Το ρηξικέλευθο μυθιστόρημα του Ray Bradbury Fahrenheit 451 επανακυκλοφόρησε πρόσφατα σε μορφή graphic novel από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.
Το 2009 ο βραβευμένος δημιουργός graphic novel Tim Hamilton, θα μεταφέρει το μυθιστόρημα σε graphic novel, με τη σύμφωνη γνώμη του συγγραφέα, ο οποίος προλογίζει και την έκδοση. Την επόμενη χρονιά, κυκλοφόρησε και στη χώρα μας από τις εκδόσεις Μεταίχμιο σε μετάφραση του Αλέξη Καλοφωλιά.
Έχουν κιόλας περάσει εβδομήντα χρόνια από την έκδοση του Fahrenheit 451 (1953, Ballantine Books), πολλές εκδόσεις, δυο ταινίες, θεατρικές μεταφορές, ένα video game. Μέσα στο πέρασμα των δεκαετιών, αποτέλεσε πηγή έμπνευσης και σημείο αναφοράς για πληθώρα καλλιτεχνών, αφήνοντας ανεξίτηλο το σημάδι του και την επιδραστικότητά του στη λογοτεχνία και στις τέχνες γενικότερα.
Με φόντο ένα δυστοπικό φουτουριστικό περιβάλλον, ο Bradbury περιγράφει μια κοινωνία όπου τα βιβλία είναι απαγορευμένα. Το σώμα των πυροσβεστών του παρελθόντος έχει μεταλλαχθεί. Αντικείμενο των υπηρεσιών τους δεν είναι πλεον η πυρόσβεση μα η καύση. Πρόκειται πια για μια μονάδα πυρπόλησης και καταστροφής των εναπομείναντων βιβλίων όταν ανακαλύπτονται, συνήθως, έπειτα από καταγγελία πολίτη. Παρόλο που έχουν απαγορευτεί, και το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού όχι απλώς συνηγόρησε, μα έλαβε αυτή την απόφαση, μια μικρή μερίδα κόσμου κρατά σαν φυλακτό όσα βιβλία έχουν καταφέρει να διασώσουν.
Κεντρικός χαρακτήρας της ιστορίας αυτής ο τριαντάχρονος Γκάι Μόνταγκ, πυροσβέστης τα τελευταία δέκα χρόνια της ζωής του. Η τυχαία γνωριμία του με ένα δεκαεπτάχρονο κορίτσι, την Κλάρις, και οι συζητήσεις τους θα φυτέψουν τον σπόρο της αμφισβήτησης στον Γκάι.
Αλυσιδωτά γεγονότα προκαλούν την αλλαγή στη σκέψη και στη συμπεριφορά του. Με τους συναδέλφους του θα κληθούν στην πυροδότηση ένος σπιτιού όπου υπήρχαν βιβλία. Η ένοικος θα αρνηθεί να εγκαταλείψει το σπίτι της. Αυτή η απόφασή της, η επιθυμία ενός ανθρώπου να παραμείνει πιστός στις επιλογές του με όποιο κόστος θα τον ταρακουνήσει. Η είδηση της εξαφάνισης της Κλάρις θα τον αναστατώσει.
Οι φλόγες που εξαιτίας του κατέτρωγαν τόσα χρόνια τα βιβλία, τώρα πυροδοτούν την αφύπνισή του.
Ο συγγραφέας με τα προηγμένα για την εποχή τεχνολογικά επιτεύματα καταδεικνύει την χρήση τους από την κεντρική εξουσία για χειραγώγηση των πολιτών. Αν και η καύση των βιβλίων δεν ήταν απόφαση κάποιου απολυταρχικού καθεστώτος μα προήλθε ως απόρροια της επιθυμίας των πολιτών σε ένα δημοκρατικό περιβάλλον διακυβέρνησης, οι εκπρόσωποι αυτής της Δημοκρατίας, ενίσχυσαν το αίσθημα αποστροφής των πολιτών στην παιδεία και τη γνώση.
Η διάδοση και υπερίσχυση της εικόνας έναντι του γραπτού λόγου, η πολιτική ορθότητα, ο φόβος μήπως ειπωθεί οτίδήποτε θα ενοχλούσε δυνητικά κάποια μειονότητα, γέννησαν την ανάγκη της ομοιομορφίας εκθρονίζοντας την παιδεία, την κριτική σκέψη, τα βιβλία από την κοινωνία.
Τώρα προσέχουμε τις μειονότητεςτου πολιτισμού μας. Απαγορεύεται να μπαίνεις στο ρουθούνι των φιλόζωων, των γιατρών, των μορμόνων, των Σουηδών, όσων είναι από το Μπρούκλιν, των Μεξικανών. Όσο μεγαλύτερη είναι η αγορά, τόσο πιο δύσκολο είναι να ελέγξεις τις έριδες, μην το ξεχνάς αυτό! Συγγραφείς γεμάτοι μοχθηρές σκέψεις, κλειδώστε τις γραφομηχανές σας! Το έκαναν. Τα περιοδικά έγιναν ένας όμορφος πολτός ζαχαροπλαστικής. Τα βιβλία –έτσι είπαν οι υπερόπτες κριτικοί- δεν ήταν πιο σημαντικά από τα απόνερα ενός νεροχύτη. Δεν είναι να απορεί κανείς που σταμάτησαν να πουλάνε.
Το στοιχείο αυτό διαφοροποιεί το Fahrenheit 451 από άλλα δυστοπικά μυθιστορήματα στα οποία υπεύθυνοι για την λογοκρισία στη λογοτεχνία ή την ελεγχόμενη εκπαίδευση των πολιτών ήταν οι κυβερνώντες.
Όπως έχει ήδη αποδείξει η ζωή είναι ακατόρθωτο να ξεπεραστεί από τη φαντασία. Ο Bradbury επηρεασμένος από τις πρακτικές του ναζισμού και τον μακαρθισμό, δημιουργεί τη μυθιστορία του για να υπενθυμίσει και να αφυπνίσει.
Λίγα λόγια για τους δημιουργούς
Ο Ρέι Μπράντμπερι (1920-2012) υπήρξε ένας εξαιρετικός αφηγητής, ένας “ποιητής του πιθανού” και ένας από τους πιο δημοφιλείς συγγραφείς της σύγχρονης αμερικανικής λογοτεχνίας. Η λογοτεχνική καριέρα του καλύπτει έξι δεκαετίες, αφήνοντας ένα εντυπωσιακό έργο από μυθιστορήματα, δοκίμια, θεατρικά έργα, σενάρια για τον κινηματογράφο και την τηλεόραση και πολλές συλλογές διηγημάτων. Στα γνωστότερα έργα του συγκαταλέγονται τα “Φαρενάιτ 451”, “Τα χρονικά του Άρη”, “The October Country”, “The Illustrated Man” (“Ο εικονογραφημένος άνθρωπος”), “Dandelion Wine” (“Κρασί από πικραλίδα”), “Something Wicked this Way Comes” (“Κάτι κολασμένο έρχεται προς τα δω”), κ.ά. Έγραψε θεατρικά έργα και σενάρια, μεταξύ των οποίων το σενάριο για την κινηματογραφική διασκευή του “Μόμπι Ντικ” με σκηνοθέτη τον John Huston. Διασκεύασε εξηνταπέντε ιστορίες του για την τηλεοπτική εκπομπή “The Ray Bradbury Theatre” και κέρδισε βραβείο Emmy για το σενάριο της τηλεοπτικής ταινίας “The Halloween”. Το 2000 τιμήθηκε με μετάλλιο από το Εθνικό Ίδρυμα Βιβλίου της Αμερικής για την εξέχουσα συνεισφορά του στην αμερικανική λογοτεχνία. Στα πιο πρόσφατα βιβλία του ανήκουν το μυθιστόρημα “From the Dust Returned” (οι Los Angeles Times το ανακήρυξαν ένα από τα καλύτερα της χρονιάς), τα διηγήματα “Quicker than the Eye” (“Πέθανε ο σκύλος, κατά τ’ άλλα όλα καλά”, εκδ. “Άγρα”, 2010), τα διηγήματα “The Cat’ s Pajamas”, και το “Bradbury Speaks”, συλλογή δοκιμίων για το παρελθόν, το μέλλον και το ενδιάμεσο διάστημα. Πέθανε στο Λος Άντζελες σε ηλικία 91 ετών, στις 5 Ιουνίου 2012.
Βραβεία:
National Book Award – Medal for Distinguished Contribution to American Letters 2000
National Endowment for the Arts – National Medal of Arts 2004
Δημιουργίες του Τιμ Χάμιλτον έχουν δημοσιευθεί στα έντυπα The New York Times Book Review, Cicada magazine, Mad και Nickelodeon magazine. Ο Χάμιλτον είναι επίσης ιδρυτικό μέλος της συνεργατικής διαδικτυακής καλλιτεχνικής κοινότητας activatecomix.com, όπου έχει σχεδιάσει τις σειρές “Pet Sitter” και “Adventures of the floating elephant”. Πρόσφατα μετέφερε σε graphic novel το “Νησί των Θησαυρών” του Ρ. Λ. Στίβενσον.
Οπισθόφυλλο
Πριν από εβδομήντα χρόνια ο Ρέι Μπράντμπερι, ένας από τους σπουδαιότερους σύγχρονους αμερικανούς συγγραφείς, στο καλτ μυθιστόρημά του Φαρενάιτ 451 οραματίστηκε ένα δυστοπικό μέλλον. Ο Μπράντμπερι σε συνεργασία με τον καλλιτέχνη Τιμ Χάμιλτον μετέτρεψαν αυτό το σύγχρονο αριστούργημα σε ένα εντυπωσιακό graphic novel.
Ο κόσμος του Γκάι Μόνταγκ, ενός πυροσβέστη ταγμένου στο καθήκον της καταστροφής των βιβλίων, ζωντανεύει μέσα από πολύχρωμες εικόνες. Η αφύπνισή του, η εξέγερσή του απέναντι στο σατανικό κράτος που ελέγχει τη σκέψη των πολιτών του και η συνειδητοποίηση ότι η φιλοσοφία, η θεολογία και η λογοτεχνία είναι ανυπολόγιστης αξίας αποτυπώνονται μοναδικά σε ένα έξοχο βιβλίο που θα μείνει αλησμόνητο στους αναγνώστες.
