Σύμφωνο της Βαρσοβίας – Η Σοβιετική απάντηση στο ΝΑΤΟ

Σύμφωνο της Βαρσοβίας - Η Σοβιετική απάντηση στο ΝΑΤΟ
Πηγή εικόνας : CNN Greece

Στις 14 Μαΐου 1955 δημιουργείται το Σύμφωνο της Βαρσοβίας ως απάντηση στη Βορειοατλαντική Συμμαχία (ΝΑΤΟ), που είχε δημιουργηθεί λίγα χρόνια νωρίτερα. Αφορμή του συγκεκριμένου εγχειρήματος αποτέλεσε ο φόβος της πιθανής απειλής από τις χώρες της δύσης και κυρίως από την απειλή της Δυτικής Γερμανίας, η οποία πρόσφατα είχε ανακτήσει το δικαίωμα στρατιωτικού εξοπλισμού. Έτσι, οι χώρες με κομμουνιστικά καθεστώτα σε κεντρική και ανατολική Ευρώπη οργάνωσαν μια στρατιωτική συμμαχία, η οποία είχε κατά κύριο λόγο αμυντικό χαρακτήρα, με την ονομασία Σύμφωνο της Βαρσοβίας.

Το Σύμφωνο της Βαρσοβίας είχε ως βασικό στόχο την διασφάλιση της ειρήνης και την αλληλεγγύη σε πολεμικό καθεστώς. Αν και τα μέλη της ήταν χώρες με κομμουνιστικό σύστημα, αυτό δεν σήμαινε ότι κάποιο κράτος με διαφορετική πολιτική ιδεολογία δεν θα μπορούσε να προσχωρήσει στη συμφωνία. Αξίζει να αναφέρουμε ότι η Συμφωνία της Βαρσοβίας προέβλεπε ότι αυτή θα τερματίζονταν σε περίπτωση δημιουργίας ενός ενιαίου ευρωπαϊκού συστήματος ασφάλειας.

Τα ιδρυτικά μέλη ήταν η Σοβιετική Ένωση, η Αλβανία, η Βουλγαρία, η Ρουμανία, η Ανατολική Γερμανία, η Ουγγαρία, η Πολωνία και η Τσεχοσλοβακία. Στο όλο εγχείρημα αισθητή ήταν η εξαρχής απουσία της Γιουγκοσλαβίας του Τίτο, ο οποίος προτίμησε να διατηρήσει ουδέτερη στάση στο νέο πολιτικό ανταγωνισμό ανάμεσα σε ΗΠΑ και Σοβιετική Ένωση. Στη συνέχεια σταδιακά αποχώρησε η Αλβανία, οπού υπό τον έλεγχο του Ενβέρ Χότζα βρίσκονταν εκείνη την εποχή σε μόνιμη ιδεολογική σύγκρουση με την ηγεσία της Σοβιετικής Ένωσης και ταυτόχρονα συμμαχούσε με την Κίνα του Μάο. Η Ρουμάνια ήταν ένα ακόμα μέλος το οποίο αποχώρησε σύντομα, η οποία υπό την ηγεσία του Νικολάε Τσαουσέσκου εναντιώθηκε στην αύξηση των οικονομικών καταβολών για το σύμφωνο και έτσι αποσχίστηκε από την συμφωνία.

Advertising

Advertisements
Ad 14
Σύμφωνο της Βαρσοβίας - Η Σοβιετική απάντηση στο ΝΑΤΟ
Πηγή εικόνας : CNN Greece

Ωστόσο, το Σύμφωνο της Βαρσοβίας με την δομή που είχε ενίσχυε όλο και περισσότερο τη δύναμη της Σοβιετικής Ένωσης και την επιβλητικότητα της απέναντι στα υπόλοιπα κράτη μέλη. Αυτός ήταν και ο λόγος που το Σύμφωνο άρχισε σταδιακά να αποδυναμώνεται. Μετά το θάνατο του Στάλιν, τα ηνία της Σοβιετικής ηγεσίας ανέλαβε ο Νικίτα Χρουστσόφ, ο οποίος δρώντας διπλωματικά χρησιμοποίησε τη Συμφωνία της Βαρσοβίας για να επεκτείνει και να εδραιώσει την επιρροή της Σοβιετικής Ένωσης στα υπόλοιπα κράτη μέλη του Συμφώνου, καθιστώντας την έτσι την κυρίαρχη δύναμη. Επιπλέον, και τα άλλα κράτη προχώρησαν σε πολιτικές μεταρρυθμίσεις που δε συμβάδιζαν με εκείνες της Σοβιετικής Ένωσης. Σύντομα θα δημιουργούνταν οι πρώτες μεγάλες εσωτερικές διαμάχες, που θα κλόνιζαν την αξιοπιστία και την ισοτιμία του Συμφώνου της Βαρσοβίας.

