Αν παρακολουθείς τα κινηματογραφικά νέα, λογικά θα έχεις πέσει πάνω σε πόστερ της ταινίας «Ριβιέρα», του Ορφέα Περετζή. Παρά το ότι κυκλοφόρησε πέρυσι, παίχτηκε ευρέως στα σινεμά της πόλης, μόλις τις τελευταίες μέρες. Πριν καν την δούμε, βέβαια, η ταινία είχε κάνει την επιτυχία της. Πιο συγκεκριμένα, η πρεμιέρα έγινε στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Σάο Πάολο. Κατόπιν, η ταινία «σάρωσε» τα βραβεία στο, δικό μας αγαπημένο, κινηματογραφικό Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Εν ολίγοις, το ντεμπούτο του Ορφέα Περετζή, στις μεγάλου μήκους ταινίες, κέρδισε κατευθείαν τις εντυπώσεις.
Ας πάμε, λοιπόν, να δούμε τι μας λέει η ιστορία του:
Η υπόθεση
Η ταινία μάς γνωρίζει την Άλκηστη (Εύα Σαμιώτη), μια νεαρή κοπέλα που κάνει, άτσαλα, τα πρώτα βήματα προς την ενηλικίωση. Το βρίσκεις κάπως κλισέ; Κι όμως, η «Ριβιέρα» δεν σου παρουσιάζει μια κλασική coming of age ταινία αφού, μέσα από την ιστορία της Άλκηστης, καταφέρνει να αγγίξει πολλά ακόμα ζητήματα: το πένθος, η απώλεια, η αλλαγή των εποχών και ο χρόνος που μοιάζει να περνά από πάνω μας ανελέητα. Δεν θέλω να ακουστώ δραματική, αλλά όλα αυτά είναι θέματα που απασχολούν πολύ περισσότερο κόσμο από ό,τι τους λεγόμενους «αναδυόμενους ενήλικες». Η σύνθεση όλων αυτών, φτιάχνει τελικά την μοναδική ιστορία της ηρωίδας, σαν ένα ντοκιμαντέρ όλης της ύπαρξής της.
Σε περίπτωση που σε μπέρδεψα με τις γενικότητες, ορίστε η πλοκή λίγο πιο συγκεκριμένα:
Η ιστορία αναλυτικά
Η Άλκηστις ζει με την μητέρα της στην πανσιόν που νοικιάζουν τα καλοκαίρια. Ο πατέρας της πέθανε πριν από χρόνια, αλλά η ίδια δεν το έχει αποδεχτεί. Προκειμένου να διαχειριστεί την απώλεια, διατηρεί μια ιδιαίτερη σχέση με το σπίτι, τα παλιά αντικείμενα και κυρίως την φοινικιά του κήπου τους, «το Τζέρι» (όπως ονομάζει η ίδια). Στην ουσία είναι μια κοπέλα μελαγχολική, κλεισμένη στον εαυτό της και ιδιαίτερα άτολμη.
Το ξεκίνημα της ταινίας βρίσκει την Άλκηστη με την κολλητή της, ένα κορίτσι εντελώς διαφορετικό, που προσπαθεί επίμονα να την κάνει να ζήσει πιο έντονα. Αποτέλεσμα αυτών των προσπαθειών, είναι η γνωριμία της με έναν άντρα, αρκετά μεγαλύτερο της. Δεν θέλω να κάνω σπόιλερ, αλλά κάπου εδώ ξεκινά το προβλέψιμο: σε ένα λίγο αλλόκοτο πλαίσιο, η Άλκηστις μαλώνει με την κολλητή της και τελικά μπαίνει σε σχέση με την καινούργια της γνωριμία. Οι δυο αυτοί χαρακτήρες εναλλάσσονται στην ιστορία, με τρόπο που εξυπηρετεί τελικά την εξέλιξη της ηρωίδας.
Βέβαια, αν και οι φιλικές και ερωτικές σχέσεις έχουν σημαντικό ρόλο στην ταινία, το επίκεντρο είναι μάλλον άλλο. Η μητέρα της Άλκηστης έχει ξανά την επιθυμία να ερωτευτεί και να πάει παρακάτω. Θέλει να πουλήσει την πανσιόν, «ακριβώς για τον ίδιο λόγο που δεν θέλει η Άλκηστις». Οι προστριβές μεταξύ τους είναι φυσικό επακόλουθο αυτής της δυναμικής. Μάλιστα, η ένταση δεν είναι κάτι το καινούργιο για αυτές. Ο νονός της Άλκηστης, συγκάτοικος τους στην πανσιόν (και ερωτευμένος με την μητέρα), αποκαλύπτει πως η ηρωίδα ένιωθε από μικρή ανασφάλεια, όσον αφορά την προσοχή της μαμάς της.
Μέσα σε όλες τις εντάσεις της ταινίας σαν «comic relief» συναντάς ένα ζευγάρι ηλικιωμένων, θαμώνων της πανσιόν. Αν και η συμμετοχή τους στην ιστορία μπορεί να μοιάζει στην αρχή αστεία, τελικά συνειδητοποιείς ότι συμβολίζουν κάτι ουσιώδες. Το ζευγάρι είναι μια «ανάμνηση» από περασμένα καλοκαίρια που δεν ξαναγυρίζουν.
Κριτική
Ήδη μάλλον έκανα αρκετούς σχολιασμούς για την ταινία. Κάπως έτσι, μπορείς να καταλάβεις ότι κέρδισε το ενδιαφέρον μου. Σε γενικές γραμμές, το εντυπωσιακό στοιχείο της ταινίας είναι το πόσο διαφορετικά επίπεδα και θέματα μπόρεσε να αγγίξει. Όλο αυτό, έγινε, μάλιστα, σε μικρή διάρκεια (μόλις 84 λεπτά!), χωρίς οι εξελίξεις να σε βαραίνουν ή να σε χαώνουν. Βέβαια, η συνολική πλοκή δεν είναι ακριβώς τόσο συνεκτική όσο σε άλλες μυθοπλασίες. Είναι λες και οι χαρακτήρες «μπαίνουν και βγαίνουν» στην ιστορία, χωρίς πολλές εξηγήσεις ή ανάλυση της δικής του ψυχοσύνθεσης. Με λίγα λόγια, επίκεντρο της ταινίας είναι η Άλκηστις και όλα τα γεγονότα και οι ήρωες υπάρχουν μονάχα μέσα από τα δικά της μάτια. Αυτό, προφανώς, μπορεί να μοιάζει ενδιαφέρον για κάποιους και λίγο μονοδιάστατο για άλλους.
Ανεξάρτητα από το ποια είναι η γνώμη σου για την παραπάνω οπτική, ο σκηνοθέτης μένει πιστός στον στόχο του. Ο Ορφέας Περετζής ξέρει ποιο είναι το μήνυμα του και το αποδίδει με τρόπο ξεκάθαρο και μάλιστα συγκινητικό. Η ιστορία μπορεί να παρασύρει σε προσωπικούς σου υπαρξιακούς προβληματισμούς και να σε φέρει αντιμέτωπο με την δική σου πορεία ωρίμανσης. Για όλους αυτούς τους λόγους, λοιπόν, σου λέω ότι μου άρεσε και τελικά στην προτείνω.
