Ελληνική τηλεόραση κι εύγλωττες τηλεπερσόνες: Αποτίμηση δημοσκόπησης
Τι συμβαίνει με την ελληνική τηλεόραση; Ήρθε, λοιπόν, η στιγμή ύστερα από μία εβδομάδα διενέργειας ενός ακόμη “ΔημοσκοΠΕΣ”, ν ‘αναλύσουμε τις δικές σας απαντήσεις, ερμηνεύοντας τις απόψεις που επικράτησαν περί του θέματος. Με μια πρώτη, γρήγορη ανάγνωση θα διαπίστωνε κανείς ομοφωνία ως προς την πεποίθηση των αναγνωστών για την απουσία ποιότητας ηθικοπνευματικού επιπέδου στον ελληνικό τηλεοπτικό κόσμο. Οι τηλεθεατές ελληνικών τηλεοπτικών προγραμμάτων στην πλειοψηφία τους, έχουν αναπτύξει μια “αξιοπρεπή” καθημερινή σχέση με το συγκεκριμένο Μέσο Μαζικής Ενημέρωσης. Παρουσιάζονται άκρως απογοητευμένοι σχετικά με την επικρατούσα κατάστασή του. Διαβλέπουν, ωστόσο, με εμφανή αισιοδοξία την ανεμπόδιστη είσοδο κι ανέλιξη ενός ανερχόμενου, ικανού “ρήτορα” με εκφραστικές δεξιότητες στο χώρο της ελληνικής τηλεόρασης. Ας εξετάσουμε, όμως, το ζήτημα περισσότερο ενδελεχώς, προκειμένου ν’ αναχθούμε σε ασφαλή συμπεράσματα…
Συχνότητα
Για ελάχιστους μόνο αναγνώστες (μόλις 4%) η παρακολούθηση τηλεόρασης αποτελεί άγνωστη ασχολία, ενώ για την πλειοψηφία αποσπά μερικές ώρες από το χρόνο τους ημερησίως. Γενικότερα, ο Έλληνας τηλεθεατής αποδεικνύεται ότι διατηρεί ικανοποιητική έως άριστη επαφή με το “μαύρο κουτί”. Το δεύτερο αδιαμφισβήτητα θεωρείται βασικό μέρος της επίπλωσης ενός σπιτιού κι όχι μόνο…
Είδη παρακολούθησης
Οι απαντήσεις αναφορικά με τα τηλεοπτικά είδη παρακολούθησης κατανέμονται σχετικά ομοιόμορφα προς κάθε επιλογή. Συγκεκριμένα, παρουσιάζεται αξιοσημείωτη ποικιλομορφία ως προς τις προτιμήσεις των τηλεθεατών με τις ελληνικές σειρές να προηγούνται (με 40%) των ενημερωτικών εκπομπών, των ριάλιτι αλλά και των ποιοτικών ντοκιμαντέρ. Είναι, μάλλον, ευρέως αποδεκτό πως το ελληνικό κοινό δε φημίζεται για την ιδιαίτερη αφοσίωσή του σε τέτοιου τύπου τηλεοπτικό υλικό, όπως αυτό των ντοκιμαντέρ. Ωστόσο, άξια λόγου κρίνεται, εδώ, η αναφορά στα ειδησεογραφικά προγράμματα και τη μειωμένη απήχηση ή δημοτικότητά τους. Θα ανέμενε κανείς τη σταθερά αυξανόμενη αποδοχή τους, ιδιαίτερα στο παρόν διάστημα όπου οι ταχύτατες εξελίξεις ανά τον κόσμο πυροδοτούν πλήθος αντιδράσεων κι ανησυχιών. Παρά ταύτα, φαίνεται πως δημιουργείται μια διάθεση αποστροφής. Έτσι, ο τηλεθεατής αναζητά την ψυχική του ηρεμία στον ιδανικά πλασμένο κόσμο της μυθοπλασίας, προτιμώντας ακόμη και την περιστασιακή “απενεργοποίηση” του εγκεφάλου του με τα κατωτάτης ποιότητας τηλεπαιχνίδια. Πρόκειται για μία σύντομη “απόδραση” με σκοπό να καθησυχάσει τον εαυτό του, περιορίζοντάς τον παράλληλα σε αρκετές περιπτώσεις.
