Η δολοφονία του George Floyd είναι η αφορμή για black lives matter
Η δολοφονία του George Floyd (ξανα)έκρουσε τον κώδωνα στους λευκούς για το πόσο προνομιούχοι είναι. Τα πράγματα για αυτούς είναι αυτονόητα και τα δικαιώματα τους σεβαστά από όλους. Τι συμβαίνει όμως όταν από τον χάρτη των βασικών, ανθρωπίνων δικαιωμάτων κάνουμε σκόντο στους έγχρωμους; Διαδηλώσεις και πορείες συμβαίνουν, με την οργή να καταδιώκει όλη την αστυνομική δύναμη. Και έτσι ξεκινάει το κίνημα black lives matter.
Η λευκή κυριαρχία
Το λεγόμενο “structural racism” έχει να κάνει με τις επιταγές του συστήματος. Εμείς, ως κοινωνία, είναι απαραίτητο να εξαλείψουμε το σύμφωνο του λευκού κυρίαρχου. Να σταματήσουμε τις νόρμες που υποδεικνύουν τον διαχωρισμό και απαρνιούνται την εξίσωση λευκών και έγχρωμων. Ειδικότερα στην Αμερική, όπου ο ρατσισμός μεταξύ των λευκών Αμερικανών και των Αφροαμερικανών καθίσταται καθημερινό φαινόμενο.
Δυστυχώς η κυριαρχία των λευκών αντικατοπτρίζεται και στη λογοτεχνία. Ας αναλογιστούμε την ποσότητα των λευκών συγγραφέων που έχουμε διαβάσει. Έπειτα ας την συγκρίνουμε με την λογοτεχνία των έγχρωμων δημιουργών. Τα αποτελέσματα θα είναι συντριπτικώς υπέρ των λευκών. Το black lives matter μας υπενθυμίζει την υποχρέωση μας να οξύνουμε αυτή τη διαφορά.
Ας αποαποικιοποιήσουμε τις βιβλιοθήκες μας
Γι’ αυτό λοιπόν, η προώθηση έργων από Αφρικανούς συγγραφείς τίθεται όσο ποτέ άλλοτε επιτακτική. Παρακάτω προτείνονται 6 βιβλία από έγχρωμους λογοτέχνες και θεωρητικούς που αποτελούν το εφαλτήριο για τη βαθιά κατανόηση μιας κουλτούρας και εθνότητας διαφορετικής και μακρινής από την δική μας λευκή κοινότητα. Μια σειρά, λοιπόν, από προτάσεις που μας μαθαίνουν πώς να μην είμαστε ρατσιστές γιατί black lives matter. Ας “αποαποικιοποιήσουμε το μυαλό μας και τις βιβλιοθήκες μας”. Όπως λένε και οι αγαπητές En Vogue, free your mind and the rest will follow.
Baldwin, Angelou και Eddo-Lodge
How we fight white supremacy- Akiba Solomon, Kenrya Rankin (2019, σ. 304) Ανθολογία από διάφορους καλλιτέχνες, δημοσιογράφους, θεωρητικούς, κωμικούς και κινηματογραφιστές πάνω σε ζητήματα αντίστασης ενάντια σε κάθε μορφή ρατσισμού. Προσωπικές εμπειρίες για το πως μάχονται την λευκή κυριαρχία. Ένα βιβλίο πλούσιο σε καθημερινές πρακτικές για το πώς να αντιστεκόμαστε και να αντιδράμε.
The fire next time- James Baldwin (1992, σ. 128) Προδημοσιεύτηκε το 1963 και περιλαμβάνει δύο εκτενή δοκίμια πάνω στην ιστορία του έγχρωμου κινήματος. Ειδικότερα για την Διακήρυξη Χειραφέτησης των σκλάβων έγχρωμων το 1863. Ο Μπόλντγουιν διηγείται στον ανιψιό του την ιστορική αναδρομή που ακολούθησε η οικογένεια του μέσα από τους προσωπικούς τους αγώνες. Το βιβλίο αντανακλά το πρόβλημα των χαμένων ευκαιριών και της άδικης μεταχείρισης του συγγραφέα επειδή ήταν έγχρωμος.
Why I’m no longer talking to white people about race- Reni Eddo-Lodge (2018, σ. 288) Το ευπώλητο βιβλίο για το οποίο μιλάνε όλοι από τη βραβευμένη δημοσιογράφο Έντο- Λότζ. Δοκίμιο για έναν ευρύ στοχασμό για τον φεμινισμό των λευκών γυναικών. Για την πολιτική σκοπιμότητα των ταξικών διαφορών που συνδέονται με τις φυλές. Με αφορμή τις παρανοήσεις που διαδίδονται από τα μίντια, η δημοσιογράφος προτείνει τη δική της εμπεριστατωμένη άποψη. Για το πώς πρέπει να αναγνωρίζουμε και να αντιδράμε απέναντι στον ρατσισμό.
Ξέρω γιατί κελαηδάει το πουλί στο κλουβί- Μάγια Αγγέλου (2019, σ. 360) «Αν το να μεγαλώνεις ως νοτιοδυτικό, μαύρο κορίτσι είναι βασανιστικό, το να γνωρίζεις τον εκτοπισμό σου είναι η σκουριά στο ξυράφι που απειλεί τον λαιμό σου. Είναι μια αχρείαστη προσβολή». Απόφθεγμα έμπνευσης για το black lives matter. Η Angela Davis με την αυτοβιογραφική της πένα το 1969 αφηγείται την παιδική της ηλικία έως την εφηβεία στην νότια Αμερική. Η τρομερή φτώχεια. Η φυλετική διάκριση. Η αποφασιστικότητα για να αλλάξει την ζωή της. Όλα αυτά αποτελούν τα συστατικά του βιβλίου.
Morrison, Lawal και Kendi
Tar Baby- Toni Morrison (1998, σ.320) Το 1981 κυκλοφόρησε το συγκεκριμένο βιβλίο, από την Αφροαμερικανή Τόνι Μόρισον. Το θέμα του βιβλίου είναι η ερωτική ιστορία μεταξύ της έγχρωμης Τζαντίν που ακολουθεί τον λευκό αμερικανικό τρόπο ζωής και του Σον, ενός έγχρωμου φυγά που απεχθάνεται τους αποικιοκράτες του. Με σκηνικό την Καραϊβική αναλύονται τα δίπολα του αφέντη και του υπηρέτη καθώς και του λευκού και του έγχρωμου
The clapback- Elijah Lawal (2019, σ.320) Ένα χρήσιμο εγχειρίδιο για τα στερεότυπα που υπάρχουν κατά των έγχρωμων και πώς να εξαλειφθούν. Εκπαιδεύει τους αναγνώστες μέσω ενδελεχούς έρευνας και ιστορικών ντοκουμέντων για την προέλευση των στερεοτύπων. Προτείνει τρόπους και λύσεις για να σταματήσουμε τη διαιώνιση τους.
How to be an antiracist- Ibram X. Kendi (2019, σ. 320) Το bestseller των New York Times αναφέρεται στην έννοια του αντιρατσισμού μέσα από αναλυτικές περιγραφές ρατσιστικών παραδειγμάτων. Το βιβλίο περιέχει θεωρητικές προσεγγίσεις νομικής, φυσικής και ανθρωπολογικής φύσεως. Προβάλλει τις συνέπειες του ρατσισμού στη κοινωνία και προσφέρει μια νέα ματιά καθώς και πρωτότυπες ιδέες για έναν αντιρατσιστικό κόσμο. Because black lives matter.