Το παρόν άρθρο, με τίτλο Πολυγλωσσία και εκτελεστικές λειτουργίες στη ΔΑΦ, θα παρουσιάσει τα ευρήματα μίας πρόσφατης έρευνας η οποία διερεύνησε εάν η πολυγλωσσία ενισχύει τις εκτελεστικές λειτουργίες παιδιών με διαταραχή του φάσματος του αυτισμού (εφεξής ΔΑΦ).

Εκτελεστικές λειτουργίες: Ορισμός

Η εκτελεστική λειτουργία αναφέρεται στις δεξιότητες που χρησιμοποιεί κανείς για να διαχειριστεί καθημερινές εργασίες, όπως η κατάρτιση σχεδίων, η επίλυση προβλημάτων και η προσαρμογή σε νέες καταστάσεις. Οι τρεις κύριες δεξιότητες είναι:

• η μνήμη εργασίας: η ικανότητα να θυμάσαι κάτι, όπως η ανάμνηση ενός αριθμού τηλεφώνου.
• η γνωστική ευελιξία: η ικανότητα εναλλαγής μεταξύ δύο ή περισσότερων διαφορετικών εργασιών, όπως το παιχνίδι με παιχνίδια και το καθάρισμα μετά.
• η αναστολή: η ικανότητα καταστολής της άσχετης δράσης ή η αποσπασματική προσοχή.
• η λήψη προοπτικής: η ικανότητα να λάβουν υπόψη τις απόψεις των άλλων ανθρώπων.

Αυτές οι δεξιότητες αναπτύσσονται κατά τη διάρκεια της ζωής ανός ατόμου, και συχνά φθίνουν με την ηλικία. Η έρευνα δείχνει ότι οι ισχυρές δεξιότητες εκτελεστικής λειτουργίας κάνουν τη διαφορά στην ψυχική και σωματική υγεία ενός ατόμου και στην ποιότητα ζωής του. Οι κακές δεξιότητες μπορούν να επηρεάσουν την ικανότητά του ζτόμου να τα πάει καλά στο σχολείο, να βρει και να διατηρήσει μια εργασία ή να έχει ισχυρές κοινωνικές συνδέσεις.

Η έρευνα

Ερευνητικός σκοπός

Ο Romero και οι συνεργάτες του (2024) εξέτασαν τις συσχετίσεις μεταξύ της πολυγλωσσίας, των εκτελεστικών λειτουργιών και των κύριων συμπτωμάτων της ΔΑΦ σε 116 παιδιά 7-12 ετών με και χωρίς ΔΑΦ (53 παιδιά με ΔΑΦ, με μέση ηλικία τα 9,94 έτη).

Advertisements

Η πολυγλωσσία ορίζεται ως η ικανότητα ενός ατόμου ή μιας κοινότητας να επικοινωνεί αποτελεσματικά με τρεις ή περισσότερες γλώσσες. Αντίθετα, όταν εμπλέκονται μόνο δύο γλώσσες, συνήθως αναφέρεται ως διγλωσσία.

Η ΔΑΦ σχετίζεται με έντονη ετερογένεια στις ικανότητες εκτελεστικής λειτουργίας.

Αποτελέσματα

Βρέθηκε ότι η πολυγλωσσία ωφελεί τα παιδιά με ΔΑΦ, ιδιαίτερα την εκτελεστική τους λειτουργία και ορισμένα βασικά συμπτώματα της ΔΑΦ. Τα πολύγλωσσα παιδιά έδειξαν βελτιωμένες δεξιότητες αναστολής, αλλαγής και λήψης προοπτικής σε σύγκριση με τους μονόγλωσσους συνομηλίκους τους. Αυτά τα ευρήματα σημαίνουν ότι οι βελτιωμένες δεξιότητες των εκτελεστικών λειτουργιών στα πολύγλωσσα παιδιά με ΔΑΦ μπορούν να οδηγήσουν στην καλύτερη επικοινωνία τους με τους άλλους (λήψη προοπτικής), στη μείωση των επαναλαμβανόμενων συμπεριφορών (αναστολή) και σε βελτιωμένη κοινωνική αλληλεπίδραση (αναστολή και λήψη προοπτικής).

Συγκεκριμένα:

• Τα ευρήματα έδειξαν ότι τα πολύγλωσσα παιδιά, όπως αναφέρουν οι γονείς, έχουν ισχυρότερες δεξιότητες αναστολής, μετατόπισης και πρόσληψης προοπτικής που αναφέρουν οι γονείς τους από τα μονόγλωσσα παιδιά.
• Επιπλέον, οι ερευνητές βρήκαν μια σημαντική αλληλεπίδραση μεταξύ της διάγνωσης και της πολυγλωσσικής κατάστασης στην αναστολή, έτσι ώστε οι επιπτώσεις της πολυγλωσσίας να ήταν ισχυρότερες για τα παιδιά με ΔΑΦ από τα παιδιά τυπικής ανάπτυξης.
• Τέλος, οι ερυενητές βρήκαν έμμεσες επιπτώσεις της πολυγλωσσίας στην αντίληψη της προοπτικής, την κοινωνική επικοινωνία και τις επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές που προκαλούνται από τις δεξιότητες των εκτελεστικών λειτουργιών.
• Αυτά τα αποτελέσματα καταδεικνύουν τις υποστηρικτικές επιδράσεις που μπορεί να έχει η πολυγλωσσική εμπειρία στην ενίσχυση των εκτελεστικών λειτουργιών και στη μείωση των συμπτωμάτων που σχετίζονται με τη ΔΑΦ. 

Βιβλιογραφία

Romero, C., Goodman, Z. T., Kupis, L., Dirks, B., Parlade, M. V., Beaumont, A. L., Cardona, S. M., κ.ά. (2024). Multilingualism impacts children’s executive function and core autism symptoms. Autism research: official journal of the International Society for Autism Research, 17(12), 2645–2661. https://doi.org/10.1002/aur.3260