Έτσι, το 1956 σε Πολωνία και Ουγγαρία γίνονται εξεγέρσεις με αντισοβιετικό χαρακτήρα. Τα σοβιετικά στρατεύματα που ήταν εγκατεστημένα εκεί μόνιμα μετά τον Β’Π.Π. κατέπνιξαν την επανάσταση και η ηγεσία της συμμάχου Ουγγαρίας φυλακίστηκε και θανατώθηκε. Ωστόσο, το καθοριστικό σημείο που έμελλε να κλονίσει ανεπανόρθωτα τη Συμφωνία της Βαρσοβίας ήταν το 1968. Ο τότε ηγέτης της Τσεχοσλοβακίας Αλεξάντερ Ντούμπτσεκ αποφάσισε να μεταρρυθμίσει το κομμουνιστικό καθεστώς της χώρας. Το γεγονός πυροδότησε την εισβολή των Σοβιετικών δυνάμεων σε ακόμα μια σύμμαχο χώρα.

Σύμφωνο της Βαρσοβίας - Η Σοβιετική απάντηση στο ΝΑΤΟ
Πηγή εικόνας : Finance Yahoo

Τις επόμενες δεκαετίες το Σύμφωνο της Βαρσοβίας έχασε την δυναμική και την αλληλεγγύη για τις οποίες δημιουργήθηκε. Οριστικά έπαψε να υφίσταται, μετά την κατάρρευση του ανατολικού μπλοκ το 1991. Τα σοβιετικά στρατεύματα αποχώρησαν από τα κράτη της Ανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης και η επιρροή της Σοβιετικής Ένωσης έπαψε να υφίσταται. Σήμερα, με εξαίρεση την Ρωσία, όλα τα πρώην κράτη – μέλη του Συμφώνου της Βαρσοβίας ανήκουν στο ΝΑΤΟ.

FACT : Η Σοβιετική Ένωση είχε προσπαθήσει να γίνει μέλος στο ΝΑΤΟ το 1954, ωστόσο κάτι τέτοιο δεν κατέστη δυνατό.

Advertising


Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν για αυτό το άρθρο :

Αυτές ήταν οι συμμαχίες κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου Ανακτήθηκε από: www.cnn.gr

Τι ήταν το Σύμφωνο της Βαρσοβίας Ανακτήθηκε από: www.mixanitouxronou.gr

Περισσότερα από τη στήλη: Ιστορία

Ιστορία

Αναδρομή στην ιστορία του γυμνισμού

Είναι επαναστατική πράξη ο γυμνισμός; Είναι μόδα; Είναι τρόπος ανάγκης για ένωση με τη φύση;…

Ιστορία

Ιστορία του καρπουζιού

Ίσως κανένα άλλο φρούτο δεν έχει ταυτιστεί τόσο με το καλοκαίρι όσο το καρπούζι. Δροσιστικό…

Ιστορία

Η Ιστορία της Ελληνικής LGBTQ+ Κοινότητας

Η ιστορία της ελληνικής LGBTQ+ κοινότητας είναι μια πλούσια και πολυδιάστατη ιστορία, που ξεκινά από…

Ιστορία

Ιστορία της μουστάρδας

Μαρινάδες, γευστική προσθήκη σε κάθε είδους σάντουιτς, ντρέσινγκ για σαλάτες, η μουστάρδα έχει πολλαπλούς ρόλους.…

Ιστορία

Ελληνικά νησιά που πήραν το όνομά τους από φυτά

  Ήλιος που καψαλίζει το δέρμα, αύρα θαλασσινή, αλμύρα και μυρωδιές από ποικίλη βλάστηση στον…

Ιστορία

Η σιωπηλή πτώση της προόδου

Από την πρώτη φλόγα, στον τροχό και την πυξίδα και έπειτα αρκετά σύντομα στα διαστημικά…

Ιστορία

Καύσωνας 1987: Το φονικό καλοκαίρι που σημάδεψε την Ελλάδα

  Ο καύσωνας του 1987 αποτελεί ένα από τα πιο τραγικά και δραματικά φυσικά φαινόμενα…