Το σύνδρομο όρασης στον υπολογιστή αναφέρεται σε μια ομάδα συμπτωμάτων που εμφανίζονται όταν γίνεται χρήση υπολογιστών ή άλλων ψηφιακών συσκευών για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Ονομάζεται επίσης ψηφιακή καταπόνηση των ματιών.
Ο ψηφιακός χρόνος οθόνης αναφέρεται στον χρόνο που αφιερώνεται μπροστά από μια οθόνη, όπως η παρακολούθηση τηλεόρασης, η εργασία σε υπολογιστή, φορητός υπολογιστής ή tablet, χρήση smartphone και παίζοντας βιντεοπαιχνίδια. Είναι μια καθιστική συνήθεια ζωής με υπερβολική οπτική δραστηριότητα, η οποία έχει επιπτώσεις τόσο στην οφθαλμική όσο και στη γενικότερη υγεία του ατόμου.
Λόγω του περιορισμού στο σπίτι κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19, έχει σημειωθεί σημαντική αύξηση στη χρήση της ψηφιακής πλατφόρμας για εργασία και εκπαίδευση.
Ως αποτέλεσμα της έλλειψης υπαίθριων δραστηριοτήτων και κοινωνικής αλληλεπίδρασης, οι άνθρωποι έχουν καταφύγει στην τηλεόραση και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Τρόπος ψυχαγωγίας με μια ακούσια αυξημένη εξάρτηση από αυτές τις συσκευές.
Ωστόσο, το σύνδρομο όρασης στον υπολογιστή δεν είναι σοβαρό, αλλά είναι άβολο. Η θεραπεία μπορεί να βοηθήσει στη διαχείριση των συμπτωμάτων. Μακροπρόθεσμα, όμως, τα επαναλαμβανόμενα συμπτώματα μπορεί να επηρεάσουν την παραγωγικότητα της εργασίας ή ενασχόλησης με τον υπολογιστή.
Συχνότητα εμφάνισης:
Το σύνδρομο όρασης στον υπολογιστή είναι πολύ συχνό. Οι ερευνητές υπολογίζουν ότι επηρεάζει 60 εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. Πριν από την έναρξη της πανδημίας COVID-19, το σύνδρομο όρασης υπολογιστή επηρέαζε τουλάχιστον το 50% των ενηλίκων. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, περισσότεροι άνθρωποι βασίζονταν σε ψηφιακές συσκευές για εργασία και κοινωνικοποίηση. Ως αποτέλεσμα, ο αριθμός των ενηλίκων με σύνδρομο όρασης υπολογιστή εκτινάχθηκε στο 78%.
Η πανδημία οδόγησε επίσης, περισσότερα παιδιά να εμφανίσουν σύνδρομο όρασης υπολογιστή. Περίπου το 50% έως 60% των παιδιών αντιμετώπισαν αυτή την πάθηση κατά τη διάρκεια της πανδημίας, σύμφωνα με ορισμένες έρευνες.
Αιτίες & παράγοντες κινδύνου
Η πολύωρη παρακολούθηση στον υπολογιστή ή σε άλλες ψηφιακές συσκευές, συχνά καταπονεί τα μάτια. Ως αποτέλεσμα, τα μοναδικά χαρακτηριστικά και οι υψηλές οπτικές απαιτήσεις της προβολής στον υπολογιστήνα καθιστούν πολλά άτομα ευάλωτα στην ανάπτυξη συμπτωμάτων που σχετίζονται με την όραση.
Συχνά τα γράμματα στον υπολογιστή ή στη φορητή συσκευή δεν είναι τόσο ακριβή ή ευκρινώς καθορισμένα, το επίπεδο αντίθεσης των γραμμάτων στο φόντο μειώνεται και η παρουσία λάμψης και αντανακλάσεων στην οθόνη μπορεί να δυσχεραίνει την προβολή. Ως αποτέλεσμα, οι απαιτήσεις εστίασης και κίνησης των ματιών για την προβολή ψηφιακής οθόνης μπορούν να δημιουργήσουν πρόσθετες απαιτήσεις στο οπτικό σύστημα.
Επιπλέον, η παρουσία ακόμη και μικρών προβλημάτων όρασης μπορεί συχνά να επηρεάσει σημαντικά την άνεση και την απόδοση σε έναν υπολογιστή ή κατά τη χρήση άλλων συσκευών ψηφιακής οθόνης. Τα προβλήματα όρασης που δεν έχουν διορθωθεί ή δεν έχουν διαγνωσθεί, μπορεί να είναι σημαντικοί παράγοντες που συμβάλλουν στην καταπόνηση των ματιών που σχετίζονται με τον υπολογιστή. Ακόμη, μερικοί άνθρωποι γέρνουν το κεφάλι τους σε περίεργες γωνίες επειδή τα γυαλιά τους δεν είναι σχεδιασμένα για να κοιτάζουν έναν υπολογιστή ή σκύβουν προς την οθόνη για να τη δουν καθαρά. Οι στάσεις τους μπορεί να οδηγήσουν σε μυϊκούς σπασμούς ή πόνο στον αυχένα, τον ώμο ή την πλάτη.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, τα συμπτώματα του συνδρόμου, εμφανίζονται επειδή οι οπτικές απαιτήσεις της εργασίας υπερβαίνουν τις οπτικές ικανότητες του ατόμου να τις εκτελέσει άνετα. Σε μεγαλύτερο κίνδυνο για την ανάπτυξη του φαινομένου αυτού, βρίσκονται εκείνα τα άτομα που περνούν δύο ή περισσότερες συνεχείς ώρες σε έναν υπολογιστή ή χρησιμοποιώντας μια συσκευή ψηφιακής οθόνης κάθε μέρα.
