Αν σκεφτούμε ότι η διαφήμιση προορίζεται για τον καταναλωτή και σχετίζεται με τα προϊόντα,
τα οποία συχνά επηρεάζονται από τις κοινωνικοπολιτικές μεταβολές, θα αντιληφθούμε την πολυπλοκότητα με την οποία μεταβάλλεται και έχει ανά περιόδους αναδιαμορφωθεί. Προορισμένη για την προώθηση των απανταχού αγαθών και υπηρεσιών, η διαφήμιση έχει διέλθει περιόδων άνθισης και συρρίκνωσης. Η μορφή και το περιεχόμενό της από την άλλη προσαρμόζεται στις τάσεις και τα σημεία των καιρών.
Οι αλλαγές στη διαφήμιση, από τη μεγάλη άνθιση της «Χρυσής Εποχής» στην Αμερική της δεκαετίας του 1960 μέχρι και σήμερα, που η διαφήμιση φαίνεται να είναι προσωποποιημένη και ψηφιακή, παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον γιατί συνδέονται με τις τάσεις στην πολιτισμική εξέλιξη του ανθρώπου. Η εξέλιξη, εντούτοις, κάποιες φορές δεν συνεπάγεται απαραίτητα και τη βελτίωση, αλλά οδηγεί στην αποτίναξη κάποιων προγενέστερων τεχνικών και “συνταγών”.
Πιο συγκεκριμένα, η δεκαετία του 1960
σημαδεύτηκε από την παρουσίαση μεγάλων διαφημιστικών ιδεών, με διαφημίσεις προσανατολισμένες προς το κοινό, αλλά με πρωταγωνιστή το προϊόν. Το καταναλωτικό κοινό φαινόταν πρόθυμο και σίγουρο να ξοδέψει. Προϊόντα κατασκευάζονταν, άρα έπρεπε να καταναλωθούν. Οι πελάτες κάλυπταν τις ανάγκες του με κατανάλωση, χωρίς να έχουν αποσαφηνίσει ποιες είναι αυτές. Οι απαιτήσεις τους δημιουργούνταν με τη διαφήμιση. Η αμφισβήτηση των προδιαγραφών του προϊόντος ωστόσο, ήταν ένας παράγοντας-κίνητρο για την βελτίωση της διαφήμισης. Η μεταβαλλόμενη θέση της γυναίκας, άρχισε να κάνει τις διαφημίσεις φιλικά προσκείμενες προς τις γυναίκες τις εποχής. Οι επιχειρήσεις από την άλλη, άρχισαν να συνδέουν τα προϊόντα τους με πρόσωπα, προκειμένου να είναι πιο θελκτικά ως προς τον καταναλωτή, συχνά σε συνάρτηση με την ομάδα στην οποία απευθύνονταν τα προϊόντα.
Ενώ η διαφήμιση εξελισσόταν συνεχώς, δεδομένης της παγκόσμιας τεχνολογικής ανάπτυξης, οι μεγαλύτερες αλλαγές στη δομή και το περιεχόμενο βρίσκονταν προ των πυλών τη δεκαετία του 1990. Η «άφιξη» του ίντερνετ επρόκειτο να αλλάξει τον κόσμο άρα και την διαφήμιση. Η πρώτη ηλεκτρονική διαφήμιση σε μορφή banner εμφανίστηκε για πρώτη φορά το 1994, χωρίς να είναι ιδιαίτερα περίτεχνη. Με την πάροδο του χρόνου οι ψηφιακές διαφημίσεις άρχισαν να βελτιώνονται, με αποτέλεσμα να γίνονται πιο αποτελεσματικές.
Λίγο αργότερα,
έχοντας εγκαινιάσει την καινούρια χιλιετία, η δυναμική εξέλιξη και αυξανόμενη δημοφιλία των κινητών τηλεφώνων, σε συνδυασμό με την αναγκαιότητα κατοχή τους, «μετέφεραν» τις διαφημίσεις και σε αυτό το μέσο. Μετά το λανσάρισμα του πρώτου i-phone το 2007, η μοίρα των κινητών τηλεφώνων άλλαξε άρδην. Αυτό σε συνδυασμό με την εμφάνιση του Facebook, άλλαξε τη διαφήμιση ή καλύτερα την καθημερινότητά μας για πάντα. Η χρήση του κινητού άρχισε να μονοπωλεί το ηλεκτρονικό ενδιαφέρον των ανθρώπων. Έτσι η διαφήμιση από την άλλη πλευρά, έγινε πιστός υπηρέτης του ψηφιακού Αρμαγεδώνα, σε βαθμό που πλέον έχει αλλοιώσει την αρχική της υπόσταση. Οι τηλεοπτικές διαφημίσεις έχουν χάσει πλέον πολύ έδαφος. Οι εφαρμογές των κινητών, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης όπως τα Instagram και το Facebook είναι οι πλατφόρμες προβολής διαφημίσεων. Με αυτόν τον τρόπο, οι διαφημίσεις έχουν λάβει έναν πιο προσωποκεντρικό χαρακτήρα. Τα καινούρια προϊόντα που αυτές εκπροσωπούν εξυπηρετούν τις ανάγκες ή καλύτερα τα προβλήματα των σημερινών ανθρώπων. Παράλληλα με την προσπάθεια βελτίωσης της ζωής, δίνεται βήμα προβολής και βιοπορισμού σε άτομα που προβάλλοντας συχνά προϊόντα και τον τρόπο ζωής τους, τους λεγόμενους Influencers.
Ενώ διανύουμε μία περίοδο ελεύθερης και δωρεάν ηλεκτρονικής προβολής και προώθησης,
βλέπουμε την πρωτοτυπία και την ανανέωση να χάνονται. Την εποχή που η διαφήμιση τρέφεται από το κοινό και που το κοινό τρέφει αυτή, φαίνεται σαν να έχουμε χάσει το ενδιαφέρον μας για αλλαγή και αναζήτηση. Η επανάσταση των social media τελικά εξανθρώπισε τη διαφήμιση ή μαζοποίησε τους καταναλωτές;
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν στο άρθρο αυτό:
The Evolution of Advertising From the Beginning & How Personalization Improved Over Time
June 14, 2019 by Tyson Quick in Advertising, Marketing Personalization ανακτήθηκε από: instapage.com
Instagram influencers show how ads have changed. We need to catch up
by Suzanne Moore ανακτήθηκε από: theguardian.com