Η καθημερινή ζωή στην αρχαία Αίγυπτο ήταν αρκετά ενδιαφέρουσα. Για να κατανοήσουμε την καθημερινή ζωή των αρχαίων Αιγυπτίων πρέπει να δούμε πρώτα κάποια πράγματα.
Ιεραρχία
Ανώτερος ιεραρχικά ήταν ο βασιλιάς (γνωστός ως φαραώ κυρίως μετά την περίοδο του Νέου Βασιλείου) και η βασιλική οικογένεια. Στην ανώτερη τάξη επίσης ήταν οι άρχοντες (βεζίρης, μέλη της αυλής, γραφείς, ιερείς, γιατροί και στρατιωτικοί ηγέτες). Στην τελευταία τάξη ήταν οι χειροτέχνες, οι εργάτες, οι αγρότες και οι δούλοι.
Στον ελεύθερο χρόνο της, η ανώτερη τάξη ασχολούνταν με το κυνήγι, την άθληση, το ψάρεμα, τα επιτραπέζια παιχνίδια καθώς και τις αθλητικές εκδηλώσεις. Η κατώτερη τάξη απολάμβανε τις ίδιες αυτές ασχολίες καθώς και το κολύμπι και τη βαρκάδα. Το στοιχείο της διασκέδασης υπήρχε στην Αίγυπτο. Οι Αιγύπτιοι απολάμβαναν τις γιορτές και τα γενέθλια των διαφόρων θεών και άλλα γεγονότα γιορτάζονταν με εθνικές γιορτές. Εκείνες τις μέρες δεν δούλευαν παρά μόνο έτρωγαν, έπιναν και χόρευαν.
Κατοικία
Ο βασιλιάς με την βασιλική οικογένεια ζούσαν σε παλάτι όμορφα διακοσμημένο. Μαζί τους ζούσαν δούλοι που τους υπηρετούσαν. Οι γραφείς ζούσαν μέσα ή κοντά στα συγκροτήματα των νεκροπόλεων ή των ναών, σε ειδικά διαμερίσματα, και εργάζονταν στα εργαστήρια γραφής. Από την άλλη πλευρά, οι απλοί άνθρωποι ζούσαν σε κατοικίες χτισμένες από λασπότουβλα για περισσότερη δροσιά με μέλη της άμεσης οικογένειας τους. Κάθε σπίτι είχε μια κουζίνα με ανοιχτή οροφή, η οποία περιείχε μια μυλόπετρα για άλεσμα σιτηρών και έναν μικρό φούρνο για ψήσιμο του ψωμιού.
Στρατός
Η ύπαρξη στρατού ήταν πολύ σημαντική στην αρχαία Αίγυπτο. Ο στρατός της αρχαία Αιγύπτου ήταν πολύ ισχυρός και συνέβαλε στη διατήρηση της κυριαρχίας της Αιγύπτου στην Εγγύς Ανατολή.
Ο στρατός αποτελούνταν από διοικητές της ανώτερης τάξης και στρατιώτες της κατώτερης τάξης. Υπήρχε δυνατότητα ανέλιξης στο στρατό, η οποία δεν επηρεαζόταν από την κοινωνική τάξη του ατόμου. Πριν από το Νέο Βασίλειο, ο αιγυπτιακός στρατός ήταν κατεξοχήν αμυντικός, αλλά διάφοροι Φαραώ, όπως ο Τούθμωσις Γ’ (1458-1425 π.Χ.) και ο Ραμσής Β’ (1279-1213 π.Χ.), έκαναν εκστρατείες για να επεκτείνουν την αυτοκρατορία τους.
Θρησκεία
Η θρησκεία των αρχαίων Αιγυπτίων αποτελούνταν από πολλούς θεούς που προστάτευαν και βοηθούσαν τους ανθρώπους, ενώ ο Φαραώ ήταν ο γιός του Όσιρι ενός από τους σημαντικούς θεούς τους. Άλλες σημαντικές θεότητες είναι ο Αμόν Ρα και η Ίσις. Επίσης υπήρχαν πολλές θρησκευτικές παραδόσεις, και όχι ένα ενιαίο θρησκευτικό σύστημα.
Οι ναοί της αρχαίας Αιγύπτου δεν αποτελούσαν μέρη λατρείας και συγκέντρωσης των πιστών, παρά τοποθεσίες όπου οι ιερείς φρόντιζαν να αποδώσουν τιμές στις θεότητες, τα αγάλματα των οποίων συνήθως βρισκόταν στο κέντρο του ναού. Μόνο στις γιορτές συγκεντρώνονταν οι πιστοί στους ναούς όπου γίνονταν η περιφορά των αγαλμάτων των θεών.
