Σχεδόν δέκα χρόνια μετά, τα φώτα της δημοσιότητας επιστρέφουν στη Zootopia — μια ταινία με ισχυρό μήνυμα και πιο επίκαιρη από ποτέ.
Με τη κυκλοφορία της δεύτερης ταινίας, το franchise του Zootopia (Ζωούπολη) επεκτείνεται κι εμείς θυμόμαστε τη ταινία του 2016, που δικαίως έγινε αγαπητή σε μικρούς και μεγάλους. Η πρώτη ταινία μέσα από εκφραστικά κινούμενα σχέδια και έξυπνο χιούμορ προσεγγίζει ζητήματα του πραγματικού κόσμου – όπως οι προκαταλήψεις, η μεροληψία και η προσωπική ευθύνη – και μάς βάζει σε σκέψεις.
Η πλοκή
Ένα φιλόδοξο νεαρό κουνέλι, η Τζούντι, ονειρεύεται να γίνει αστυνομικός σε μια απέραντη πόλη, όπου ζώα κάθε μεγέθους, είδους και υπόβαθρου ζουν μαζί. Όταν τελικά έχει την ευκαιρία να αποδείξει την αξία της, καταλαβαίνει πως η ζωή στην μεγάλη πόλη δεν είναι τόσο ιδανική όσο νόμιζε. Γρήγορα μπλέκεται σε μια υπόθεση που αποκαλύπτει εντάσεις κάτω από την φαινομενικά αρμονική επιφάνεια της κοινωνίας των ζώων. Με συνεργάτη έναν κομπιναδόρο-αλεπού, περιηγείται στις πολλές περιοχές της Ζωούπολης, ενώ παράλληλα ανακαλύπτει στοιχεία που δοκιμάζουν τις πεποιθήσεις, την αποφασιστικότητά και την κατανόησή της για τον κόσμο. Μια ιστορία που συνδυάζει μυστήριο, χιούμορ και κοινωνικό σχολιασμό, χωρίς να αποκαλύπτει τις βασικές της ανατροπές.
Τα μηνύματα πίσω από την ιστορία
Η Zootopia, με μια προσιτή, αστεία και συναρπαστική ιστορία, καταφέρνει να απευθυνθεί σε όλες τις ηλικίες και μάς υπενθυμίζει ότι η πρόοδος μπορεί να είναι αργή, αλλά η ευθύνη γι’ αυτήν ανήκει σε όλους.
Στον πυρήνα της είναι μια ιστορία για τις προκαταλήψεις – όχι μόνο για τις προφανείς, αλλά και για εκείνες που διαμορφώνουν καθημερινά τον τρόπο που συμπεριφέρονται οι άνθρωποι και ολόκληρες κοινωνίες. Η ταινία σχολιάζει εύστοχα τον πολύπλευρο χαρακτήρα των κοινωνικών προκαταλήψεων και συγκεκριμένα το πώς ο κοινός φόβος μιας ομάδας μπορεί να γίνει ένα ισχυρό εργαλείο που σπέρνει τη καχυποψία και τη διχόνοια. Αυτό που κάνει το μήνυμα της ταινίας αποτελεσματικό είναι, ότι η προκατάληψη δεν περιορίζεται μόνο στους κακούς της υπόθεσης. Αντιθέτως, εντοπίζεται σε καλοπροαίρετους χαρακτήρες που δεν συνειδητοποιούν ότι είναι προκατειλημμένοι, υπογραμμίζοντας έτσι το πώς λειτουργεί η εσωτερικευμένη προκατάληψη στην πραγματική ζωή.
Επίσης, η επιλογή των ζώων δεν είναι τυχαία. Κάθε είδος μεγαλώνει με τις προσδοκίες που του επιβάλλονται – όπως ακριβώς κάνουν οι άνθρωποι στον δικό μας κόσμο. Οι χαρακτήρες μαθαίνουν σταδιακά να συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις των άλλων, μερικές φορές χωρίς να τις αμφισβητούν. Για αυτό η εξερεύνηση της προσωπικής ευθύνης έχει ιδιαίτερη σημασία στην ιστορία, καθώς η αναγνώριση της προκατάληψης δεν είναι αρκετή. Η κατανόηση του πώς ασυνείδητα συμβάλλουμε σε αυτήν είναι εξίσου σημαντική. Η αλλαγή, όπως υποδηλώνει η ταινία, ξεκινά από μέσα μας.
Αυτό που κάνει τα παραπάνω θέματα τόσο δυνατά είναι ότι η ταινία δεν μοιάζει ποτέ με κήρυγμα. Με την παιχνιδιάρικη δυναμική ενός κλασικού buddy cop διδύμου και αναφορές στην ποπ κουλτούρα – γνωστές στους ενήλικες και άγνωστες στα παιδιά – η ταινία παραμένει εξαιρετικά διασκεδαστική. Ισορροπεί ανάμεσα στον κυνισμό και τον ιδεαλισμό, αναγνωρίζοντας ότι, αν και μια πραγματικά αρμονική και ισότιμη κοινωνία είναι δύσκολη (ίσως και αδύνατη), αξίζει να αγωνιστούμε για αυτήν.
* Σε αυτό το σημείο να βγάλω κάτι από μέσα μου.
Μόνο εγώ κολλάω στο γεγονός πως η ιδεαλίστρια πρωταγωνίστρια της ταινίας (που ΥΠΟΤΙΘΕΤΑΙ είναι καλή αστυνομικός) αποκτά θερμούς – σχεδόν οικογενειακούς – δεσμούς με τη μαφία; Και σαν να μην έφτανε αυτό, να ζητήσει τη βοήθειά της για να ξεδιαλύνει μια υπόθεση! Δεν λέω πως είναι κακό, ίσα-ίσα προσδίδει ρεαλισμό. Απλώς, το παρατήρησα και δεν έχω ακούσει κανέναν άλλον να το σχολιάζει. Προφανώς, ακόμη και στη Ζωούπολη, ορισμένες ηθικές γκρίζες ζώνες είναι μέρος του συστήματος.
10 χρόνια μετά
Μετά από ασυνήθιστα μεγάλη αναμονή για μια τόσο δημοφιλή ταινία, το sequel του Zootopia είναι εδώ και οι προσδοκίες υψήλές. Ας ελπίσουμε ότι η καθυστέρηση άξιζε την αναμονή.
