Ήταν ο Ιπποκράτης (460-340 π.Χ.), γνωστός ως πατέρας της δυτικής ιατρικής, ο οποίος περιέγραψε για πρώτη φορά μια κατάσταση όμοια με αυτό που αποκαλούμε σήμερα προεμμηνορρυσιακό σύνδρομο. Διατύπωσε την άποψη ότι τα συμπτώματα που περιλαμβάνει, οφείλονταν στην μήτρα που περιπλανιόταν μέσα στο σώμα και πίεζε διάφορα όργανα, επηρεάζοντας, έτσι, τη λειτουργία τους… Αν και η αιτιολογική θεωρία της υστερίας άλλαξε με την πάροδο του χρόνου και πέρασε από τη ερμηνεία Ιπποκράτη, στην κατοχή από το διάβολο λόγω ηθικών παραπτωμάτων κατά τη μεσαιωνική περίοδο και μετά στους στρεσσογόνους παράγονες της σύγχρονης κοινωνίας, η σύνδεση μεταξύ της ψυχικής υγείας των γυναικών με το αναπαραγωγικό τους σύστημα πάντα ήταν ισχυρή.
Αλλά ήταν μια Αγγλίδα γιατρός, η Katharina Dalton η οποία εισήγαγε τον όρο Προεμμηνορρυσιακό Σύνδρομο σε ένα άρθρο στο περιοδικό British Medical Journal το 1953. Το ενδιαφέρον είναι ότι το 1981, στη δίκη μιας γυναίκας, στο Λονδίνο για τη δολοφονία του εραστή της, η Dalton, ως ιατρός πραγματογνώμων, υποστήριξε με επιτυχία ότι η κατηγορούμενη δεν ήταν υπεύθυνη για τη δολοφονία του εραστή της επειδή έπασχε από σοβαρό προεμμηνορρυσιακό σύνδρομο. Από τότε προεμμηνορρυσιακό σύνδρομο κέρδισε την προσοχή του ιατρικού κόσμου και των μέσων ενημέρωσης κι αναγνωρίσθηκε ως μια πραγματική ασθένεια.
Τι είναι το προεμμηνορρυσιακό σύνδρομο;
Το προεμμηνορρυσιακό σύνδρομο είναι πολύ συχνό, καθώς αφορά 3 στις 4 γυναίκες. Η εμφάνιση ενός ή μερικών από μια ομάδα συμπτωμάτων μία έως δύο εβδομάδες πριν από την έναρξη της περιόδου αποτελεί το προεμμηνορρυσιακό σύνδρομο. Τα συμπτώματα υποχωρούν στις πρώτες μέρες της περιόδου. Σε κάποιες γυναίκες προκαλεί πολύ μικρή ενόχληση, ενώ αντίθετα σε άλλες αλλοιώνει την ποιότητα της ζωής τους και επηρεάζει την καθημερινότητά τους σε μεγάλο βαθμό. Εξάλλου, στην ίδια γυναίκα, τα συμπτώματα κάποιους μήνες μπορεί να είναι ιδιαίτερα έντονα και άλλους μήνες να εκδηλώνονται με πιο ήπιο τρόπο. Όπως και να έχει, δεν πρέπει να το αφήσετε να κυριαρχήσει στη ζωή σας.
Ποιά είναι τα συμπτώματα του προεμμηνορρυσιακού συνδρόμου;
Από τα συμπτώματα του προεμμηνορρυσιακού συνδρόμου μερικά είναι ψυχοσυναισθηματικά και άλλα σωματικά. Στην πρώτη κατηγορία ανήκουν η καταθλιπτική διάθεση, οι εξάρσεις θυμού, η ευερεθιστότητα, τα ξεσπάσματα κλάματος, το άγχος, η σύγχυση, η κοινωνική απομόνωση, η φτωχή συγκέντρωση, η αϋπνία ή η υπνηλία και οι αλλαγές στην ερωτική διάθεση. Στα σωματικά συμπτώματα ανήκουν η δίψα και οι αλλαγές στην όρεξη, με χαρακτηριστικό την επιθυμία για ορισμένα είδη τροφών, η ευαισθησία των μαστών, το φούσκωμα και η αύξηση βάρους, το πρήξιμο των χεριών και των ποδιών, ο πονοκέφαλος, οι μυοσκελετικοί πόνοι, η κούραση, τα δερματικά προβλήματα, τα γαστρεντερικά προβλήματα και τα κοιλιακά άλγη.
Πώς μπορώ να ξέρω αν έχω προεμμηνορρυσιακό σύνδρομο;
Αν παρουσιάζετε κάποια από τα παραπάνω ενοχλητικά συμπτώματα, μερικές μέρες πριν και κατά την περίοδο, τότε είναι πιθανόν να έχετε προεμμηνορρυσιακό σύνδρομο. Η καταγραφή των συμπτωμάτων, της έντασης (ελαφρά, μέτρια, έντονη) και της διάρκειάς τους σ’ ένα ημερολόγιο για 2 – 3 μήνες θα βοηθήσει το γιατρό σας να βρει την αιτία τους και να σας δώσει τις κατάλληλες οδηγίες.
