Έζησε σε μια εποχή, όπου κουρτίνες διαχώριζαν λευκούς και μαύρους στα μέσα μαζικής μεταφοράς. Τότε, που λόγω χρώματος, ήσουν υποχρεωμένος να παραχωρήσεις τη θέση σου σε κάποιον πιο ανοιχτόχρωμο. Ήταν τότε, που, όντας παιδί, ένιωθε άσχημα για το χρώμα του δέρματος του και οι ίδιοι οι γονείς του τού απαγόρευσαν να παίζει με δύο λευκά παιδιά της γειτονιάς του.
Βίωσε από μικρός το ρατσισμό και την ταπείνωση, όμως δεν το έβαλε ποτέ κάτω. Το όνειρο του ήταν ένας κόσμος χωρίς βία και διακρίσεις, με ίσα δικαιώματα για όλους. Μια κοινωνία που θα κρίνει τους πολίτες της για τις προσωπικές τους αξίες και όχι για το χρώμα τους.
Με πρότυπό του τον Μαχάτμα Γκάντι και βαθιά πίστη στο Θεό, ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ δεν υπήρξε ποτέ πολιτικός με τη στενή έννοια του όρου. Ήταν ανθρωπιστής, ακτιβιστής, οραματιστής, υπέρμαχος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και πολέμιος του πολέμου των ΗΠΑ ενάντια στο Βιετνάμ.
Στη σύντομη, αλλά σημαντική πορεία της ζωής του, κατάφερε να επηρεάσει τον τρόπο σκέψης των Αμερικανών, αλλά και των ανθρώπων παγκοσμίως, κάνοντας τους να ονειρεύονται το ιδανικό.
Στα 35 του χρόνια λοιπόν, στις 14 Οκτωβρίου του 1964, ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ έμαθε πως είναι ο νικητής του Νόμπελ Ειρήνης για τους αγώνες διεκδίκησης πολιτικών δικαιωμάτων των έγχρωμων και έγινε ο νεότερος άνθρωπος στον κόσμο – και μόλις ο δεύτερος Αφροαμερικανός – μετά τον ακαδημαϊκό και διπλωμάτη Ραλφ Μπανς, στον οποίο απονεμήθηκε το Βραβείο.
Λίγα λόγια για το Νόμπελ Ειρήνης
Το Βραβείο Νόμπελ για την Ειρήνη είναι ένα από τα πέντε βραβεία Νόμπελ που θεσπίστηκαν από τον Σουηδό βιομήχανο και εφευρέτη Άλφρεντ Νόμπελ και απονέμεται κάθε χρόνο με μια τελετή στις 10 Δεκεμβρίου στην πρωτεύουσα της Νορβηγίας στο άτομο που είχε τη μεγαλύτερη συνεισφορά στην αδελφοποίηση των εθνών, στην κατάργηση ή τη μείωση των στρατιωτικών δυνάμεων και στη διεξαγωγή και προώθηση ειρηνευτικών διαδικασιών.
Το βραβείο περιλαμβάνει ένα αναμνηστικό δίπλωμα, ένα μετάλλιο και ένα αποδεικτικό για την είσπραξη του χρηματικού επάθλου από το νικητή.
Η πορεία του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ προς την κατάκτηση του βραβείου
Τι είναι όμως εκείνο που έκανε τον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ να ξεχωρίσει και εν τέλει να τιμηθεί; Όλοι μας γνωρίζουμε την περίφημη ομιλία του “I have a dream” στην Ουάσινγκτον, ωστόσο δεν είναι μόνο αυτή που βοήθησε στην ανάδειξη του Μάικλ Κινγκ Τζούνιορ, όπως ήταν το πραγματικό του όνομα.
Στα 25 του χρόνια διορίστηκε ιερέας σε μια μικρή εκκλησία, αφού είχε τελειώσει τις σπουδές του στη Θεολογία και την Κοινωνιολογία. Ο ίδιος δεν το είδε ποτέ επαγγελματικά, αλλά σαν ένα μέσο για να κάνει τον κόσμο καλύτερο.
Ένα χρόνο μετά, ηγείται και καθοδηγεί για 385 συνεχόμενες μέρες τον νικητήριο εν τέλει αγώνα κατά της πολιτικής φυλετικού διαχωρισμού στα λεωφορεία της σημερινής Αλαμπάμα.
Αυτή η νίκη του δίνει θάρρος για να συνεχίσει και δύο χρόνια μετά δημιουργεί μαζί με άλλους συναγωνιστές τη διάσκεψη της Νότιας Χριστιανικής Ηγεσίας, η οποία διοργάνωνε διαμαρτυρίες για τη βελτίωση των συνθηκών ζωής των έγχρωμων Αμερικανών.
Η πιο σημαντική κατάκτηση της οργάνωσης ήταν το δικαίωμα ψήφου των έγχρωμων πολιτών σε όλες της πόλεις του αμερικανικού Νότου, αφού αρχικά είχαν προηγηθεί αρκετές συλλήψεις του Κινγκ και μελών της οργάνωσης.
Σε μια από τις διαδηλώσεις στις οποίες συνελήφθη, από την απομόνωση της φυλακής, γράφει το βιβλίο “Γράμμα από τη φυλακή του Μπέρμιγχαμ“, κάνοντας λόγο για την απειλή της αδικίας στην παγκόσμια δικαιοσύνη.
Οι άθλιες συνθήκες μεταχείρισης των έγχρωμων τραβούν το βλέμμα των δημοσιογράφων και των πολιτικών και εν τέλει στις 10 Μαΐου του 1963 στέφεται επιτυχώς η κατάργηση των φυλετικών διακρίσεων στους δημόσιους χώρους και στις προσλήψεις.
