Μετά τις συλλογές διηγημάτων “Ο άντρας μου” και “Δεν πάω πουθενά”, η Rumena Buzarovska μας αιχμαλωτίζει με το νέο της βιβλίο “Μην κλαις, μπαμπά”. Οκτώ γυναίκες διαφόρων ηλικιών και ένα νεαρό αγόρι αφηγούνται τα προσωπικά τους δράματα: σύντομες ιστορίες που φέρνουν στην επιφάνεια ντροπιαστικές, δυσάρεστες και αμήχανες στιγμές της ζωής τους με τις οποίες μπορούμε σε μεγάλο βαθμό να ταυτιστούμε ή έστω να συναισθανθούμε.
Το περιεχόμενο των διηγημάτων
Η βραβευμένη συγγραφέας με την αιχμηρή γραφή, έχει το ταλέντο να παρουσιάζει καθημερινές καταστάσεις και προσωπικά δράματα ανθρώπων με τρόπο που σε κάνει να τα βιώνεις κι εσύ ο ίδιος. Διαβάζοντας για τους ήρωές της νιώθεις ότι βρίσκεσαι κι εσύ μέσα στον εφιάλτη που ζουν, αισθάνεσαι την εξάντληση, την έντονη δυσαρέσκεια, τον ανεξέλεγκτο τρόμο τους. Εγκλωβίζεσαι στο μικρό ή μεγάλο τους πρόβλημα και γίνεσαι κι εσύ φοβικός, νευρικός, αισθάνεσαι ασφυξία.
Η Τίνα υφίσταται μία σχεδόν κακοποιητική συμπεριφορά από τους γιατρούς και νοσηλευτές στο γυναικολογικό τμήμα του νοσοκομείου, το οποίο αναγκάζεται να επισκεφθεί λόγω ενός ενοχλητικού γυναικολογικού θέματος. Η μητέρα του Φίλιππου στο διήγημα που φέρει τον τίτλο της συλλογής, δεν ξέρει πώς να αντιμετωπίσει τον γιο της που υφίσταται bullying και τον σύζυγό της που η τοξική αρρενωπότητα έχει εισβάλει στην ψυχοσύνθεσή του. Η μικρούλα Φρόσω προσπαθεί να καταλάβει γιατί έφυγαν σαν κυνηγημένες από το σπίτι με τη μητέρα της και γιατί αποκαλούν τον πατέρα της “αρχιλήσταρχο”.
Η Καίτη ξοδεύει τα χρήματα που είχε βάλει στην άκρη με σκοπό να φτιάξει τον χαλασμένο φρονιμίτη της για να μην δυσαρεστήσει την πλούσια φίλη της. Η σύντροφος του Ντίνο αναγκάζεται να μετακομίσει στο σπίτι της πεθεράς της και να υποστεί την γάτα της που την μισεί θανάσιμα και την πλήρη κρεατοφαγία της οικογένειας ενώ η ίδια είναι vegetarian. Και ο Βασίλης υποφέρει από δυσκοιλιότητα σε απελπιστικό βαθμό αφού νιώθει ντροπή να πηγαίνει τουαλέτα όταν είναι άλλοι γύρω του.
Ο κόσμος της Rumena Buzarovska
Οι βασικές της ηρωίδες είναι και εδώ γυναίκες καταπιεσμένες σε μία πατριαρχική κοινωνία, που βάζουν τις ανάγκες των άλλων πιο πάνω από τις δικές τους. Για να είναι αποδεκτές και αγαπητές, να μην δημιουργούν πρόβλημα, να μην ταράζουν την οικογένεια. Οι ήρωές της είναι άνθρωποι εγκλωβισμένοι σε καταστάσεις ταμπού, με προβλήματα που μπορεί να τύχουν στον καθένα.
Άντρες και γυναίκες που δεν μιλούν για τα θέματα που τους βασανίζουν, αν και πρακτικά είναι γνωστά και οικεία σε όλους μας. Άνθρωποι που αισθάνονται συστολή, που βουλιάζουν ανήμποροι μέσα σε μια επίπλαστη ευπρέπεια. Αυτοί είναι οι ήρωες της Buzarovska: αληθινοί και ειλικρινείς, δυναμικοί, αν και υποταγμένοι.
Η ωμή γραφή και η διεισδυτική ματιά της
Όπως και στις προηγούμενες συλλογές της είναι πραγματικά αξιέπαινος ο τρόπος που η συγγραφέας διεισδύει μέσα στην ανθρώπινη ψυχοσύνθεση. Πώς περιγράφει με μια φράση ένα ολόκληρο συναίσθημα και πώς δημιουργεί μία ολότελα πειστική σκηνή με λίγες μόλις λέξεις. Χωρίς υπεκφυγές, χωρίς δισταγμό ξεγυμνώνει τον άνθρωπο και τα βαθιά του ένστικτα. Φωτίζει τα σκοτεινά σημεία και τα εκθέτει ώστε να μπορέσεις να τα παρατηρήσεις με προσοχή και έτσι να ανακαλύψεις κάτι και για τον δικό σου εαυτό.
Γιατί όλοι μας έχουμε κομμάτια του εαυτού μας που δεν μας αρέσει να τα μοιραζόμαστε, να μιλάμε για αυτά. Πολλές φορές νιώθουμε ανασφάλεια με το σώμα μας, δεν μας αρέσει αυτό που βλέπουμε στον καθρέφτη. Άλλες φορές λέμε και κάνουμε πράγματα χωρίς να τα σκεφτούμε, καταρρέουμε όταν είμαστε μόνοι, προσπαθούμε να βγούμε στην επιφάνεια αλλά κάτι μας κρατάει στον πάτο.
Δεν ήθελα να κλάψω φανερά, οπότε άφησα ένα δάκρυ να βυθιστεί στο μάλλινο πουλόβερ του, κάτω από το μπράτσο μου, όπου ακουμπούσα το κεφάλι μου.
-σελ. 148, από το διήγημα «Ο θάνατος της κυρίας Στάνκα»
Όλα τα βιβλία της Rumena Buzarovska κυκλοφορούν από εκδόσεις Gutenberg και είναι μέρος της σειράς Aldina.
