτε περίπλοκα… Είναι ανθρώπινα. Αλλά αυτό είναι απόρρητο.
Μια συγγνώμη
Είναι πάλι στην επικαιρότητα η «υπόθεση με τις 12 ιερόδουλες με AIDS» όπως έγιναν γνωστές στον τύπο. Για να θυμηθούμε, σε μια υπόθεση σκούπα λίγο πριν τις κρίσιμες εκλογές του 2012 επί υπουργίας Λοβέρδου μάζεψαν περίπου 100 γυναίκες από περιοχές υπό την δικτατορία των ναρκωτικών και τις υπέβαλαν χωρίς συναίνεση σε εξετάσεις για τον ιό HIV. Με βάση ένα νόμο ο οποίος ήταν αμφιλεγόμενος και τέθηκαν υπό κράτηση γυναίκες αφότου βρέθηκαν θετικές για HIV.
Αυτό που σόκαρε την κοινωνία (ή καλύτερα έπρεπε να σοκάρει) πέρα από το γεγονός ότι ήταν κατά κύριο λόγο ελληνίδες και όχι γυναίκες από την υποσαχάριο αφρική όπως αβάσιμα απέδιδε το πρόβλημα του HIV/AIDS σε σχετικό συνέδριο ο κ. Λοβέρδος, ήταν η παραβίαση του ιατρικού απορρήτου. Δόθηκαν στη δημοσιότητα τα στοιχεία των γυναικών και οι φωτογραφίες τους παραβιάζοντας «διεθνείς επιστημονικές κατευθύνσεις και δεοντολογικές αρχές». Ενώ παράλληλα έγινε το ανήκουστο, ποινικοποίηση της οροθετικότητας καθώς προσήχθησαν και τώρα δικάζονται για δόλο πρόκλησης σωματικής βλάβης όσες δεν κατάφεραν την «αθώωση με εξετάσεις».
Μετά από 4 χρόνια που η υπόθεση είναι στα δικαστήρια ο νυν πρόεδρος του ΚΕΕΛΠΝΟ ως μάρτυς υπεράσπισης ζήτησε δημόσια συγγνώμη. «Είναι υποχρέωσή μου να πω δημοσίως ένα συγγνώμη για τη συμπεριφορά και μεταχείριση του ΚΕΕΛΠΝΟ στις γυναίκες αυτές. Πρόκειται για παραβίαση των δικαιωμάτων τους. Η διάγνωση οροθετικότητας είναι εντελώς απόρρητη και δεν μπορούν να δοθούν στοιχεία χωρίς άδεια από την Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων» είπε ο κ. Ρόζενμπεργκ ενώπιον του τριμελούς πλημμελειοδικείου της Αθήνας.
Στο γιατρό και στον παπά τα λέμε όλα;
Προσπερνώντας για λίγο το μέγα θέμα του HIV ας σταθούμε σε ένα άλλο: «Ιατρικό Απόρρητο». Όταν κάναμε ιατροδικαστική θυμάμαι να μας αναφέρουν ρητά την σημασία του ιατρικού απορρήτου και πόσο σπουδαίο είναι όχι μόνο από ηθικής απόψεως αλλά κυρίως από νομικής. Πουθενά δεν είχε δοθεί πάτημα για μια τέτοια πράξη.
Για να μπορέσει ο ιατρός να επιτελέσει το λειτούργημά του είναι βασικό να υπάρχει εμπιστοσύνη. Κάθε μικρό στοιχείο που συλλέγει με κόπο είναι απαραίτητο για να σωθεί μια ζωή κι ο ασθενής το γνωρίζει και με πόνο ψυχής αποκαλύπτει όσα θα ήθελε να μείνουν κρυφά. Η παραβίαση λοιπόν του ιατρικού απορρήτου χαλάει αυτήν την άτυπη συμφωνία και μπαίνει εμπόδιο στην θεραπεία. «Δεν θα του πω ότι έκανα σεξ με άτομο του ίδιου φύλου χωρίς προφυλάξεις για να μην μαθευτεί» κι έτσι κάποιος θα μπορούσε να χάσει τη διάγνωση και τη θεραπεία που τόσο απελπισμένα είχε ανάγκη.
«Φανερώθηκε ότι έχω ένα γενετικό νόσημα που θα με σκοτώσει στα 40, γιατί λοιπόν να με προσλάβουν;» θα είναι η καταγγελία σε λίγα χρόνια σαν σκηνή από ταινία επιστημονικής φαντασίας. Δυστυχώς δεν υπάρχουν δικλείδες ασφαλείας για να προστατέψουν το άτομο από μία κοινωνία που δεν σέβεται και δεν αντιλαμβάνεται τι πάει να πει «νοσώ» και με ποιο δικαίωμα ο γιατρός θα εμποδίσει μια ζωή απαλλαγμένη από διακρίσεις (ή έστω απαλλαγμένη από έξτρα διακρίσεις).
Και στην τελική είναι δικαίωμα του άλλου τι θέλει να μαθευτεί και τι όχι για αυτόν. «Δεν ήθελα να μάθει ποτέ ο σύντροφος μου ότι φόρεσα σιδεράκια. Είναι κάτι για το οποίο ντρέπομαι».
Δημόσια υγεία αλλά ως πού;
Για να προλάβω όσους μπορεί να αναρωτηθούν για τη δημόσια υγεία, έχει προβλέψει ο νομοθέτης τις περιπτώσεις όπου μπορεί να γίνει άρση του απορρήτου και είναι πολύ σαφείς. Ενώ όταν αυτό χρειαστεί πρέπει να γίνει με τρόπο επιστημονικό (όχι στα κανάλια) και συγκεκριμένο (στα δικαστήρια αν είναι τέτοια η περίπτωση).
Δεν χρειάζεται δημοσιοποίηση ατόμων αλλά δημοσιοποίηση του προβλήματος. Αντί να κλείσει η κοινωνία τα μάτια στο όλο θέμα και να αρκεστεί να βρει τα 100 ή 1000 άτομα που θα διαπομπεύσει, πρέπει να ενεργήσει προς το κοινό καλό (ελπίζοντας ότι μπορεί να το αντιληφθεί) και να προβεί σε πράξεις που θα σταματήσουν το πρόβλημα.
Άγνοια “ασφάλειας”
Και μόνο λέγοντας την λέξη AIDS αντί για HIV+ καταλαβαίνουμε το μέγεθος της άγνοιας και της ελαφρότητας με την οποία χειρίστηκαν το θέμα πολλοί και διάφοροι. Ενώ αναφορές ότι στις φυλακές δεν τις ακουμπούσαν και ότι όσοι «αναγκάζονταν» να τις πλησιάσουν φορούσαν μάσκα κάνει εμφανή την έλλειψη παιδείας πάνω σε θέματα σεξουαλικών μεταδιδόμενων νοσημάτων.
Μάσκες.. αν είναι δυνατόν.. έτσι δεν μεταδίδεται ο HIV…
Η δίκη συνεχίζεται στις 21 Νοεμβρίου.