Υπήρχε η αντίληψη πως ο κάθε άνθρωπος αποτελείται από το φυσικό και το πνευματικό μέρος του. Έτσι πέρα από το σώμα, το κάθε άτομο είχε επίσης την σκιά του (σουτ), την ψυχή του (μπα), την ζωτική δύναμη του (κα), καθώς και το όνομα του. Πηγή των σκέψεων και των συναισθημάτων θεωρούνταν η καρδιά. Μετά τον θάνατο του ανθρώπου, τα πνευματικά χαρακτηριστικά που κατείχε απελευθερώνονταν από το σώμα του και μπορούσαν να μετακινηθούν σε ένα σώμα ή υποκατάστατο σώματος όπως , ας πούμε, ένα άγαλμα. Μετά τον θάνατο ο υπέρτατος σκοπός ήταν η επανένωση της ψυχής με τη ζωτική δύναμη, έτσι ώστε να έχουν μια ήρεμη και ολοκληρωμένη μεταθανάτια ζωή (ακ). Για να συμβεί αυτό, το άτομο κρινόταν μεταθανάτια ως προς τον πρότερο βίο του, και αν κρινόταν άξιο τότε μπορούσε να συνεχίσει να κυκλοφορεί στη γη ως πνεύμα.
Γάμος και οικογένεια
Οι γάμοι στην αρχαία Αίγυπτο, σε όλες τις τάξεις, αποφασίζονταν από τους γονείς. Τα κορίτσια παντρεύονταν συνήθως γύρω στα 12 τους χρόνια και τα αγόρια γύρω στα 15. Τα βασιλικά τέκνα αρραβωνιάζονταν τέκνα ξένων βασιλιάδων, σε επισφράγιση συνθηκών, όταν ήταν βρέφη, αν και απαγορευόταν στις γυναίκες να φύγουν από την Αίγυπτο ως νύφες ξένων ηγεμόνων, καθώς πιστευόταν ότι δεν θα ήταν ευτυχισμένες έξω από τη χώρα τους. Υπήρχε η άποψη ότι η Αίγυπτος ήταν το καλύτερο από όλα τα μέρη και θεωρούνταν ασέβεια προς μια νεαρή γυναίκα να την στείλουν σε κάποιο λιγότερο καλό μέρος. Όμως, ήταν απολύτως αποδεκτό για μια ξένη γυναίκα να έρθει ως νύφη στην Αίγυπτο. Όταν έφταναν στην Αίγυπτο, οι γυναίκες αυτές έχαιραν του ίδιου σεβασμού με τις ντόπιες. Οι γυναίκες όλων των κοινωνικών τάξεων θεωρούνταν ισότιμες με τους συζύγους τους, παρόλο που ο άνδρας θεωρούνταν επικεφαλής του νοικοκυριού.
Αν και οι γυναίκες των αγροτών δεν έβγαιναν στα χωράφια με τους συζύγους τους φρόντιζαν να διατηρήσουν το σπίτι καθαρό, να φροντίσουν τα ζώα που δεν χρησιμοποιούνταν στο όργωμα, να φροντίσουν τις ανάγκες των ηλικιωμένων της οικογένειας και να αναθρέψουν τα παιδιά. Επίσης, οι γυναίκες και τα παιδιά φρόντιζαν τον οικογενειακό κήπο, ο οποίος αποτελούσε σημαντικό πόρο για κάθε οικογένεια. Η καθαριότητα ήταν πολύ σημαντική για τους Αιγυπτίους. Οι γυναίκες και οι άνδρες όλων των τάξεων έκαναν συχνά μπάνιο (οι ιερείς περισσότερο από κάθε άλλο επάγγελμα) και ξύριζαν το κεφάλι τους για να αποφύγουν τις ψείρες και για να χρειάζεται λιγότερη φροντίδα. Όταν η περίσταση το απαιτούσε, φορούσαν περούκες. Άνδρες και γυναίκες φορούσαν και οι δύο μακιγιάζ, ιδίως κολ κάτω από τα μάτια, για να μειώσουν την αντανάκλαση του ήλιου και να διατηρήσουν το δέρμα τους απαλό.
