Στην καρδιά του δημοτικού πάρκου της Βουδαπέστης, Városliget, ανάμεσα στα πυκνά δέντρα και τα μονοπάτια του τοπίου, ξεπροβάλλει η Οικία Ουγγρικής Μουσικής (House of Music). Σχεδιασμένη από το αρχιτεκτονικό γραφείο του Ιάπωνα Sou Fujimoto, το κτίριο αυτής αναδεικνύει την ουγγρική μουσική παράδοση μέσα από ένα παιχνίδι φωτός, διαφάνειας και αρμονίας με τη φύση. Η Οικία της Ουγγρικής Μουσικής δεν αποτελεί απλά ένα μουσείο, αλλά ένα πολυδιάστατο πολιτιστικό έργο, που γεφυρώνει το παρελθόν και το μέλλον, τους ανθρώπους και τον πολιτισμό, τη φύση και τις επιστήμες της μουσικής, καθώς προσκαλεί τον επισκέπτη να συμμετάσχει σε μια πιο βιωματική εμπειρία.
Η Οικία της Ουγγρικής Μουσικής ξεφεύγει από τους παραδοσιακούς τύπους μουσείων και πολιτιστικών χώρων, που περιλαμβάνουν την στερεοτυπική διάταξη εκθέσεων και τις αυστηρές διαδρομές. Αντ’ αυτού, ο σχεδιασμός της επιτρέπει στον επισκέπτη να περιπλανηθεί ελεύθερα στον χώρο, με το κτίριο να αγκαλιάζει τις κινήσεις του. Δίχως ένα σαφές μονοπάτι, ακόμα και εξωτερικά, οι περαστικοί περιπλανιούνται γύρω από το μουσείο, όπως άλλωστε θα έκαναν σε ένα πάρκο και με έναν οργανικό τρόπο, που ενθαρρύνει την αυθόρμητη αλληλεπίδραση με το περιβάλλον, εισχωρούν στον χώρο του μουσείου.
Αδιαμφισβήτητα, το έργο αυτό αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα αρχιτεκτονικής μουσειακού χώρου πλήρως ενσωματωμένου στο περιβάλλον του. Προσαρμοσμένο προσεκτικά στο τοπίο που το περιβάλλει, δημιουργεί ένα φιλόξενο περιβάλλον που ενισχύει την αξία της συνάντησης και της ανταλλαγής. Κάθε επισκέπτης, είτε πρόκειται για σπουδαστή, τουρίστα, υπάλληλο ή απλώς περαστικό, έχει τη δυνατότητα να συμμετάσχει ενεργά σε μια ζωντανή ανταλλαγή εμπειριών και ιδεών γύρω από τη μουσική και τον πολιτισμό. Έτσι, το κτίριο όχι μόνο βρίσκεται σε άμεσο διάλογο με το τοπίο και το κοινό, αλλά συμβολίζει και έναν κόσμο ανοιχτό στην αλληλεπίδραση.
Κύρια έμπνευση για τον σχεδιασμό αποτέλεσε η αφθονία των δέντρων του πάρκου και συγκεκριμένα, το πως αυτά διαμορφώνουν «δωμάτια», άλλοτε ανοιχτά και άλλοτε κλειστά, μέσα σε αυτό. Σε κάποια σημεία, τα δέντρα συνθέτουν ένα συνεχές και πυκνό δάσος, που το φύλλωμά τους επιτρέπει μόνο ελάχιστο φως να τα διαπεράσει. Αντίθετα, σε άλλα σημεία, τα δέντρα απομακρύνονται το ένα από το άλλο, δημιουργώντας κενά απ’ όπου οι περαστικού μπορούν να αντικρίσουν τον ουρανό. Αντίστοιχα και το κτίριο, παίρνει το σχήμα ενός κορμού, του οποίου η οροφή (δηλαδή το φύλλωμα) εκτείνεται προς όλες τις κατευθύνσεις και μέσω ανοιγμάτων, αφήνει άλλοτε το φυσικό φως να περάσει και άλλοτε όχι. Ειδικότερα, η οροφή του κτιρίου περιλαμβάνει 100 ανοίγματα και από την κάτω πλευρά κοσμείται με 30.000 γεωμετρικά σχήματα που παραπέμπουν σε φύλλα δέντρων.
Κάτω από αυτόν τον φαινομενικά αιωρούμενο όγκο αναπτύσσονται χώροι για συναυλίες και διάφορες εκδηλώσεις γύρω από τη μουσική. Το κτίριο, παρόλο που δεν το μαρτυρά η εξωτερική του μορφή, διαθέτει 3 ορόφους. Το ισόγειο περιβάλλεται από έναν γυάλινο τοίχο που του επιτρέπει να υποδέχεται τους επισκέπτες από κάθε πλευρά και περιλαμβάνει δύο αίθουσες συναυλιών. Ένας μικρότερος χώρος χρησιμοποιείται κυρίως για διαλέξεις και εργαστήρια, ενώ ένα αμφιθέατρο με γυάλινους τοίχους και 320 θέσεις φιλοξενεί μουσικές παραστάσεις. Στο υπόγειο βρίσκονται οι σημαντικότεροι εκθεσιακοί χώροι του μουσείου, συμπεριλαμβανομένης μιας μόνιμης έκθεσης η οποία εστιάζει στην ιστορία της ευρωπαϊκής μουσικής. Τέλος, στον πρώτο όροφο, ο οποίος αναπτύσσεται εντός της στέγης, υπάρχει μία βιβλιοθήκη πολυμέσων και ένα αρχείο ουγγρικής ποπ μουσικής, καθώς και αίθουσες διδασκαλίας και χώροι γραφείων.
Το κτίριο της Οικία της Ουγγρικής Μουσικής αποτελεί κομβικό στοιχείο του φιλόδοξου πολιτιστικού σχεδίου Liget Budapest Project, το οποίο στοχεύει στην ανανέωση του δημοτικού πάρκου Városliget, της Βουδαπέστης. Αναδεικνύει αδιαμφισβήτητα τη σημασία της ουγγρικής μουσικής κληρονομιάς και προσφέρει μια ιδιαίτερη αλληλεπίδραση μεταξύ αρχιτεκτονικής και φυσικού τοπίου.
Πηγές:
- Abdel Η.. House of Music, Budapest / Sou Fujimoto Architects. Archdaily. https://www.archdaily.com/1001574/house-of-music-budapest-sou-fujimoto-architects (τελευταία πρόσβαση 21.08.2025)
- Ravenscroft Τ.. (2022). Sou Fujimoto creates House of Music in Budapest park “as a continuation of the natural environment”. Dezeen. https://www.dezeen.com/2022/01/23/house-of-music-budapest-hungary-sou-fujimoto/ (τελευταία πρόσβαση 21.08.2025)
- House of Music Hungary. https://ligetbudapest.hu/en/the-project/house-of-hungarian-music (τελευταία πρόσβαση 21.08.2025)
