Ήταν δίκαιο και δεν έγινε τελικά πράξη να στεφθεί o Paul Giamatti νικητής στη 96η απονομή των βραβείων Όσκαρ που πραγματοποιήθηκε το σωτήριο έτος 2024, για να προσθέσει στο παλμαρέ του και το χρυσό αγαλματίδιο-γόητρο (που τελικά του το άρπαξε σχεδόν «ληστρικά» ο Cillian Murphy), ερχόμενος με κεκτημένη ταχύτητα ως νικητής της Χρυσής Σφαίρας καλύτερου Α΄ Ανδρικού σε μουσική ή κωμική ταινία, για τον ίδιο ρόλο δύο μήνες πριν στην 80η τελετή των Χρυσών Σφαιρών.
Κάθε χρόνο λίγες μέρες πριν τα Όσκαρ υπάρχει μια έντονη παραφιλολογία για το ποιος ενδέχεται να αναδειχθεί ο κάτοχος του πολυπόθητου τίτλου στην κατηγορία του, αν το αξίζει περισσότερο από τους άλλους συνυποψήφιούς του ή αν πρέπει να του αποδοθεί λόγω της συνολικής προσφοράς του στο σινεμά και η οποία δεν μεταφράστηκε στο παρελθόν σε κάποιο χρυσοποίκιλτο αγαλματίδιο της συγκεκριμένης τελετής έως τώρα. Φυσικά, ένα Όσκαρ δεν συνεπάγεται απαραίτητα και ποιότητα, ούτε δίνεται πάντα με αξιολογικά κριτήρια, αλλά περισσότερο έχει να κάνει με την εκάστοτε κοινωνική περίοδο που διεξάγεται, κατά πόσο τα ονόματα που συμμετέχουν ανταποκρίνονται στην «επίσημη» ατζέντα της εποχής και δεν μπορούμε να παραβλέψουμε και την επιρροή που ασκεί το κοινό και τα media στην όλη διαδικασία της τελικής εκλογής. Έτσι λοιπόν, διαδραματίζονται πολλοί και διαφορετικοί παράγοντες που δεν έχουν να κάνουν με την καθ’ αυτή αξία του βραβευμένου, αν και αυτό, δεν αποκλείει τις χρονιές όπου «αξία» και «ατζέντα» ταυτίστηκαν και έμειναν όλοι ευχαριστημένοι.
Μπορούμε να διαφωνούμε για ώρες ποια ταινία αδικήθηκε έναντι μιας άλλης, πού υπήρξαν «σκανδαλώδεις» νίκες και ποιοι φύγανε με άδεια χέρια από τη βραδιά, κι ας τα «έδωσαν» όλα στον ρόλο τους. Στην 96η απονομή που πραγματοποιήθηκε στις 11 Μαρτίου 2024 ήταν από τις φορές που τα αποτελέσματα δεν μπορούσαν εύκολα να προβλεφθούν και τα φαβορί δεν ήταν και πολύ… φαβορί, αφού πολλοί ήταν οι άξιοι διεκδικητές του και τα προγνωστικά αρκετά ρευστά. Όπως και κάθε χρόνο τα πιο σημαντικά Όσκαρ τραβάνε την προσοχή για ευνόητους λόγους. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον αποτελούσε εκείνη τη χρονιά και αυτό του καλύτερου άνδρα ερμηνευτή. Στη λίστα με τους πέντε υποψήφιους για Όσκαρ Α’ Ανδρικού ρόλου, πέντε ερμηνευτές ήρθαν ενώπιον της κρίσης της Ακαδημίας, δύο από τους οποίους ήταν μάλλον οι επικρατέστεροι που θα κονταροχτυπιόντουσαν μέχρι τελικής πτώσεως και αυτοί δεν ήταν άλλοι από τους Paul Giamatti για το συγκινητικό «The Holdovers» («Τα παιδιά του Χειμώνα») και Cillian Murphy για το ιστορικό «Oppenheimer». Στο πλευρό τους και περισσότερο «outsiders» (αν μπορούμε να τους αποκαλέσουμε έτσι), βρέθηκαν και οι Bradley Cooper («Maestro»), Jeffrey Wright («American Fiction») και Colman Domingo («Rustin»), όπου θα δυσκολευόντουσαν αρκετά να συναγωνιστούν το προαναφερθέν δίδυμο-φωτιά.
Το φλέγον ερώτημα παραμένει και εδώ: Ποιος από αυτούς άξιζε να κερδίσει το Όσκαρ ‘Α Ανδρικού; Αναμφίβολα και οι πέντε καταβάλανε τα δυνατά τους για να μπουν στην λίστα με τους διεκδικητές και ήταν άξιοι που βρίσκονταν εκεί, αλλά μόνο ένας άξιζε να σηκωνόταν για να δώσει ευχαριστήριο λόγο και δεν είναι άλλος από τον… Paul Giamatti (πράγμα που τελικά δεν συνέβη). Ο συμπαθέστατος Αμερικανός ηθοποιός, «εργάτης» του σινεμά με πάρα πολλές ταινίες στο ενεργητικό του -στις περισσότερες εξ’ αυτών σε δευτερεύοντα ρόλο-, υπηρετεί εδώ και 30 χρόνια με τρομερή αξιοπρέπεια και ασίγαστο πόθο την τέχνη της υποκριτικής με σπουδαίες ερμηνείες, σε ταινίες στις οποίες μπορεί να μην ήταν πάντα το πρώτο βιολί, αλλά τις «κουβαλούσε» με τον δικό του, διακριτικό τρόπο ενώ δεν ήταν λίγες οι στιγμές που ξεχώρισε περισσότερο ακόμα και από τον εκάστοτε πρωταγωνιστή.
Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν κατείχε και πρωταγωνιστικό ρόλο σε αρκετές, παραδίδοντας αξιομνημόνευτες ερμηνείες όπως στο biopic «American Splendor» ενσαρκώνοντας τον σκιτσογράφο Harvey Pekar και στο «Sideways» του ελληνικής καταγωγής Αμερικανού σκηνοθέτη, Alexander Payne. Ο τελευταίος, ύστερα από την αγαστή συνεργασία τους προ 20ετίας, του έδωσε απλόχερα και φέτος τον πρωταγωνιστικό ρόλο εκμαιεύοντας από εκείνον την καλύτερη ερμηνεία της καριέρας του σε μια βαθιά ανθρώπινη ταινία με εξαιρετικές ισορροπίες κωμωδίας και δράματος και τον Paul Giamatti, έναν λεπτολόγο ερμηνευτή, να χρησιμοποιεί όλα του τα χαρισματικά εκφραστικά του μέσα για να παραδώσει μια ερμηνεία που θα μιλάμε για χρόνια. Το αξίζει και με το παραπάνω, χωρίς να «φωνάζει» με το παίξιμό του ότι θέλει διακαώς το Όσκαρ, όπως συμβαίνει στην περίπτωση του -ομολογουμένως- αξιοπρεπή και τελικά νικητή, Cillian Murphy, ο οποίος υποδύθηκε την αμφιλεγόμενη προσωπικότητα που ακούει στο όνομα «Oppenheimer».
Αδιαμφισβήτητα o Giamatti αξίζει να κερδίσει και για δύο ακόμα σημαντικούς λόγους: Πρώτον, η πορεία του έχει αποδείξει ότι κατέχει όλα τα «διαπιστευτήρια» από πλειάδα ερμηνειών στο παρελθόν όντας πάντα εξαιρετικά αξιόπιστος και δεύτερον, λόγω της καθ’ αυτής ερμηνείας του για το «The Holdovers» η οποία ξεχώρισε για την ποικιλία συναισθημάτων που προκάλεσε, την ακρίβεια στο χειρισμό των εκφραστικών μέσων και της αβίαστης (έχει σημασία αυτό) «συμπεριφοράς» του μπροστά στο φακό που λίγοι ηθοποιοί κατέχουν τόσο πειστικά. Όλα αυτά από έναν τρομακτικά ταλαντούχο και υποτιμημένο ηθοποιό, σε μια ταινία που ήταν και αυτή υποψήφια στην κατηγορία της Καλύτερης Ταινίας.
Στην εν λόγω ταινία λοιπόν, ο Giamatti υποδύεται έναν καθηγητή φιλοσοφίας ο οποίος προς μεγάλη του απογοήτευση θα αναγκαστεί από το κολλέγιο στο οποίο διδάσκει να περάσει τα Χριστούγεννα στο έρημο campus, παρέα με έναν προβληματικό νεαρό και την καλόκαρδη μαγείρισσα. Ένας ρόλος φαινομενικά απλός και επιφανειακός ο οποίος υποκρύπτει σοβαρή περιπλοκότητα και αυξημένο επίπεδο δυσκολίας, ένας ρόλος παγόβουνο που όσο περνάει η ώρα αποκαλύπτεται, διακλαδώνεται και ωριμάζει πίσω από το αρχικό, καρτουνίστικο προσωπείο του δύστροπου φιλίστορα που ενσαρκώνει.
Μια ερμηνεία που απαιτεί εκτόπισμα, ένας χαρακτήρας με συμπλέγματα και συναισθήματα τα οποία για να μπορέσουν να εκδηλωθούν σωστά χρειάζονται τον κατάλληλο άνθρωπο που γνωρίζει σε βάθος να κατανοεί τους ρόλους και να τους επικοινωνεί τόσο υποδειγματικά στον θεατή και αυτός σίγουρα είναι ο Paul Giamatti. Ένας ηθοποιός που σε κάθε ταινία φέρνει κάτι καινούργιο, φρέσκο, μια προοπτική που δεν την είχες σκεφτεί. Η μη βράβευσή του συγκαταλέγεται στη λίστα με τις κατάφωρες αδικίες που έχουν συμβεί στην ιστορία του θεσμού, αφού χάθηκε δυστυχώς μια εξαιρετική ευκαιρία (και ίσως η τελευταία του) να βραβευτεί αυτός ο σπουδαίος ηθοποιός για την εκλεκτή αυτή ερμηνεία, επιστέγασμα μιας ολόκληρης καριέρας.
Δείτε το trailer της ταινίας εδώ:
