Ένα από τα κυριότερα ζητήματα τα οποία απειλούν τη διεθνή ασφάλεια είναι αυτό της ραγδαίας ανόδου των ακραίων, εθνικιστικών παρατάξεων στο κοινωνικοπολιτικό γίγνεσθαι. Δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι οι εποχές κατά τις οποίες τα εθνικιστικά και λαϊκιστικά κόμματα είτε δεν υπήρχαν στον πολιτικό χάρτη είτε αποτελούσαν αδύναμες μειοψηφίες, ανήκουν πλέον στο μακρινό παρελθόν. Εμβαθύνοντας μια ματιά στα κοινοβούλια των χωρών ανά τον κόσμο δύναται να μας καταδείξει την πολιτική κατάσταση στην οποία έχουμε περιέλθει. Η Ευρώπη δεν αποτελεί εξαίρεση στον κανόνα αλλά αντίθετα τον επιβεβαιώνει. Μάλιστα, τα λεγόμενα του ιδίου του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν, αναφορικά με την σημερινή διεθνή πραγματικότητα, η οποία θυμίζει την Ευρώπη του διαστήματος του Μεσοπολέμου, είναι ενδεικτικά της εν λόγω κατάστασης.
ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΕΘΝΙΚΙΣΜΟΣ
O εθνικισμός υποστηρίζει την ανάδειξη του έθνους ως υπέρτατη αξία. Ίσως και τη μόνη αξία που κατά τους εθνικιστές πρέπει οι άνθρωποι να υπηρετούν. Γίνεται λοιπόν σαφές ότι αξίες όπως η ελευθερία και η ισότητα περνούν σε δεύτερη μοίρα. Σημαντικό στοιχείο του εθνικισμού αποτελεί ο φυλετισμός. Η πεποίθηση δηλαδή ότι οι άνθρωποι χωρίζονται σε φυλές με βάση ένα σύνολο κοινών (αν επρόκειτο για την ίδια φυλή) ή διαφορετικών γενεαλογικών κατά κανόνα στοιχείων. Τα μέλη της ίδιας φυλής συνθέτουν ένα έθνος. Τα έθνη με τη σειρά τους χωρίζονται κατά τους υποστηρικτές της παρούσας ιδεολογίας σε ανώτερα και κατώτερα.
Ο εθνικισμός χωρίζεται τις ακόλουθες κατηγορίες:
- Φιλελεύθερος εθνικισμός
- Συνταγματικός εθνικισμός
- Επεκτατικός εθνικισμός
- Αντιαποικιοκρατικός εθνικισμός
- Πολιτειακός εθνικισμός
ΓΙΑΤΙ ΘΕΩΡΕΙΤΑΙ ΖΗΤΗΜΑ ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΑΠΕΙΛΕΙ ΤΗ ΔΙΕΘΝΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑ
Προκειμένου να μπορέσουμε τεκμηριωμένα να απαντήσουμε στο παραπάνω ερώτημα θα επικαλεστούμε τα γεγονότα που έχει γράψει η ιστορία. Στην παρούσα περίπτωση λοιπόν η ιστορία προειδοποιεί και κρούει τον κώδωνα του κινδύνου. Αυτό, διότι όταν οι αντιλήψεις αυτές επικράτησαν τότε απείλησαν και κατέλυσαν αξίες όπως εκείνης της ελευθερίας και της ατομικής πρωτοβουλίας υποβαθμίζοντας σημαντικά την ανθρώπινη ζωή. Οι αντιλήψεις αυτές οδήγησαν σε δύο παγκόσμιους πολέμους και σε περισσότερες από 130 εκατομμύρια ανθρώπινες ζωές χαμένες. Γιατί υπό την ιδέα τις επιβολής του ενός έθνους στο άλλο οι άνθρωποι διχάστηκαν και οδηγήθηκαν στα όπλα είτε για να επιτεθούν είτε για να υπερασπιστούν το σπίτι τους, την οικογένειά τους, την πατρίδα τους. Ωστόσο αυτό που είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι οι συνθήκες κατά τις οποίες ανέβηκαν στην εξουσία τα εθνικιστικά και φασιστικά κόμματα στο παρελθόν έχουν πολλές ομοιότητές με τις σημερινές.
