
Eνοχική συμπεριφορά για όλα όσα συμβαίνουν γύρω μας:
Όλοι κάποια στιγμή στη ζωή μας έχουμε βρεθεί αντιμέτωποι με τον ίδιο μας τον εαυτό, με τα ίδια μας τα συναισθήματα. Αισθανόμαστε ένοχοι για όσα μπορεί να λαμβάνουν χώρα γύρω μας, είτε αυτά αφορούν την προσωπική μας ζωή, είτε την επαγγελματική. Στις συναναστροφές μας με τον κοινωνικό μας περίγυρο αποζητάμε μανιωδώς την ικανοποίηση των αναγκών των άλλων. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να βάζουμε σε δεύτερη μοίρα τα δικά μας συναισθήματα. Νιώθουμε πίεση κάθε φορά που κάτι δεν εξελίσσεται ακριβώς όπως περιμέναμε. Το ερώτημα που εγείρεται είναι ποιος περιμένει τελικώς διαφορετικά αποτελέσματα; Εμείς ή μήπως αυτός ο πιεστικός περίγυρος που μας κάνει να αισθανόμαστε άσχημα μπροστά σε μια επικείμενη αποτυχία μας;
Αίτια που οδηγούν σε ενοχική συμπεριφορά:
Άτομα που μπορεί να εκδηλώσουν ενοχική συμπεριφορά ως ενήλικες συχνά υπήρξαν άτομα που στην παιδική τους ηλικία κατηγορήθηκαν άμεσα ή έμμεσα. Κατηγορήθηκαν πως ευθύνονται για τις όποιες αποτυχίες μπορεί να είχαν. Παιδιά που δεν άκουγαν συχνά επιβραβεύσεις από τους γονείς του, ακόμα κι όταν το άξιζαν, έγιναν ενήλικες που νιώθουν τύψεις για το οτιδήποτε στραβό μπορεί να συμβεί στην πορεία της ζωής τους. Κι οι ένοχοι -μέσα στο μυαλό τους- είναι πάντα οι ίδιοι, κανείς άλλος. Οι ίδιοι που δεν είναι αρκετοί για να τα καταφέρουν. Οι άνθρωποι αυτοί οδηγούνται πολλές φορές σε ψυχαναγκαστικές συμπεριφορές κι έχουν τεράστιες απαιτήσεις από τον εαυτό τους, ενώ ταυτόχρονα βλέπουν το ποτήρι μισοάδειο παρά μισογεμάτο.
Πώς συμπεριφέρεται ένα άτομο με ενοχική συμπεριφορά:
Τα άτομα αυτά κατηγορούν συνεχώς τον εαυτό τους, ακόμα και όταν δεν ευθύνονται αυτοί πραγματικά για την όποια κακή εξέλιξη μιας υπόθεσης. Ένα άλλο βασικό χαρακτηριστικό είναι η προθυμία τους να ικανοποιήσουν τις ανάγκες των άλλων και σε περίπτωση που αυτό δεν ευοδωθεί, η ταυτόχρονη εμφάνιση τύψεων. Ενοχές λοιπόν επειδή δεν καταφέρνουν να ευχαριστήσουν τους άλλους. Επιπρόσθετα τα ενοχικά άτομα στην προσπάθεια τους να ευχαριστήσουν όλους τους άλλους υποβιβάζουν τις δικές τους ανάγκες. Έτσι, ασχολούνται συνεχώς με τα ”πρέπει” των άλλων χάνοντας την ουσία της ευχαρίστησης των ίδιων τους των αναγκών.
Η τέλεια εικόνα και η επιθυμία για επιβράβευση:
Τα άτομα με ενοχική συμπεριφορά συχνά ενδιαφέρονται ιδιαίτερα για την εικόνα που έχουν οι άλλοι για αυτούς. Θεωρούν πως όλοι πρέπει να τους συμπαθούν -αν όχι να τους αγαπούν- και σε περίπτωση που αυτό δε συμβαίνει θεωρούν τον εαυτό τους αποτυχημένο. Έτσι ξεκινούν ένα ταξίδι όπου αναζητούν μάταια τις περισσότερες φορές τι πρέπει να αλλάξουν στον χαρακτήρα τους ώστε να είναι γίνουν ευρέως αποδεκτοί. Αδυνατούν να κατανοήσουν πως δεν ευθύνονται για όλα οι ίδιοι, αφού κάποιες φορές φταίει και η αντίθετη πλευρά. Έτσι ξεκινά ένας φαύλος κύκλος στον οποίο όποιον δρόμο και να ακολουθήσει στο τέλος της μέρας καταλήγει να σκέφτεται τι έκανε πάλι στραβά. Τελικά αντιλαμβανόμαστε πως τα άτομα αυτά επιθυμούν εκτός της αποδοχής και την επιβράβευση των άλλων. Κάτι που ίσως σύμφωνα με ψυχολόγους, δεν έλαβαν ως παιδιά.