Τα συμπτώματα του συνδρόμου όρασης στον υπολογιστή περιλαμβάνουν:
- Ενόχληση στα μάτια (πιο συχνή). Αυτό μπορεί να μοιάζει με ξηρότητα, φαγούρα, κάψιμο, ή έντονη ενόχληση.
- Θολή όραση που έρχεται και φεύγει. Μπορεί να το παρατηρήσετε όταν εστιάζετε ξανά τα μάτια σας από κοντά σε απόσταση ή από απόσταση σε κοντινό.
- Ευαισθησία σε έντονα φώτα.
- Δυσκολεύεστε να κρατάτε τα μάτια σας ανοιχτά.
- Πονοκέφαλος πίσω από τα μάτια σας.
- Πολλοί άνθρωποι με σύνδρομο όρασης στον υπολογιστή εμφανίζουν επίσης και πόνους σε άλλα σημεία του σώματός τους. Αυτό μπορεί να συμβεί όταν η στάση δεν είναι ιδανική.
Οι συστάσεις για την ανακούφιση των συμπτωμάτων περιλαμβάνουν:
- Εργονομική χρήση ψηφιακών συσκευών
- Ο μέσος ημερήσιος χρόνος οθόνης θα πρέπει να μειωθεί σε ένα εύλογο όριο ( 4 ώρες ημερησίως).
- Πρακτικές ψηφιακών συσκευών: σωστός φωτισμός περιβάλλοντος, τοποθέτηση ψηφιακής συσκευής, προσαρμογή παραμέτρων εικόνας (ανάλυση, μέγεθος κειμένου, αντίθεση, φωτεινότητα) και συχνά διαλείμματα (στρατηγική 20/20/20).
- Το ύψος της οθόνης πρέπει να τοποθετείται χαμηλότερα από το ύψος των ματιών.
- Το συχνό ανοιγοκλείσιμο των ματιών ελαχιστοποιεί τις πιθανότητες εμφάνισης ξηροφθαλμίας. Τα υλικά αναφοράς πρέπει να τοποθετούνται πάνω από το επίπεδο του πληκτρολογίου και κάτω από το επίπεδο της οθόνης.
- Η φωτεινότητα πρέπει να ρυθμίζεται έτσι ώστε το φως που προέρχεται από τις οθόνες να ταιριάζει με το φως στον περιβάλλοντα χώρο εργασίας.
- Ενθαρρύνετε τα παιδιά σε υπαίθριες ψυχαγωγικές δραστηριότητες. Υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι ο αυξημένος χρόνος οθόνης σχετίζεται με υψηλότερους κινδύνους ανθυγιεινής διατροφής, γνωστικής έκβασης, διαπροσωπικών σχέσεων και ποιότητας ζωής μεταξύ παιδιών και νεαρών ενηλίκων.
Με την πρόσφατη έκρηξη της χρήσης ψηφιακών ηλεκτρονικών συσκευών μεταξύ παιδιών και νέων ενηλίκων, υπάρχει επείγουσα ανάγκη εκπαίδευσης των γονέων, των φροντιστών και των νέων σχετικά με τον περιορισμό του χρόνου ψηφιακής οθόνης και την εφαρμογή εργονομικών πρακτικών έκθεσης στην οθόνη.
ΠΗΓΕΣ:
American Optometric Association (2023). Computer Vision Syndrome. [online] American Optometric Association. Available at: www.aoa.org Accessed: 20/5/2024
Cleveland Clinic (2023). Computer Vision Syndrome: What It Is and How to Avoid It. [online] Cleveland Clinic. Available at: my.clevelandclinic.org Accessed: 20/5/2024
Kaur, K., Gurnani, B., Nayak, S., Deori, N., Kaur, S., Jethani, J., Singh, D., Agarkar, S., Hussaindeen, J.R., Sukhija, J. and Mishra, D. (2022). Digital Eye Strain- A Comprehensive Review. Ophthalmology and Therapy, 11(5), pp.1655–1680.
Pellegrini, M., Bernabei, F., Scorcia, V. and Giannaccare, G. (2020). May home confinement during the COVID-19 outbreak worsen the global burden of myopia? Graefe’s Archive for Clinical and Experimental Ophthalmology.
Wang G, Zhang Y, Zhao J, Zhang J, Jiang F (2020). Mitigatethe effects of home confinement on children during the COVID-19 outbreak. Lancet.