
Μορφές
Στη σημερινή εποχή, έχει δοθεί μεγάλη έμφαση στο φαινόμενο του bullying ή αλλιώς του σχολικού εκφοβισμού που λαμβάνει χώρα στο σχολικό περιβάλλον. Λέγοντας bullying εννοείται κάθε μορφή βίας, όπως σωματική, λεκτική, ψυχολογική, σεξουαλική. Οι συνέπειές του έχουν μεγάλο κόστος για τα θύματά του. Ο δάσκαλος, όμως, έρχεται να παίξει καταλυτικό ρόλο στην αντιμετώπισή του.
Δάσκαλος: πρόληψη του bullying
Το βασικότερο βήμα για την πρόληψη του φαινομένου του bullying είναι ο δάσκαλος να ενημερώνει και να ευαισθητοποιεί. Η ευαισθητοποίηση δεν αφορά μόνο τους μαθητές, αλλά και τους γονείς των μαθητών, καθώς μέσω της στάσης τους μπορεί να υποκινήσουν συμπεριφορές bullying. Μέσω παρουσιάσεων και δραστηριοτήτων, ο δάσκαλος μπορεί να ευαισθητοποιήσει το κοινό για τις συνέπειές του. Ακόμα, μέσω των δραστηριοτήτων που παίρνουν συνήθως τη μορφή των βιωματικών ασκήσεων, προωθείται η αλληλεπίδραση των παιδιών, ενισχύοντας την αποδοχή.
Παρεμβάσεις του δασκάλου
Ο δάσκαλος, πέρα του εκπαιδευτικού του ρόλου, έχει καθήκον να προωθεί ανθρωπιστικές αξίες, όπως είναι η αποδοχή, ο σεβασμός και η θέσπιση των ανθρωπιστικών δικαιωμάτων. Ο δάσκαλος είναι σημαντικό να ασχοληθεί με το κάθε άτομο ξεχωριστά που εμπλέκεται σε περιστατικά bullying, καθώς δεν αφορά μόνο τα θύματα και τους θύτες, αλλά και τους μαθητές-θεατές. Επομένως, οι παρεμβάσεις του δασκάλου χρειάζονται να είναι εξατομικευμένες. Δεν αρκεί ο εκπαιδευτικός να εστιάζει μόνο στην κάθε ομάδα (θύμα, θύτης, θεατής), αλλά να απευθύνεται και εξατομικευμένα στο κάθε άτομο.
Η στάση του δασκάλου
Κάποιες φορές, έχει παρατηρηθεί δυστυχώς το φαινόμενο ο ίδιος ο δάσκαλος να ασκεί ένα είδος bullying σε μαθητές. Θύματα του bullying είναι συνήθως άτομα διαφορετικής καταγωγής και θρησκεύματος. Η στάση του δασκάλου μπορεί να μην είναι άμεσα ορατή και αντιληπτή από τους μαθητές, αλλά μπορεί να ασκεί έμμεση μορφή bullying μέσω διακρίσεων ανάμεσα στους μαθητές. Για παράδειγμα, δεν ενθαρρύνει το ίδιο όλους τους μαθητές ή δεν αφιερώνει το ίδιο χρόνο σε όλους. Σχετικά με το τελευταίο, φυσικά εξαιρούνται περιπτώσεις όπου ο δάσκαλος μπορεί να αφιερώσει περισσότερο χρόνο και προσοχή λόγω ειδικής περίπτωσης. Επομένως, είναι σημαντικό ο ίδιος ο δάσκαλος να μην έχει προκαταλήψεις και να μπορεί να διαχειρίζεται αποτελεσματικά οποιεσδήποτε ρατσιστικές πεποιθήσεις. Η στάση του δασκάλου είναι πολύ σημαντική, καθώς το σχολείο αποτελεί τη δεύτερη πιο σημαντική μορφή κοινωνικοποίησης του παιδιού. Συνεπώς, ο δάσκαλος αποτελεί πρότυπο προς μίμηση.
Συνεργασία δασκάλου-ψυχολόγου
Πολλές φορές, ο δάσκαλος λόγω έλλειψης κατάρτισης σχετικά με φαινόμενα bullying μπορεί να μην κατέχει τις απαραίτητες δεξιότητες για τη διαχείριση του φαινομένου. Επομένως, κρίνεται απαραίτητη η συνεργασία του με κάποιο ψυχολόγο, όπως είναι ο σχολικός ψυχολόγος που βρίσκεται στο χώρο του σχολείου. Ο σχολικός ψυχολόγος μπορεί να παρέμβει ο ίδιος ή να εκπαιδεύσει τον δάσκαλο στον τρόπο προσέγγισης και παρέμβασης σε περιστατικά bullying.