Σε τι οφείλεται το προεμμηνορρυσιακό σύνδρομο;
Δεν έχει ακόμα εξακριβωθεί ποια είναι η αιτία του προεμμηνορρυσιακού συνδρόμου. Υπάρχουν όμως αρκετοί παράγοντες που συμβάλλουν στην εκδήλωσή του, όπως: 1. Οι αλλαγές στα επίπεδα των ορμονών κατά τη διάρκεια του κύκλου.
2. Οι αλλαγές στα επίπεδα της σεροτονίνης στον εγκέφαλο, που προκαλούν μελαγχολία, κούραση, διαταραχές της όρεξης και του ύπνου.
3. Το έντονο άγχος, που μπορεί να επιδεινώσει το σύνδρομο.
4. Η μη ισορροπημένη διατροφή, που οδηγεί σε έλλειψη βιταμινών και ιχνοστοιχείων, τα αλμυρά φαγητά, που συμβάλλουν στην κατακράτηση υγρών και στο πρήξιμο, ο καφές και το αλκοόλ, που προκαλούν διαταραχές στη διάθεση και αίσθημα κόπωσης.
Ποιες καταστάσεις μιμούνται το προεμμηνορρυσιακό σύνδρομο;
Υπάρχουν καταστάσεις που μιμούνται το προεμμηνορρυσιακό σύνδρομο και έχει σημασία να γίνει η διάγνωσή τους, γιατί απαιτούν διαφορετική αντιμετώπιση. Αυτές είναι η κατάθλιψη, η αγχώδης νεύρωση, η περιεμμηνόπαυση, το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης, η σπαστική κολίτιδα και οι θυρεοειδοπάθειες. Πολλές φορές οι παραπάνω καταστάσεις επιδεινώνονται πριν από την περίοδο και αυτό μπορεί να δημιουργήσει διαγνωστικό πρόβλημα, αλλά συνήθως παρατηρούνται σε όλη τη διάρκεια του μήνα. Επιπλέον, μερικές καταστάσεις όπως το άσθμα, η επιληψία, οι ημικρανίες, οι αλλεργίες μπορεί να παρουσιάζουν επιδείνωση στις μέρες που προηγούνται της περιόδου, αυτό όμως δε θεωρείται προεμμηνορρυσιακό σύνδρομο.
Ποιά θεραπεία θα ακολουθήσω για το προεμμηνορρυσιακό σύνδρομο;
Αν τα συμπτώματά σας είναι ελαφρά έως μέτρια, είναι δυνατόν να υποχωρήσουν με αλλαγές που θα κάνετε στον τρόπο ζωής σας. Βοηθούν ιδιαίτερα και καταπολεμούν το άγχος η συχνή αεροβική άσκηση, η χαλάρωση (γιόγκα, μασάζ κ.λπ.) και ο καλός οκτάωρος ύπνος. Η διατροφή πρέπει να περιέχει αρκετούς σύνθετους υδατάνθρακες, όπως ψωμί, δημητριακά και ζυμαρικά ολικής άλεσης, καστανό ρύζι, όσπρια. Χρήσιμα είναι και τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε ασβέστιο, όπως γαλακτοκομικά εμπλουτισμένα σε ασβέστιο και πράσινα φυλλώδη λαχανικά.
Μην ξεχνάτε τη σημασία της μείωσης των λιπαρών, της ζάχαρης και του αλατιού και της αποφυγής οινοπνεύματος και καφεΐνης. Η βιταμίνη Β6 σε δόσεις 50-100 mg / καθημερινώς, φαίνεται να βοηθάει. Άλλα συμπληρώματα διατροφής όπως ασβέστιο, μαγνήσιο, βιταμίνη Ε πιθανά να βοηθούν. Το φυτό λυγαριά (agnus castus ή chasteberry) μειώνει το πρήξιμο και τον πόνο στο στήθος και υπάρχει κι αυτό ως συμπλήρωμα διατροφής σε κάψουλες.
Αν τα παραπάνω δε βοηθήσουν στην εξάλειψη των συμπτωμάτων ή στη μείωση της έντασής τους, έτσι ώστε να μην επηρεάζεται αρνητικά η ζωή σας από το προεμμηνορρυσιακό σύνδρομο, τότε ο γιατρός σας ίσως προτείνει φαρμακευτική αγωγή, όπως αντισυλληπτικά χάπια, αντικαταθλιπτικά, αναλγητικά ή διουρητικά. Εναλλακτικά μπορείτε να δοκιμάσετε και τον βελονισμό.
