Η άγνοια σε καιρό καραντίνας δεν ενδείκνυται. Παιδιά με αυτισμό ή νοητική υστέρηση δυσκολεύονται να αντιληφθούν και να κατανοήσουν τη κατάσταση που βιώνουμε όλοι εν καιρώ πανδημίας. Κρίνεται επιτακτική η ανάγκη για ενημέρωση των παιδιών αυτών με τρόπο προσαρμοσμένο στο ατομικό επίπεδο λειτουργικότητάς τους. Φυσικά, η ενημέρωση των παιδιών με αυτισμό ή νοητική υστέρηση πρέπει να προσαρμόζεται στις ανάγκες και τη λειοτυργικότητα του κάθε παιδιού. Αρχικά, τα παιδιά με αυτισμό ή νοητική υστέρηση υστερούν κοινωνικής αντίληψης και παρουσιάζουν γνωστικά ελλείμματα. Δυσκολεύονται ίσως να αντιληφθούν τους κινδύνους που ελλοχεύει η έξοδος σε καιρό καραντίνας. Κυρίως τα παιδιά με νοητική υστέρηση που αναπτύσσουν βέλτιστες κοινωνικές δεξιότητες, η απομόνωση και ο εγκλεισμός εγείρει για αυτούς πολλά ερωτήματα. Η κατάσταση που βιώνουμε απαιτεί προσοχή και συνιστά τη λήψη των κατάλληλων μέτρων προστασίας. Θα πρότεινε λοιπόν κανείς τη συνεισφορά του γονέα για την εξασφάλιση της προστασίας του παιδιού. Θα έλεγε κανείς πως ο γονέας οφείλει να απομονώσει το παιδί σε καραντίνα και να είναι υπό στενή παρακολούθηση. Όλα αυτά όμως που με κόπο οικοδόμησε, όπως οι ικανότητες αυτοεξυπηρέτησης και ανεξαρτητοποίησης, γιατί να μην αξιοποιηθούν και ενδυναμωθούν σε καιρό καραντίνας;
Τρόποι κατανόησης της πανδημίας του κορωνοϊού
Είναι θεμελιώδες ζήτημα τα παιδιά με αυτισμό και νοητική υστέρηση να διατηρούν το επίπεδο αυτονόμησής τους. Είναι σημαντικό να αναγνωρίζεται η αξία της πρωτοβουλίας και της ατομικότητας. Για το λόγο αυτό στα παιδιά με αυτισμό και νοητική υστέρηση προτείνεται η ευαισθητοποίηση που θα συμβάλλει στην αυτόνομη κινητοποίηση τους. Συνίσταται η ενημέρωση, αρχικά, μέσω απλής περιγραφής. Όπως πολύ καλά επισημαίνεται για τα παιδιά με αυτισμό, έχουν την τάση να επικεντρώνονται στη λεπτομέρεια. Τα παιδιά δεν μπορούν να αναπτύξουν μια σύνθετη θέαση της της πραγματικότητας και δεν προβαίνουν στη προσωπική αποτίμηση των πεπραγμένων.
Έτσι λοιπόν η παρουσίαση της κατάστασης με τη χρήση καρτελών καθίσταται άκρως ωφέλιμη. Θα μπορούσε να ειπωθεί πως ο κορωνοιός είναι ένας ανεπιθύμητος εχθρός που εισβάλλει στον οργανισμό μέσω της επαφής. Έτσι καθίσταται απαραίτητη η λήψη άμεσων μέτρων υγιεινής. Όλα αυτά αποτυπωμένα στο χαρτί μπορούν να γίνουν ευκολονόητα στα παιδιά με αυτισμό και νοητική υστέρηση. Ακόμη, μπορεί να προταθεί η υλοποίηση δραστηριότητας που θα βασίζεται στον κορωνοϊό. Για παράδειγμα η ζωγραφική μπορεί να αποτελέσει μία από αυτές τις δραστηριότητες. Έτσι τα παιδιά έρχονται σε επαφή με αυτό που στις μέρες μας ταλανίζει την ανθρωπότητα.
