Το Roof House είναι μία κατοικία στην Ιαπωνία, η οποία φέρνει τη στέγη στο προσκήνιο της καθημερινής ζωή. Σχεδιασμένο από τους Tamada & Wakimoto Architects, αμφισβητεί τα καθιερωμένα όρια της κατοίκησης και επαναπροσδιορίζοντας τον ρόλο της στέγης, δημιουργεί έναν ενδιάμεσο χώρο μεταξύ του “μέσα” και του “έξω”, όπου εκτυλίσσεται η καθημερινότητα του χρήστη.
Το έργο βρίσκεται στην πεδιάδα Καντό της Ιαπωνίας, σε ένα μεγάλο αγρόκτημα περίπου 2.000 τ.μ. που πλαισιώνεται από ένα μείγμα αγροτικού και βιομηχανικού τοπίου. Ο ιδιοκτήτης επιθυμούσε ένα σπίτι που να εναρμονίζεται πλήρως με το καταπράσινο οικόπεδό του. Ήθελε να ζει σε άμεση επαφή με το φυσικό περιβάλλον, να έχει τη δυνατότητα να στεγάσει μια μικρή επιχείρηση και να έρχεται σε επαφή με ανθρώπους της περιοχής. Παράλληλα, ήθελε το σπίτι να λειτουργεί αυτόνομα και ανεξάρτητα από τις επαγγελματικές δραστηριότητες που θα λάμβαναν χώρα στον ίδιο τόπο.

Έτσι γεννήθηκε η ιδέα στους Tamada & Wakimoto Architects για ένα σπίτι που ενσωματώνεται με το φυσικό περιβάλλον και τις τοπικές δραστηριότητες. Για να γίνει αυτό, διαχώρισαν τις βασικές λειτουργίες του κτιρίου σε επιμέρους όγκους τους οποίους στη συνέχεια τοποθέτησαν έτσι ώστε να δημιουργείται ανάμεσά τους ένας μικρός κήπος. Καλύπτοντας ολόκληρο το συγκρότημα με μία ενιαία, λεπτή στέγη, δημιούργησαν εν τέλει έναν ευρύτερο, ενοποιημένο χώρο, ανοιχτό προς το τοπίο.
Ο ημι-υπαίθριος κήπος που δημιουργείται, στην ουσία μεταβάλλεται ανάλογα με τις συνθήκες μέσα και γύρω από το σπίτι. Στον κεντρικό του πυρήνα, όπου η θέα ανοίγεται προς την δασώδη περιοχή του τοπίου, τοποθετείται μία εξωτερική κουζίνα. Εκεί, οι κάτοικοι και επισκέπτες μπορούν να απολαύσουν το γεύμα τους, χαλαρώνοντας στη συντροφιά της φύσης και του φυσικού φωτός. Από την άλλη, ο κήπο στη νότια πλευρά, ο οποίος κοιτά προς την είσοδο του οικοπέδου, λειτουργεί ως χώρος υποδοχή των επισκεπτών. Προσφέρει στεγασμένο χώρο, όπου μπορούν να τοποθετηθούν τραπέζια και καρέκλες και οι επισκέπτες να κάθονται για συζήτηση και τσάι. Ακόμα, υπάρχει ένας στεγασμένος κήπος στην βόρεια πλευρά του συγκροτήματος, που λειτουργεί ως πρακτικός χώρος για καθημερινές εργασίες.

Καθώς η κατοικία έχει σχεδιαστεί ως ένα σύνολο διακριτών όγκων, η διάταξή της όχι μόνο επιτρέπει την άμεση σύνδεση με το φυσικό περιβάλλον, αλλά και διαχωρίζει τις λειτουργίες της. Με αυτόν τον τρόπο, οι χώροι που περιλαμβάνουν το υπνοδωμάτιο και το μπάνιο μπορούν στο μέλλον να λειτουργήσουν ως εξοχική κατοικία, εφόσον οι υπόλοιποι όγκοι αξιοποιηθούν ως επαγγελματικοί χώροι, όπως είχε προβλέψει ο ιδιοκτήτης.

Στόχος των Tamada & Wakimoto, ήταν ο ημι-υπαίθριος χώρος, που διαμορφώνεται από τη μεγάλη στέγη, να μεταβάλλεται ανταποκρινόμενος στις συνθήκες του εσωτερικού και εξωτερικού περιβάλλοντος. Με άλλα λόγια, η κατοίκηση να μην περιορίζεται στο εσωτερικό των όγκων αλλά να επεκτείνεται στον κήπο και πέρα από αυτόν. Έτσι, δημιουργείται ταυτόχρονα ένας χώρος που ενθαρρύνει μια χαλαρή αλληλεπίδραση ακόμα και με την τοπική κοινωνία.

Αυτός ο σχεδιασμός, προτείνοντας μία εναλλακτική μορφή κατοίκησης, εκφράζει μία αρχιτεκτονική προσέγγιση που αντιμετωπίζει το τοπίο όχι απλά ως παρασκήνιο, αλλά ως ενεργό στοιχείο της καθημερινής ζωής. Το Roof House δεν είναι ένα αυτόνομο αντικείμενο μέσα σε ένα οικόπεδο, αλλά ένα πλαίσιο για μία ζωή που εξελίσσεται διαρκώς. Είναι ένας τόπος που συνομιλεί με το περιβάλλον και όπου οι καθημερινές δραστηριότητες εκτυλίσσονται ανάμεσα στον ιδιωτικό και τον δημόσιο χώρο, τον οικείο και τον κοινό.
Η ιδιαίτερη αυτή προσέγγιση μάλιστα απέσπασε σημαντική διάκριση, καθώς το 2024 βραβεύτηκε 2ο στην κατηγορία “Living space” του διαγωνισμού Kakun Design Awards (ή αλλιώς Japan Spatial Design Award), για την ευφυή σύνθεση του χώρου και την σύλληψη της στέγης ως στοιχείο που ενοποιεί το συγκρότημα της κατοικίας με το φυσικό του περιβάλλον.
Πηγές:
- Negoro M. Roof House / Tamada & Wakimoto Architects. Archdaily. https://www.archdaily.com/1031916/roof-house-tamada-and-wakimoto-architects (τελευταία πρόσβαση 22.07.2025)
- KUKAN DESIGN AWARD 2024. SILVER PRIZE. https://kukan.design/en/award/2024_c12_0077/ (τελευταία πρόσβαση 22.07.2025)
- TAMADA&WAKIMOTO ARCHITECTS. Works. Roof House. https://www.twk-architects.jp/roof-house (τελευταία πρόσβαση 22.07.2025)