Το γεφύρι της Πλάκας βρίσκεται στους πρώην Δήμους Πραμάντων και Κατσανοχωρίων. Βρίσκεται σε απόσταση 50 χιλιομέτρων από τα Ιωάννινα και συνδέει τα Τζουμέρκα με τα Κατσανοχώρια και κατ’ επέκταση τα Ιωάννινα με την Άρτα. Πρόκειται για το μεγαλύτερο μονότοξο γεφύρι των Βαλκανίων το οποίο διασχίζει ο Άραχθος ποταμός και αποτελεί έξοχο δείγμα λαϊκής αρχιτεκτονικής. Το άνοιγμα του τόξου του είναι 40,20μ. , το ύψος του είναι 21μ. και το πλάτος του 3,20μ.
Το γεφύρι χτίστηκε το 1866 στα ερείπια μιας παλαιάς γέφυρας που γκρεμίστηκε το 1860. Κύριος χορηγός για το χτίσιμο του γεφυριού της Πλάκας ήταν ο τραπεζίτης από τα Ιωάννινα, Ιωάννης Ζ. Λούλης. Ο Ιωάννης Ζ. Λούλης καταγόταν από την Αετορράχη των Κατσανοχωρίων και πρωτομάστορα τον Μπέκα . Το κόστος του χτισίματος έφτασε τα 170.000 οθωμανικά γρόσια. Το ποσό αυτό καλύφθηκε από τον Λούλη και από τις συνδρομές κατοίκων των γύρω περιοχών.
Από ιστορικής σημασίας το γεφύρι της Πλάκας έπαιξε σημαντικό ρόλο. Στις 3 Φεβρουαρίου 1878 όταν έγινε μία εξέγερση κατά τους Οθωμανούς τα Ελληνικά στρατεύματα επικράτησαν της Τουρκικής φρουράς στη γέφυρα και τους εξανάγκασαν σε συνθηκολόγηση. Τη δεκαετία του 1880 ο ποταμός Άραχθος ήταν το σύνορο της Ελλάδας με την Οθωμανική αυτοκρατορία και την συγκεκριμένη περίοδο σταμάτησε να χρησιμοποιείται. Μετά το 1928 πραγματοποιήθηκαν διάφορες προσπάθειες συντήρησης ενώ παράλληλα δημιουργήθηκε ένας νέος δρόμος που συνέδεε τις κοινότητες.
Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου το γεφύρι βομβαρδίστηκε από τις Γερμανικές δυνάμεις. Παρόλο αυτά όμως το γεφύρι της Πλάκας άντεξε αφού υπέστη μόνο κάποιες μικρές ζημιές. Κοντά στο γεφύρι υπογράφτηκε η ειρηνευτική συμφωνία Πλάκας- Μυρόφυλλου στις 29 Φεβρουαρίου 1944, με στόχο την κοινή δράση του ΕΛΑΣ και του ΕΔΕΣ κατά των Γερμανών κατακτητών της χώρας. Στο γεφύρι διασωζόταν μία κόγχη όπου οι τεχνίτες είχαν ζωγραφίσει τον προστάτη- άγιο της γέφυρας.
Τα τελευταία χρόνια το γεφύρι της Πλάκας λειτουργούσε ως αξιοθέατο της περιοχής. Όμως το γεφύρι υπέστη ζημιές εξαιτίας των ισχυρών βροχοπτώσεων το 2007 , το τόξο της γέφυρας κατέρρευσε το 2015 όταν πλημμύρισε από ισχυρές βροχές.
Το γεφύρι της Πλάκας το 2019 άρχισε να ξανά χτίζεται με βάση τον παλαιό και παραδοσιακό τρόπο με σκοπό να τοποθετηθεί ο κλειδόλιθος του τόξου του γεφυριού. Το νέο γεφύρι έχει τη μορφή του παλιού αλλά και τα υλικά είναι παρόμοια με τα φυσικά υλικά που είχαν χρησιμοποιήσει χρόνια πριν. Δηλαδή, οι τεχνίτες προσπάθησαν να κάνουν το «αδερφάκι» του παλιού γεφυριού και όντως το πέτυχαν λαμβάνοντας υπόψη το τελικό αποτέλεσμα.
Πλέον η αναστήλωση του γεφυριού της Πλάκας είναι γεγονός και έδωσε ζωή σε ένα γεφύρι που μετρά 150 χρόνια ιστορίας.
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν στο άρθρο:
El.wikipedia.org
Lifo.gr
Cnn.gr
Sansimera.gr
