Στην Παλαιστίνη, οι μαζικοί βομβαρδισμοί, οι χιλιάδες νεκροί άμαχοι, η καταστροφή νοσοκομείων, η έλλειψη τροφίμων και νερού και η στοχευμένη αποδυνάμωση των θεμελίων επιβίωσης συνιστούν ξεκάθαρα πράξεις γενοκτονίας όπως ορίζονται από το διεθνές δίκαιο. Είτε πρόκειται για εθνοκάθαραση είτε για γενοκτονία, τέτοιες πρακτικές αποτελούν εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτές ή ανεκτές σε έναν κόσμο που σέβεται την ανθρώπινη ζωή.
Οι υποχρεώσεις του διεθνούς δικαίου
Τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας περιλαμβάνουν πράξεις όπως δολοφονίες, εξόντωση, δουλεία, εκτοπίσεις, βασανιστήρια και άλλες απάνθρωπες ενέργειες που διαπράττονται εκτεταμένα ή συστημικά εναντίον αμάχων, συχνά με την έγκριση ή ανοχή κρατικών αρχών. Σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, τα κράτη έχουν νομική και ηθική υποχρέωση να αποτρέπουν και να τιμωρούν τέτοιες πράξεις και η παθητική παρατήρηση θεωρείται συνενοχή. Ωστόσο, ο δυτικός κόσμος συχνά επικαλείται την έννοια των εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας επιλεκτικά- όταν η καταδίκη ή η επέμβαση δεν συνεπάγεται οικονομικές απώλειες ή δεν απειλεί γεωπολιτικά συμφέροντα.
Όταν όμως η παρέμβαση θα μπορούσε να πλήξει εμπορικές σχέσεις, στραττηγικές συμμαχίες ή ενεργειακές πηγές , κυριαρχεί η σιωπή ή διπλωματική ασάφεια. Αυτή η σταση, πέρα από υποκριτική, ενισχύει τους δράστες και υπονομεύει κάθε έννοια διεθνούς δικαιοσύνης, καθιστώντας τους παρατηρητές ουσιαστικούς συνεργούς στα εγκλήματα που διαπράττονται.
Παλαιστίνη και Γενοκτονία: Το παράδοξο σχήμα του Ισραήλ και της Παλαιστίνης
Ένα από τα πιο γνωστά παραδείγματα γενοκτονίας είναι το Ολοκαύτωμα κατά τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο, που διαπράχθηκε από το ναζιστικό καθεστώς εναντίον των Εβραίων, αλλά και άλλων ομάδων όπως οι Ρομά, οι ομοφυλόφιλοι και οι πολιτικοί αντίπαλοι. Με συστηματικό και βιομηχανικό τρόπο, εκατομμύρια άνθρωποι συνελήφθησαν, εκτοπίστηκαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης και εξόντωσης, υπέστησαν βασανιστήρια, καταναγκαστική εργασία και μαζικές εκτελέσεις, ενώ η πείνα και οι αρρώστιες χρησιμοποιήθηκαν ως μέσα εξόντωσης.
Το Ολοκαύτωμα έμεινε ως τραγικό σύμβολο της εσκεμμένης καταστροφής ενός λαού για την ταυτότητά του. Ωστόσο, η ειρωνεία της ιστορίας είναι ότι το εβραϊκό έθνος , έχοντας βιώσει την απόλυτη φρίκη, σήμερα αναπαράγει τις μεθόδους που θυμίζουν τους τιμωρούς τους, απέναντι στη Παλαιστίνη. Έτσι, το ιστορικό τραύμα φαίνεται να έχει μετατραπεί σε μέσο άσκησης νέας καταπίεσης.
Η τύχη είναι η ειδοποιός διαφορά των λαών
Η μόνη ουσιαστική διαφορά μας με τον παλαιστινιακό λαό δεν είναι κάποια έμφυτη υπεροχή, αλλά η τύχη του που γεννηθήκαμε. Τα σύνορα που τόσο συχνά παρουσιάζονται ως τείχη ασφάλειας ή ταυτότητας, στην πραγματικότητα είναι απλές νοητές γραμμές που χαράκτηκαν από ανθρώπους και μπορούν να αλλάξουν από ανθρώπους. Στην Παλαιστίνη το να βρεθείς στη λάθος πλευρά αυτής της γραμμής μπορεί να σημαίνει να χάνεις το σπίτι σου, την οικογένεια σου ή ακόμη και τη ζωή σου. Στη δική μας πλευρά οι ίδιες ανθρώπινες ανάγκες – ασφάλεια, στέγη, ελευθερία – θεωρούνται δεδομένες.
Η τύχη μας δεν είναι αποτέλεσμα κάποιας ανωτερότητας αλλά της συγκυρίας ότι γεννηθήκαμε σε μια πιο σταθερή ή προστατευμένη γη. Αναγνωρίζοντας αυτή την πραγματικότητα, οφείλουμε να δείχνουμε αλληλεγγύη και να απορρίπτουμε την ψευδαίσθηση ότι τα σύνορα κάνουν τους ανθρώπους λιγότερο ή περισσότερο άξιους για ζωή και δικαιοσύνη.
Πηγές:
Αναργύρου, Α. (2017). Παλαιστίνη – Ισραήλ: Ποιο το θύμα και ποιος ο θύτης; Ανακτήθηκε από: https://maxmag.gr/politismos/koinonia/palestini-israil-pio-thyma-ke-pios-o-thytis/ (τελευταία προβολή 10.08.2025)
Αποστολόπουλος, Κ. Α. (2014) Η γενοκτονία στη Παλαιστίνη, Ανακτήθηκε από: https://kalamatajournal.gr/koinonia/apopseis/item/5628-i-genoktonia-stin-palaistini (τελευταία προβολή 10.08.2025)