Όμως, η καθημερινότητα των αρχαίων Αιγυπτίων δεν ήταν μόνο σκληρή δουλειά. Ασχολούνταν με αθλήματα, επιτραπέζια παιχνίδια και άλλες δραστηριότητες. Τα αρχαία αιγυπτιακά αθλήματα περιλάμβαναν το χόκεϊ, το χάντμπολ, την τοξοβολία, την κολύμβηση, την διελκυστίνδα, τη γυμναστική, την κωπηλασία και ένα άθλημα γνωστό ως «θαλάσσια κονταρομαχία». Τα παιδιά μάθαιναν να κολυμπούν σε μικρή ηλικία καθώς το κολύμπι ήταν ένα από τα πιο δημοφιλή αθλήματα. Το επιτραπέζιο παιχνίδι σένετ ήταν εξαιρετικά δημοφιλές και αντιπροσώπευε το ταξίδι κάποιου στη ζωή προς την αιωνιότητα. Η μουσική, ο χορός, η γυμναστική και η πάλη, ήταν επίσης δημοφιλή, ενώ αγαπημένη ασχολία για τις ανώτερες τάξεις αποτελούσε το κυνήγι.
Διατροφή
Στην διατροφή των αρχαίων Αιγυπτίων δεν υπήρχε τόσο το κρέας (καθώς δεν υπήρχαν τρόποι ψύξης) παρά μόνο δημητριακά (όπως το emmet και το kamut), το ψωμί μπύρας, λαχανικά (όπως φακές, κρεμμύδια, ρεβίθια και λάχανα), φρούτα (ρόδια, χουρμάδες, σταφύλια και σύκα) ενώ πολύ δημοφιλή ήταν και τα μπαχαρικά. Μόνο οι πλούσιοι είχαν το πλεονέκτημα να τρώνε κρέατα όπως βοοειδή, ψάρια και άγρια πτηνά. Από την άλλη πλευρά οι φτωχοί έτρωγαν χήνες, πάπιες, ορτύκια, γερανούς ενώ μπορούσαν να εκτρέφουν και πουλερικά.
Γιορτές και τελετές
Όλοι οι θεοί των Αιγυπτίων είχαν γενέθλια τα οποία έπρεπε να γιορτάζονται, και επιπλέον υπήρχαν και τα ανθρώπινα γενέθλια, οι επέτειοι σπουδαίων πράξεων του βασιλιά, έθιμα που σχετίζονταν με τις παρεμβάσεις των θεών στην ανθρώπινη ιστορία, καθώς και κηδείες, αγρυπνίες, εκδηλώσεις για ένα νέο σπίτι και γεννήσεις.
Επίσης οι αρχαίοι Αιγύπτιοι πίστευαν στην αθανασία της ψυχής και την επανένωσή της με το σώμα μετά το θάνατο. Οι ταφικές τελετές είχαν σημαντικό ρόλο στην προετοιμασία των νεκρών για την μεταθανάτια ζωή. Η ταφή ήταν πολύ σημαντική για τους αρχαίους Αιγυπτίους κάθε τάξης. Το σώμα του νεκρού πλενόταν, τυλιγόταν με επιδέσμους (μουμιοποίηση) και θαβόταν μαζί με τα αντικείμενα που θα ήθελε ή θα χρειαζόταν στη μεταθανάτια ζωή. Φυσικά, όσο περισσότερα χρήματα είχε κάποιος, τόσο πιο περίτεχνος ήταν ο τάφος του, αλλά ακόμα και οι φτωχότεροι παρείχαν κατάλληλους τάφους στους αγαπημένους τους. Η απόδοση τιμής στον νεκρό, σήμαινε την απόδοση σεβασμού όχι μόνο στο συγκεκριμένο άτομο, αλλά και στη συμβολή και τα επιτεύγματά του στη ζωή, τα οποία έγιναν δυνατά χάρη στην καλοσύνη των θεών.
Πηγές:
Ιεραρχία στην αρχαία Αίγυπτο: https://www.worldhistory.org/trans/el/2-1508/
[Τελευταία πρόσβαση στις 18/5/2024]
Διατροφή: https://medinova.gr/poies-itan-oi-diatrofikes-synitheies-ton-arhaion-aigyption/
[Τελευταία πρόσβαση στις 18/5/2024]
Στρατός: https://www.worldhistory.org/trans/el/2-1508/
[Τελευταία πρόσβαση στις 18/5/2024]
Οικογένεια και γάμος: https://www.worldhistory.org/trans/el/2-933/
[Τελευταία πρόσβαση στις 18/5/2024]
Θρησκεία: https://el.wikipedia.org
[Τελευταία πρόσβαση στις 18/5/2024]
Κατοικία: https://www.worldhistory.org/trans/el/2-933/
[Τελευταία πρόσβαση στις 18/5/2024]