Ελληνική τηλεόραση κι υποκουλτούρα
Η συντριπτική πλειονότητα των απαντήσεων (περί το 89%) αποδέχονται την μόνιμη εδραίωση της υποκουλτούρας στην ελληνική τηλεόραση. Το γεγονός αυτό ταυτόχρονα αποτελεί μείζονα προβληματισμό. Ο τηλεθεατής αναγνωρίζει την άκρως χαμηλή ποιότητα των τηλεοπτικών προγραμμάτων και δηλώνει απεγνωσμένος, ενώ την ίδια στιγμή έλκεται, σχεδόν γοητεύεται με έναν τρόπο ανεξήγητο, απόκοσμο από τον σαχλό τρόπο σκέψης κι έκφρασης. Από το διασυρμό της ανθρώπινης αξιοπρέπειας κι ηθικής. Οι λόγοι μάλλον είναι οι προφανείς προλεχθέντες. Σαφέστατα, βέβαια, η αναγνώριση της εκάστοτε δυσλειτουργίας αποτελεί το πρώτο κι ουσιαστικό βήμα για την “ίαση”. Από την άλλη πλευρά, τίθεται και το ζήτημα της “ένοχης απόλαυσης” του τηλεθεατή κατά την οποία αρέσκεται στο να παρακολουθεί να ευτελίζονται ήθη και πνεύματα…
Εύγλωττοι άνθρωποι κι ελληνική τηλεόραση
Στο τελευταίο ερώτημα της δημοσκόπησης αυτής, η επικρατούσα απάντηση ήταν ξεκάθαρη. Όντας αισιόδοξοι, οι περισσότεροι ερωτηθέντες (45%) θεώρησαν πως υπάρχει δυνατότητα για έναν άνθρωπο με πλούσιες εκφραστικές δυνατότητες αλλά κι ήθος να κατακτήσει “κορυφές” στο χώρο της ελληνικής τηλεόρασης. Αυτό, βέβαια, θα επιτευχθεί με δυσκολία καθότι η ελληνική (τουλάχιστον) τηλεόραση δεν είναι πλήρως έτοιμη για τέτοιου είδους προσωπικότητες. Το πιθανότερο ενδεχόμενο είναι να οδηγηθούν αρχικά στον χλευασμό, εγείροντας συναισθήματα φθόνου. Γιατί- κατά τον Σοπενχάουερ – όταν αντιλαμβάνεσαι σε μία συζήτηση (ή γενικότερη κατάσταση) ότι ο αντίπαλός σου υπερταιρεί και κινδυνεύεις να εξευτελιστείς, τότε δίνεις στην κουβέντα προσωπική και προσβλητική χροιά. Παύει να σ’ ενδιαφέρει το οποιοδήποτε επιχείρημα του αντιπάλου σου. Γίνεσαι προσβλητικός, συκοφάντης και χυδαίος. Αυτή η τεχνική είναι ιδιαίτερα δημοφιλής γιατί μπορεί να την υιοθετήσει ο καθένας κι ως εκ τούτου ασκείται κατά κόρον. Ειδικότερα στη σύγχρονη ελληνική τηλεόραση η οποία “υπερχειλίζει” από υπερόπτες, είρωνες κι αλαζόνες χαρακτήρες. Αν κι η ελληνική κοινωνία έχει να επιδείξει αρκετούς αξιόλογους ανθρώπους, οι δεύτεροι δύσκολα καταφέρνουν ν’ αποκτήσουν βήμα έκφρασης στο τηλεοπτικό γυαλί. Αλλά κι οι ίδιοι- εν λόγω χαρακτήρες- ίσως ν’ αποφεύγουν τον τηλεοπτικό κόσμο, φοβούμενοι να πειραματιστούν με αυτόν, μην τυχόν λοιδορηθούν από κάποιους φαινομενικά έμπειρους, ουσιαστικά όμως μίλια κατώτερούς τους.
Βιβλιογραφία:
- Σοπενχάουερ, Α. (2012). Η τέχνη του να είσαι προσβλητικός. Αθήνα: ΓΝΩΣΗ
