Η Διαταραχή Υπερφαγίας ανήκει στη κατηγορία των διαταραχών σίτισης και πρόσληψης τροφής. Βάσει ερευνών, συνήθως, αναπτύσσεται λόγω κάποιας ψυχολογικής δυσκολίας, όπως το άγχος ή η κατάθλιψη.
Σύμφωνα το διαγνωστικό και στατιστικό εγχειρίδιο των ψυχικών διαταραχών (DSM-5), τα επεισόδια υπερφαγίας χαρακτηρίζονται από τα εξής:
- Kατανάλωση τροφής σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα (π.χ. εντός 2 ωρών), η οποία είναι μεγαλύτερη από αυτή που θα κατανάλωναν οι πιο πολλοί άνθρωποι στην ίδια χρονική περίοδο και κάτω από πανομoιότυπες συνθήκες
- Έλλειψη ελέγχου στη πρόσληψη τροφής κατά τη διάρκεια του επεισοδίου (π.χ. το άτομο νιώθει ότι δε μπορεί να σταματήσει να τρώει ή να ελέγξει το είδος και τη ποσότητα της τροφής)
Τα επεισόδια υπερφαγίας σχετίζονται με τρία ή και παραπάνω, από τα ακόλουθα:
- To άτομο τρώει πολύ πιο γρήγορα σε σχέση με αυτό που θεωρείται φυσιολογικό
- Τρώει μέχρι να νιώσει υπερπλήρης
- Τρώει μεγάλες ποσότητες, χωρίς να υπάρχει το αίσθημα της πείνας
- Τρώει μόνο του διότι ντρέπεται για τις ποσότητες που καταναλώνει
- Μετά το επεισόδιο νιώθει απέχθεια, ενοχές ή είναι σε κατάθλιψη
Ποιες είναι οι αιτίες που προκαλούν τη Διαταραχή Υπερφαγίας:
Αν και οι λόγοι που προκαλούν τα επεισόδια υπερφαγίας είναι άγνωστοι, υπάρχουν κάποιοι παράγοντες που φαίνεται ότι επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό την ανάπτυξη της διαταραχής. Αυτοί οι παράγοντες μπορεί να είναι:
Βιολογικοί: Οι βιολογικές ανωμαλίες, όπως οι ορμονικές ή οι γενετικές μεταλλάξεις, είναι πιθανό να συνδέονται με τη παρορμητική κατανάλωση φαγητού και τον εθισμό στη τροφή.
Ψυχολογικοί: Συνήθως τα άτομα με υπερφαγία αισθάνονται αρνητικά για τον εαυτό τους. Τα επεισόδια μπορεί να πυροδοτηθούν λόγω άγχους, αρνητικής εικόνας σώματος και χαμηλής αυτοπεποίθησης. Το 80% των ατόμων με διαταραχή υπερφαγίας, φαίνεται ότι έχουν τουλάχιστον ένα ακόμη ψυχικό πρόβλημα, όπως άγχος, κατάθλιψη, διαταραχή μετα-τραυματικού στρες ή διπολική διαταραχή.
Γενετικοί: Tα άτομα με διαταραχή υπερφαγίας, συχνά, έχουν αυξημένη ευαισθησία στη ντοπαμίνη, η οποία σχετίζεται με τα συναισθήματα ανταμοιβής και ευχαρίστησης. Επιπλέον, σύμφωνα με ενδείξεις, η διαταραχή είναι κληρονομική.
Φυλετικοί: Τα ευρήματα των μελετών δείχνουν ότι το 3,6% των γυναικών εμφανίζουν επεισόδια υπερφαγίας κατά τη διάρκεια της ζωής τους, ενώ για τους άνδρες το ποσοστό αγγίζει μόλις το 2%. .
Κοινωνικοί: Oι κοινωνικές πιέσεις που δεχόμαστε, κυρίως μέσω των μέσων μαζικής δικτύωσης, για να διατηρούμαστε αδύνατοι είναι ακόμη ένας λόγος που μπορεί να προκαλέσει τα επεισόδια. Άτομα που δέχονται κριτική για το βάρος ή το σώμα τους, είναι πιο ευάλωτα στην ανάπτυξη της διαταραχής.
Οι επιπτώσεις της Υπεφαγίας:
Οι επιπτώσεις της διαταραχής συμπεριλαμβάνουν δυσκολίες σε διάφορους τομείς της ζωής μας. Κάποιες από τις συνέπειες μπορεί να είναι οι εξής:
- Kοινωνική απομόνωση
- Προβλήματα στον επαγγελματικό ή στον προσωπικό τομέα
- Χαμηλή ποιότητα ζωής
- Ιατρικές παθήσεις, όπως παχυσαρκία, καρδιακά νοσήματα, διαβήτης, γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου και προβλήματα στον ύπνο, στην αναπνοή και στις αρθρώσεις
Θεραπεία για τη Διαταραχή Υπερφαγίας:
O πιο αποτελεσματικός τρόπος για την αντιμετώπιση της υπερφαγίας είναι η αναζήτηση υποστήριξης από επαγγελματίες υγείας που ειδικεύονται στις διατροφικές διαταραχές.
H επιλογή της θεραπείας θα πρέπει να βασίζεται στα αίτια και στη σοβαρότητα του προβλήματος.
Το θεραπευτικό πλάνο, ανάλογα με τη περίπτωση, θα μπορούσε να περιέχει Γνωσιακή-Συμπεριφορική θεραπεία, διατροφολόγο και χρήση φαρμακευτικής αγωγής.
Πηγές:
- American Psychiatric Association (2015). Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders Fifth Edition. United States: American Psychiatric Association Publishing
- Mandl, E. (2019). Binge Eating Disorder: Symptoms, Causes, and Asking for Help. Aνακτήθηκε από healthline.com. (τελευταία πρόσβαση 03.02.2021).