ΤΙ ΓΙΝΕΤΑΙ ΣΗΜΕΡΑ ΑΝΑ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ
Η παγκόσμια πολιτική κατάσταση επιβεβαιώνει την ρεαλιστική βάση των παραπάνω ανησυχιών. Εμβαθύνοντας, σε 26 από τα 28 κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπάρχουν εντός της βουλής τους ακροδεξιά και εθνικιστικά κόμματα. Στα περισσότερα από τα κράτη αυτά οι συγκεκριμένες παρατάξεις αποτελούν κόμματα πλειοψηφίας που πρωταγωνιστούν στην πολιτική ζωή. Αυτό σημαίνει ότι έχουν λόγο στις πολιτικές αποφάσεις που αφορούν την κοινωνία. Έχουν δηλαδή επίσημη εξουσιοδότηση από τους 26 λαούς των 28 κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης να πολιτεύονται με βάση τις ιδεολογίες τους. Άξια αναφοράς είναι ορισμένα στοιχεία που αναδεικνύουν και την σοβαρότητα του φαινομένου:
- Στη Γερμανία μπήκε τη βουλή ακροδεξιό κόμμα για πρώτη φορά μετά το 1945. Μετά το τέλος δηλαδή του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
- Στις πρόσφατες εκλογικές αναμετρήσεις σε Πολωνία, Ουγγαρία και Ιταλία τα ακροδεξιά κόμματα επιβεβαίωσαν τον κανόνα της ανόδου του εθνικισμού με τους Καζίνσκι, Ορμπάν και Σαλβίνι να καταλαμβάνουν τις πρώτες θέσεις.
- Η σταδιακή αναβίωση των εθνικισμών είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο με πρόσφατα παραδείγματα τον Τράμπ στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής και τον Μπολσονάρο στη Βραζιλία.
Τα παραπάνω δείχνουν ότι η ανάγκη για την άμεση λήψη μέτρων για την αντιμετώπιση της εθνικιστικής απειλής είναι πιο επίκαιρη από ποτέ.
ΓΙΑΤΙ ΣΗΜΕΙΩΝΕΤΑΙ ΑΝΟΔΟΣ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΙΣΜΟΥ
Είναι γεγονός ότι ο εθνικισμός και η ακροδεξιά ανθίζουν σε δύσκολες εποχές. Σε εποχές φτώχειας, ανεργίας, λιτότητας και κοινωνικών προβλημάτων. Τέτοιες εποχές ήταν εκείνες του μεσοπολέμου, τέτοια εποχή είναι και η σημερινή. Γιατί ανθίζει όμως σε αυτές τις περιόδους; Γιατί τα όπλα του είναι ο λαϊκισμός και η πολιτική ρητορεία βασιζόμενη στην επίκληση του ένδοξου πατριωτικού παρελθόντος συγχέοντας προκλητικά την αγάπη για την πατρίδα με τον εθνικισμό. Σήμερα ο εθνικισμός εκμεταλλεύτηκε τις αστοχίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσων αφορά τη διαχείριση του προσφυγικού ζητήματος αλλά και την αδυναμία διαχείρισης της οικονομικής και χρηματοπιστωτικής κρίσης με την επιβολή λιτότητας στις χώρες του Νότου. Αυτά τα εκμεταλλεύτηκαν οι εθνικιστές προβάλλοντας επιχειρήματα κατά της μετανάστευσης και υπερασπιζόμενοι την κρατική και εθνική ισχύ απέναντι σε δήθεν απειλές που κλονίζουν την υπόσταση και την κυριαρχία του έθνους. Ταυτόχρονα αυτό αποδεικνύει την δυνατότητα των εθνολαικιστών να προσαρμόζονται στις κοινωνικοπολιτικές συγκυρίες.