Αναπαράσταση της πανδημίας και κοινωνικές ιστορίες
Επιπλέον, για την καλύτερη κατανόηση του κορωνοϊού προτείνεται η εξής δραστηριότητα: Να γίνει ανάθεση ρόλων για την εκτέλεση ενός έργου που θα συμβάλλει στην αναπαράσταση της υπάρχουσας συνθήκης. Η εν λόγω παράσταση θα έχει πρωταγωνιστή τον κορωνοϊό που περιπλανώμενος, ερχόμενος σε επαφή με τους ανθρώπους προκαλεί τους ανάλογους κινδύνους. Προτείνεται η εναλλαγή σκηνικών με γονείς να ενσαρκώνουν ρόλους αναπαριστώντας άτομα διαφορετικών ηλικιών. Έτσι, αναδεικνύεται η σοβαρότητα της κατάστασης σε άτομα μεγαλύτερων ηλικιών και οι κίνδυνοι που εγκυμονούν.
Βέβαια, να σημειωθεί πως τα άτομα με αυτισμό λόγω της μειωμένης ικανότητας για κοινωνική αλληλεπίδραση η συμμετοχή σε παρόμοιες δραστηριότητες, ιδανικά δεν ενδείκνυται. Μπορεί η εν λόγω δραστηριότητα να αντικατασταθεί με τη χρήση κοινωνικών ιστοριών. Υποστηρίζεται πως οι κοινωνικές ιστορίες συμβάλλουν καθοριστικά στη διαμόρφωση κοινωνικής αντίληψης. Επιπλέον, τα οπτικά και ακουστικά ερεθίσματα μπορούν να υποδείξουν τις κατάλληλες συμπεριφορές καθώς και τις μη επιτρεπτές. Τέλος, είναι σημαντικό να χρησιμοποιείται κοινωνικός έπαινος και επιδοκιμασία σε συμπεριφορές που η ανάπτυξη αυτών καθίσταται ωφέλιμη. Τέτοιες είναι ακολουθία κανόνων υγιεινής, η δραστηριοποίηση έναντι της αδράνειας κτλ.
Υπουργική απόφαση για τα παιδιά με αυτισμό και νοητική υστέρηση
Πρέπει να πούμε πως οι ανάγκες των ατόμων με αυτισμό και νοητική υστέρηση δεν παραβλέπονται. Σε καιρό πανδημίας αποφάνθηκε να επιτραπεί η κυκλοφορία και η άθληση στα άτομα με αυτισμό και άλλες σοβαρές παθήσεις. Κατόπιν συνομιλίας μεταξύ του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και μητέρας παιδιού με αυτισμό, κρίθηκε αναγκαία η άρση της απαγόρευσης μετακίνησης παιδιών με ειδικές ανάγκες.
Η ίδια μεταφέρει το εξής: «Ποτέ δεν ήμασταν νησιά. Ποτέ δεν ήμασταν μόνοι. Κανείς μας. Εκτός από όσους γεννήθηκαν για να είναι μόνοι. Εκτός από κάποιους ανθρώπους, ένα πολύ μικρό ποσοστό, που έχουν κάποιες ιδιαιτερότητες…που δεν είναι σαν τους άλλους, που δεν είναι σαν εμάς, τους πολλούς. Ένας από αυτούς είναι και ο Γιάννης μου. Ο Γιάννης μου ζει όλη του τη ζωή σε καραντίνα. Και δεν θα βγει ποτέ από αυτήν. Μετά την σημερινή ανακοίνωση του Υφυπουργού Προστασίας του Πολίτη κ Νίκου Χαρδαλιά σε συνεννόηση με τον λοιμωξιολόγο και εκπρόσωπο του υπουργείου Υγείας για τον κορωνοϊό, του αγαπημένου όλων μας Σωτήρη Τσιόδρα, αυτού του άγιου ανθρώπου, για την εξαίρεση κάποιων ομάδων από την απαγόρευση λουτρού, θέλω να πω όσο πιο δυνατά μπορώ πόσο ευτυχισμένη αισθάνομαι.». Ένα μήνυμα που μας κάνει να σκεφτόμαστε πως επιτέλους τα άτομα αυτά κερδίζουν την αναγνώριση των δικαιωμάτων τους. Κερδίζουν την αγάπη και τον σεβασμό όλων.
