Οι επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης στην ψυχολογία μας

οικονομική κρίση

Όλοι βιώνουμε μια δύσκολη εποχή. Μια εποχή οικονομικής κρίσης η οποία συνεπάγεται με ποικίλες ψυχοσωματικές αλλαγές. Ο άνθρωπος βρίσκεται σε παρατεταμένο άγχος, υπάρχουν σημαντικότατες επιδράσεις στην ψυχική του διάθεση, και κατ’ επέκταση στον οργανισμό του π.χ. η μείωση της άμυνας του οργανισμού, μέσα από έναν πολύπλοκο μηχανισμό που οφείλεται στην επικοινωνία νευρικού και αμυντικού συστήματος του οργανισμού μας.

Η αντιμετώπιση της κατάστασης, για παράδειγμα της απόλυσης μας, δεν βρίσκεται «στα χέρια μας» και δεν μπορούμε να την αντιμετωπίσουμε μία φορά και αυτή να τελειώσει. «Αιωρείται από πάνω μας» θα μπορούσαμε να πούμε. Μία κατάσταση την οποία δεν μπορούμε να ελέγξουμε ή να ξέρουμε πως να αντιδράσουμε απέναντί της, μεγεθύνει υπερβολικά το άγχος μας.

Ακόμη και αν βρισκόμασταν απέναντι σε ένα επικίνδυνο δηλητηριώδες φίδι, θα μπορούσαμε να τρέξουμε μακριά του ή να το πετάξουμε μακριά με ένα κλαδί. Στην περίπτωση του οικονομικού άγχους, ο άνθρωπος πέραν του αν καταφέρει, να εργάζεται σε δύο δουλειές, δεν μπορεί να αυξήσει το εισόδημα του προκειμένου να ανταποκριθεί. Πρόκειται για μία κατάσταση άγχους, πιο «ύπουλης» και ψυχοφθόρας αφού η απειλή είναι «μη ορατή» στα μάτια μας και επιπλέον συνεχής και παρατεταμένη σε διάρκεια, απειλώντας το ένστικτο της επιβίωσής μας.

Advertising

Advertisements
Ad 14

Το παρατεταμένο και οξύ άγχος που βιώνουμε, καθώς δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί, σιγά σιγά οδηγεί σε «απόσυρση» από την πάλη για επιβίωση και παθητικότητα του ατόμου, το οποίο νιώθει ανίκανο να αντιδράσει. Μπορεί να οδηγήσει σε μελαγχολία,δυσθυμία, κατάθλιψη και ψυχοσωματικά συμπτώματα.

Ένας επιπλέον παράγοντας που μπορεί να αυξήσει το άγχος που βιώνουν οι άνθρωποι από την οικονομική κρίση στην χώρα μας, όσο περίεργο και αν ακούγεται είναι η ηθική τους. Πολλοί άνθρωποι νιώθουν ότι θίγεται η αξιοπρέπεια και η εικόνα που έχουν για τον εαυτό τους όταν έχουν οικονομικές οφειλές προς τις οποίες δεν μπορούν να ανταποκριθούν. Το μυαλό τους βιώνει μία επιπλέον «απειλή», την απειλή απέναντι στην αυτοεικόνα τους, που περιλαμβάνει στοιχεία όπως η εντιμότητα, το κύρος τους κλπ. Πρόκειται για ευαίσθητους ανθρώπους, οι οποίοι έχουν ανατραφεί με τις αξίες αυτές.

Στην σημερινή εποχή όμως, προκειμένου να μειώσουν το άγχος τους, πρέπει το μυαλό τους να «μάθει» ότι δεν απειλείται, λόγω της έκτασης των καταστάσεων, η αξιοπρέπειά τους. Άνθρωποι που η ηθική τους διαφέρει όσον αφορά αυτό το κομμάτι, δεν βιώνουν αυτό το επιπλέον άγχος, πέραν αυτού της επιβίωσης.

