Έχεις πιάσει ποτέ τον εαυτό σου να συμπεριφέρεται σαν παιδί σε στιγμές που σε έχει καταλάβει έντονο άγχος; Ίσως πανικοβάλλεσαι, θυμώνεις, αισθάνεσαι απελπισία ή φόβο ή προσπαθείς να ευχαριστήσεις τους άλλους για να αποφύγεις πιθανές συγκρούσεις. Αυτό το γεγονός μπορεί να προκαλέσει σύγχυση και ανησυχία, ειδικά ως ενήλικες που υπερηφανευόμαστε για την ωριμότητα και την ικανότητά μας να χειριζόμαστε τις προκλήσεις με ηρεμία και δύναμη. Αλλά έχεις αναρωτηθεί ποτέ γιατί συμβαίνει αυτό; Γιατί μερικές φορές επιστρέφουμε σε παιδικές συμπεριφορές όταν αντιμετωπίζουμε άγχος;
Πρώτον, είναι σημαντικό να καταλάβουμε ότι αυτές οι παιδικές συμπεριφορές συχνά προκαλούνται από τραύματα του παρελθόντος που έχουν αφήσει μόνιμο αντίκτυπο σε εμάς. Οι συγκεκριμένες καταστάσεις που προκαλούν αυτές τις συμπεριφορές μπορεί να διαφέρουν για κάθε άτομο, καθώς έχουν τις ρίζες τους στις δικές μας μοναδικές εμπειρίες. Για παράδειγμα, ένας αυστηρός αστυνομικός μπορεί να προκαλέσει αναμνήσεις ενός εξαιρετικά τρομακτικού πατέρα ή μια διαμάχη στο χώρο εργασίας μας μπορεί να μας υπενθυμίσει τον εκφοβισμό που βιώσαμε στο σχολείο. Όταν αντιμετωπίζουμε προκλήσεις που μοιάζουν με τα συναισθήματα ή τις συμπεριφορές που βιώσαμε κατά τη διάρκεια ενός τραυματικού γεγονότος στο παρελθόν μας, μπορεί ασυνείδητα να επιστρέψουμε σε αυτό το προηγούμενο στάδιο ανάπτυξης.
Είναι σαν να γκρεμίζονται τα θεμέλια της ενηλικίωσης που έχουμε χτίσει και να βρισκόμαστε πίσω σε μια παιδική κατάσταση μέσα σε λίγα λεπτά. Αυτή η οπισθοδρόμηση μπορεί να μας κάνει να νιώθουμε μπερδεμένοι και χαμένοι, αλλά το πρώτο βήμα προς την εξεύρεση λύσης είναι να έχουμε επίγνωση αυτού του φαινομένου. Αναγνωρίζοντας ότι επιστρέφουμε σε παιδικές συμπεριφορές σε στιγμές άγχους, μπορούμε να λάβουμε μέτρα για να κρατήσουμε τον εαυτό μας ήρεμο και να αναρωτηθούμε για την παιδική συμπεριφορά μας που δημιουργήθηκε από ένα συγκεκριμένο γεγονός.
Η αναγνώριση ότι έχουμε την ικανότητα να συμπεριφερόμαστε σαν φοβισμένες νεαρές εκδοχές του εαυτού μας μπορεί να είναι δύσκολη. Μπορεί να φοβόμαστε ότι δεν ανταποκρινόμαστε στις προσδοκίες της ενήλικης ζωής. Ωστόσο, είναι σημαντικό να καταλάβουμε ότι αυτή η συμπεριφορά δεν είναι σημάδι αδυναμίας ή ανικανότητας. Είναι μια υπενθύμιση της ευπάθειας μας ως ανθρώπινα όντα και του αντίκτυπου που μπορούν να έχουν οι εμπειρίες του παρελθόντος στην τωρινή συμπεριφορά μας.
Τι μπορούμε λοιπόν να κάνουμε για να διορθώσουμε το χάσμα και να αποκαταστήσουμε τη λογική και την ωριμότητά μας; Το σενάριο προτείνει ότι η αναζήτηση θεραπείας ή εξερεύνηση του εαυτού μας γενικότερα, μπορεί να είναι χρήσιμη για την αποκάλυψη και την επεξεργασία των υποκείμενων τραυμάτων που προκαλούν τις παιδικές συμπεριφορές μας. Η ανάπτυξη μηχανισμών αντιμετώπισης και στρατηγικών για τη διαχείριση του στρες και των συναισθηματικών ερεθισμάτων με πιο υγιεινό τρόπο μπορεί επίσης να είναι επωφελής. Κάνοντας ένα βήμα πίσω, βρίσκοντας έναν ασφαλή χώρο και περιμένοντας υπομονετικά να αποκατασταθεί η ηρεμία μας μπορεί να είναι μια προληπτική προσέγγιση για την αντιμετώπιση αυτών των στιγμών παλινδρόμησης.
Είναι σημαντικό να καταλάβουμε ότι σε στιγμές άγχους, μπορεί συμπεριφερθούμε σαν παιδιά λόγω τραυμάτων του παρελθόντος που έχουν σταματήσει επιλεκτικά την ανάπτυξή μας. Δεν πρόκειται για ένα σημάδι ανεπάρκειας ως ενήλικες, αλλά μάλλον για την αναγνώριση των τρωτών σημείων μας και τη λήψη μέτρων για την αποκατάσταση της ζημιάς που προκλήθηκε από γεγονότα στη νεαρή μας ηλικία.
Να θυμάσαι ότι είναι φυσιολογικό να συμπεριφέρεσαι μερικές φορές σαν παιδί σε στιγμές άγχους. Αυτό που είναι σημαντικό είναι να το αναγνωρίσουμε και να λάβουμε μέτρα για να αποκαταστήσουμε την ηρεμία και την ανθεκτικότητά μας. Δεν είσαι ο μόνος και ποτέ δεν είναι αργά για να θεραπεύσεις τον εαυτό σου και να αναπτυχτείς.
Πηγές:
Charles L. Whitfield. (1987). Healing the Child Within: Discovery and Recovery for Adult Children of Dysfunctional Families