Έχω ένα όνειρο… Σήμερα
Κάπως έτσι οδεύει στην Ουάσινγκτον για να μιλήσει υπέρ της ελευθερίας, εκφωνώντας το όνειρο του μπροστά σε 250 χιλιάδες ανθρώπους στο μνημείο του Αβραάμ Λίνκολν στην Ουάσιγκτον στις 28 Αυγούστου 1963.
Η απλή, αλλά παθιασμένη ρητορική του, που απαιτούσε το αυτονόητο, καθήλωσε και κατάφερε τελικά την ψήφιση του σημαντικότερου νόμου που θα τερμάτιζε κάθε διάκριση μεταξύ των ανθρώπων με βάση τη φυλή, το φύλο, τη θρησκεία ή την καταγωγή.
Με αυτόν το νόμο, παραχωρήθηκαν δικαιώματα ψήφου, καταργήθηκαν οι ξεχωριστές δημόσιες αίθουσες για λευκούς και έγχρωμους, οι διακρίσεις στα σχολεία, στα σωματεία και στην εύρεση εργασίας.
Τον ακριβώς επόμενο χρόνο, σαν σήμερα, θα πληροφορηθεί πως είναι ο νικητής του Νόμπελ Ειρήνης.
Αποδέχομαι το βραβείο για λογαριασμό ενός κινήματος πολιτικών δικαιωμάτων που προσπαθεί να δημιουργήσει ένα κράτος ελευθερίας και δικαίου. Έχω επίγνωση ότι μόλις χθες, στο Μπέρμιγχαμ της Αλαμπάμα, τα παιδιά μας, που ζητούσαν αδελφοσύνη, αντιμετωπίστηκαν με πυροσβεστικές μάνικες, άγρια σκυλιά ακόμη και θάνατο. Έχω επίγνωση ότι η ακραία, εξουθενωτική φτώχεια μαστίζει τον λαό μου και τον εγκλωβίζει στις τελευταίες βαθμίδες της οικονομικής κλίμακας.
– Νικητήρια ομιλία του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ.
Ακόμη και σε μεγάλες στιγμές, όπως είναι αυτή του Νόμπελ, δεν ξέχασε ποτέ το ξεκίνημά του, τους συναγωνιστές, την καταγωγή και το σκοπό του. Μοίρασε μάλιστα όλο το χρηματικό έπαθλο σε οργανώσεις διεκδίκησης πολιτικών δικαιωμάτων, λέγοντας πως η ειρήνη είναι πιο σημαντική από το χρυσό και το ασήμι και άφησε μια υπόσχεση να αιωρείται, πως αυτό είναι μόνο το πρώτο βήμα για ένα καλύτερο μέλλον.
Αγώνας μέχρι τέλους
Ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ δεν επαναπαύθηκε, καθώς παρά την ψήφιση βασικών νόμων, η εφαρμογή τους έδειχνε να υπάρχει μόνο στα χαρτιά και οι επιθέσεις της Κου-Κλουξ Κλαν σε έγχρωμους Αμερικανούς συνεχίζονταν.
Πέρα από τις φυλετικές διακρίσεις, αρχίζει να τοποθετείται και για άλλα θέματα που αφορούσαν γενικότερα στην αμερικανική κοινωνία και στην εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ, όπως τα εργασιακά, η οικονομική δικαιοσύνη και τον πόλεμο στο Βιετνάμ, ζητώντας επανέναρξη των διαπραγματεύσεων.
Όμως, όσο ανεβαίνει η δημοφιλία του, άλλο τόσο αυξάνονται και εκείνοι που δεν αρέσκονται στη ρητορική του. Πολλοί από τους συναγωνιστές του Κινγκ, υποστήριζαν το οφθαλμός αντί οφθαλμού, παρεκκλίναν από τους κόλπους της οργάνωσης και δημιούργησαν την ομάδα των “Black Panthers”, οι οποίοι θα απαντούσαν πλέον με βία στη βία των ρατσιστών.
Ο Μάρτιν Λούθερ Κίνγκ είχε ξεκινήσει να παίζει με τη φωτιά. Παρακολουθούνταν στενά από την CIA και το FBI, επειδή η κυβέρνηση τον θεωρούσε κομμουνιστή, ενώ η επιδίωξη του να παρουσιάζεται σε επαρχίες όπου πραγματοποιούνταν επεισόδια, μια ακόμη φυλάκιση και μια αποτυχημένη πορεία, οδήγησαν στο να θεωρηθεί εξαρτημένος από το κατεστημένο και ρεφορμιστής, παράλληλα με τον Τύπο να τον αποκαλεί εξτρεμιστή και δημαγωγό.
Τελικά, στις 4 Απριλίου του 1968, στην Πολιτεία του Μέμφις, ο Κινγκ δολοφονείται σε ηλικία 39 ετών από έναν λευκό ελεύθερο σκοπευτή, ενώ στεκόταν στο μπαλκόνι του μοτέλ, στο οποίο είχε καταλύσει με τους στενούς συνεργάτες του.
Κάπως έτσι, πέρασε το κατώφλι της αθανασίας. Ίσως το όνειρο του να μη πραγματοποιήθηκε εξ’ ολοκλήρου, αλλά παραμένει ακόμη και σήμερα επίκαιρο, προκαλώντας ανατριχίλα σε όποιον ακούει το λόγο του και παρακινώντας όλους μας να επιλέξουμε συνειδητά πως θέλουμε να είναι η κοινωνία στην οποία ζούμε.
Ακολουθεί ένα τραγούδι – αφιέρωμα στη ζωή του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ.
Πηγές
https://archive.nytimes.com/www.nytimes.com/learning/general/onthisday/big/1014.html#article