ΤΙ ΓΙΝΕΤΑΙ ΣΗΜΕΡΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Η Ακροδεξιά μπήκε στην καθημερινή πολιτική ζωή της Ελλάδας μετά τις βουλευτικές εκλογές του 2012 όταν η Χρυσή Αυγή κατέλαβε την 6η θέση της 7ης κομματικής τότε βουλής με ποσοστό 6.9%. Στο διάστημα της κοινοβουλευτικής της παρουσίας το νεοναζιστικό κόμμα αυξάνει κατακόρυφα την δημοφιλία του φτάνοντας την 3η θέση της 8ης κομματικής Βουλής του Σεπτεμβρίου του 2015 παρόλο που το ποσοστό της διατηρείται στο 6,9%. Στο διάστημα αυτό σημειώνονται επιθέσεις σε πρόσφυγες και μετανάστες, προπηλακισμοί πολιτικών προσώπων με αποκορύφωμα η ανάληψη της πολιτικής ευθύνης για την δολοφονία του Παύλου Φύσσα. Παρόλα αυτά περίπου 400.000 Έλληνες πολίτες στήριξαν το κόμμα στις τελευταίες εκλογές.
Κλείνοντας, προκειμένου να αντιμετωπίσουμε τον εθνικισμό πρέπει πρώτα να τον κατανοήσουμε. Στο σημείο αυτό χρειάζεται να κάνουμε έναν σημαντικό διαχωρισμό. Οφείλουμε να διακρίνουμε τον πατριωτισμό από τον εθνικισμό. Η αγνή αγάπη για την πατρίδα δεν πρέπει να συνδέεται με την εθνικιστική εχθρότητα προς τα άλλα έθνη. Αντιθέτως, οι λαοί οφείλουν ξεκινώντας από την υπεράσπιση της ίδιας τους της πατρίδας να συνεργαστούν για να δομήσουν ένα κοινό Ευρωπαϊκό όραμα στα πλαίσια της αλληλεγγύης και του αλληλοσεβασμού. Ωστόσο όλοι οφείλουμε να δούμε τις ευθύνες μας και να απομονώσουμε την εθνικιστική απειλή από όπου και αν προέρχεται. Αυτό είναι κάτι ιδιαίτερα δύσκολο καθώς πρόκειται για μία μάχη της δύσκολης αλήθειας απέναντι στα εύκολα ψέματα, μία μάχη της γνώσης απέναντι στην άγνοια, την ημιμάθεια και της μνήμης απέναντι στην ιστορική λήθη.
INFO
www.Aixmi.gr «Η ακροδεξιά τρομάζει την Ευρώπη» 26 Μαΐου 2014 Ευδοκία Λελεδάκη
www.news 247.gr «Χάρτης: Η μαύρη άνοδος της ακροδεξιάς σε Ελλάδα και Ευρώπη» 26 Σεπτεμβρίου 2017, Χρήστος Δεμέτης
www.kathimerini.gr « Μακρόν: η κατάσταση που ζούμε μοιάζει με τον Μεσοπόλεμο» 1 Νοεμβρίου 2018
www.neaselida .gr «Η άνοδος του εθνικισμού και της ακροδεξιάς στην Ευρώπη» 22 Οκτωβρίου 2018 Ελίζα Βόζενμπεργκ
www.onAlert.gr «Η φρίκη του Α΄ Παγκοσμίου πολέμου σε αριθμούς» 28 Ιουλίου 2011
www.mixanitouxronou.gr «Οι απώλειες του Β Παγκόσμιου πολέμου μέσα από ένα βίντεο»
www.ekloges-prev.singular logic.eu