Advertising

Ουσιαστική αντιμετώπιση
Η ουσιαστική αντιμετώπιση βρίσκεται στην προσπάθεια επιβολής της λογικής σκέψης πάνω στην συναισθηματική αντίδραση του άγχους. Στον γραπτό λόγο, και μιλώντας γενικά, πιθανά ακούγεται θεωρητική ως λύση. Για τον λόγο αυτό κάθε άνθρωπος, έστω και με βοήθεια, πρέπει να προσπαθήσει να επανεξετάσει με την λογική του, τους κινδύνους που θεωρεί ότι αντιμετωπίζει λόγω της οικονομικής κρίσης και αν πραγματικά οι κίνδυνοι αυτοί είναι τόσο άμεσοι. Το άγχος έχει την ιδιότητα να επηρεάζει την λογική μας σκέψη, και να την παραλύει.

Έτσι ακούγοντας και μόνο έναν θόρυβο από την εξάτμιση του αυτοκινήτου μας, η σκέψη μας μπορεί, λόγω του άγχους «να μεταπηδά» παράλογα, στο πως αν προκύψει ένα έξοδο του αυτοκινήτου, θα πληρώσουμε το ενοίκιο. Οι «μεταπηδήσεις» αυτές της λογικής μας σκέψης, είναι ένα από τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα του άγχους, τα οποία μάλιστα είναι ιδιαίτερα δύσκολο να γίνουν από το ίδιο το άτομο αντιληπτά. Το άτομο, ως υποκειμενικός αναλυτής του εαυτού του, μπορεί να θεωρεί τις μεταπηδήσεις αυτές απόλυτα λογικές. Επίσης είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι το χιούμορ, είναι ένας ιδιαίτερα υγιής μηχανισμός άμυνας ο οποίος πρέπει να προσπαθούμε να χρησιμοποιούμε, καθώς και η διατήρηση της ποιότητας της ζωής, κυρίως μέσω της διατήρησης των κοινωνικών επαφών μας.

Περισσότερα από τη στήλη: Ψυχολογία

Ψυχολογία

Το Φαινόμενο της κοινωνικής διευκόλυνσης: Γιατί τα πάμε καλύτερα με κοινό;

Η ανθρώπινη συμπεριφορά σπάνια αναπτύσσεται σε απόλυτη απομόνωση. Από τις σχολικές τάξεις μέχρι τα γήπεδα…

Ψυχολογία

Ένα μωρό, μια νέα ζωή και μια νέα εσύ

                    Ένα μωρό αλλάζει όλη τη…

Ψυχολογία

Διπολική Διαταραχή: Επιπολασμός, θνησιμότητα και συννοσηρότητες

Η διπολική διαταραχή χαρακτηρίζεται από εναλλασσόμενα επεισόδια κατάθλιψης και α) μανίας (διπολική I) ή β)…

Ψυχολογία

Το φαινόμενο της διάχυσης της ευθύνης: Γιατί οι άνθρωποι διστάζουν να βοηθήσουν;

  1. Εισαγωγή Το φαινόμενο της διάχυσης της ευθύνης ή αλλιώς Bystander Effect είναι ένα…

Ψυχολογία

Διαταραχές Διάθεσης: Βιολογικές βάσεις

Οι διαταραχές διάθεσης έχει φανεί ότι έχουν ισχυρή γενετική και βιολογική βάση. Οι συγγενείς ατόμων…

Ψυχολογία

Η ψυχολογία του παιδιού και η σχολική του απόδοση

Η ψυχολογία του παιδιού και η σχολική του απόδοση Η σχολική απόδοση δεν εξαρτάται μόνο…

Ψυχολογία

Το σύνδρομο της καλής κοπέλας: τελικά να αρέσουμε;

  Ένα βαθύ και δύσκολο θέμα είναι το σύνδρομο της καλής κοπέλας που κουβαλάνε γυναίκες…