Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας απασχολούν τις κοινωνίες όλο και περισσότερο τα τελευταία χρόνια. Η κλιματική αλλαγή που οφείλεται στο φαινόμενο του θερμοκηπίου εντείνει την αναγκαιότητα τα ορυκτά καύσιμα να αντικατασταθούν από πηγές ενέργειας με μικρό περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Οι πιο διαδεδομένες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας είναι η ηλιακή ενέργεια, η αιολική και η υδροηλεκτρική. Τα τελευταία χρόνια, η ανάγκη για νέες πηγές αυξάνεται και έρχεται στο προσκήνιο και μια άλλη μορφή, η ωκεάνια ενέργεια.
Τι είναι η ωκεάνια ενέργεια
Η ωκεάνια ενέργεια είναι μια ανανεώσιμη μορφή ενέργειας που παράγεται στις θάλασσες και τους ωκεανούς. Υπάρχουν διάφοροι τρόποι για να παραχθεί ενέργεια από τη θάλασσα. Οι συνηθέστερες μέθοδοι ωκεάνιας ενέργειας είναι τρεις, η παραγωγή ενέργειας από τα κύματα, από τις παλίρροιες και από τις θερμοκρασιακές διαφορές του νερού. Τα κύματα δημιουργούν κινητική ενέργεια η οποία με τη σειρά της περιστρέφει μια τουρμπίνα που παράγει ηλεκτρικό ρεύμα. Ακόμη, στην περίπτωση της παλίρροιας, δημιουργούνται φράγματα, τα οποία αποθηκεύουν το νερό που βρίσκεται στην ακτή κατά την πλημμυρίδα και στη συνέχεια αυτό ελευθερώνεται και κινεί υδροστρόβιλο όπως στα υδροηλεκτρικά εργοστάσια. Τέλος, στην τρίτη μέθοδο αξιοποιείται η διαφορά της θερμοκρασίας του νερού μεταξύ της επιφάνειας του νερού και του πυθμένα. Αυτό βασίζεται στον 2ο νόμο της θερμοδυναμικής του Carnot όπου εξάγεται μηχανική ενεργεία από τη ροή θερμότητας μεταξύ μιας θερμότερης και μιας ψυχρότερης περιοχής.
Ποιες περιοχές ενδείκνυνται
Οι παράγοντες που αξιολογούνται έτσι ώστε να αποφασιστούν οι κατάλληλες τοποθεσίες για την παραγωγή ωκεάνιας ενέργειας είναι το ύψος, το μήκος και η ταχύτητα των κυμάτων. Τις περισσότερες φορές ταυτίζονται και με τις περιοχές που ο άνεμος είναι δυνατότερος. Αυτό οφείλεται στο ότι τα κύματα είναι αποτέλεσμα της έντασης του ανέμου. Τα συστήματα παραγωγής κυματικής ενέργειας μπορούν να είναι τοποθετημένα σε οποιοδήποτε σημείο στο πέλαγος. Ακόμη, μπορούν να είναι αγκυροβολημένα στον πυθμένα ή πλωτά ανοιχτά της θάλασσας. Τέλος, σε πολλές περιπτώσεις είναι εγκατεστημένα στα παράλια ή στα ρηχά νερά.
Τα πλεονεκτήματα της ωκεάνιας ενέργειας
Το βασικότερο πλεονέκτημα της ωκεάνιας ενέργειας είναι ότι αποτελεί ανανεώσιμη μορφή ενέργειας. Η φιλικότητά της προς το περιβάλλον την καθιστά προτιμότερη από εκείνες που εκπέμπουν ρύπους. Ταυτόχρονα όμως, η τεράστια ποσότητα ενέργειας που εσωκλείεται στα κύματα την κάνει πολύ ανταγωνιστική σε σχέση με τις άλλες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Επιπλέον, πολύ σημαντικό στοιχείο της ωκεάνιας ενέργειας είναι ότι οι μονάδες παραγωγής της δεν επιφέρουν κινδύνους που τυχόν να προκαλούνταν από παρόμοιες μονάδες στη στεριά. Τέλος, δημιουργούν πράσινες θέσεις εργασίας σε απομακρυσμένες περιοχές, κάτι που συμβάλει στην ανάπτυξή τους.
Τα μειονεκτήματα της ωκεάνιας ενέργειας
Η παραγωγή ενέργειας με την εκμετάλλευση της δύναμης των κυμάτων έχει και κάποια μειονεκτήματα, τα οποία δικαιολογούν εν μέρει το γεγονός ότι η μέθοδος αυτή δεν είναι τόσο διαδεδομένη. Το βασικότερο στοιχείο που προβληματίζει είναι το υψηλό κόστος κατασκευής και συντήρησης των μονάδων παραγωγής ενέργειας. Η δύναμη που ασκείται στις μονάδες από τα κύματα, σε συνδυασμό με τη διάβρωση που προκαλεί το νερό και το αλάτι της θάλασσας, κάνουν την συντήρηση δαπανηρή. Επιπροσθέτως, από πολλούς έχουν εκφραστεί ανησυχίες ότι οι μονάδες αυτές δημιουργούν ηχορύπανση και αλλοιώνουν αισθητικά μια περιοχή. Οι δύο παραπάνω ανησυχίες, γίνονται εντονότερες όταν πρόκειται για τουριστικές περιοχές.
Συμπερασματικά
Η ωκεάνια ενέργεια, όσο περνούν τα χρόνια, αρχίζει σιγά σιγά να ξεπερνά τα μειονεκτήματά της. Το γεγονός αυτό οφείλεται στην εξέλιξη της τεχνολογίας. Με τις νέες τεχνολογικές δυνατότητες, το κόστος κατασκευής και συντήρησης μειώνεται αρκετά. Έτσι, δίνεται η δυνατότητα για την περαιτέρω ανάπτυξη του κλάδου. Τέλος, η χώρα μας η οποία βρέχεται από θάλασσα και έχει μεγάλη ακτογραμμή μπορεί να αξιοποιήσει αυτή τη δυνατότητα.
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν:
Ευρωπαϊκή Επιτροπή: Δυναμικά αναπτυσσόμενος κλάδος η ωκεάνια ενέργεια. Ανακτήθηκε από: https://energypress.gr/news/eyropaiki-epitropi-dynamika-anaptyssomenos-klados-i-okeania-energeia (Τελευταία πρόσβαση: 14/7/2020)
Γαβριηλίδης Γ. (2017). Ωκεάνια ενέργεια. Ανακτήθηκε από: https://sites.google.com/site/ananeosimespigesenergeias01/morphes-a-p-e/okeania-energeia (Τελευταία πρόσβαση: 14/7/2020)
Ωκεάνια ενέργεια. Ανακτήθηκε από: https://ec.europa.eu/maritimeaffairs/policy/ocean_energy_el (Τελευταία πρόσβαση: 14/7/2020)
Μάναλης Α. (2012). Κυματική και ωκεάνια ενέργεια, σημερινή πραγματικότητα και μελλοντικές προοπτικές. Ανακτήθηκε από: http://digilib.teiemt.gr/jspui/bitstream/123456789/1818/1/012012117.pdf (Τελευταία πρόσβαση: 14/07/2020)
