Η ψυχική υγεία στην καθημερινότητα:
Η αβεβαιότητα των μελλοντικών μας σχεδίων σε συνδυασμό με το άγχος και τις απαιτήσεις της καθημερινότητας οδηγούν σε οδυνηρές σκέψεις που βγαίνουν δύσκολα από το μυαλό μας και μας ταλαιπωρούν για καιρό. Ο καθένας από εμάς μπορεί να ταλαιπωρείται από συνεχείς σκέψεις σε κάποια φάση της ζωής του. Όμως κάποιοι άνθρωποι, δεν μπορούν να ηρεμήσουν με ευκολία και να δώσουν τέλος σε αυτή την κατάσταση. Ας δούμε αναλυτικά αυτά τα μοτίβα σκέψης που βρίσκονται ως εμπόδια στον δρόμο προς την ψυχική χαλάρωση και ισορροπία και πώς η ψυχική υγεία επηρεάζεται από αυτά.
«Σκέψη του όλα ή τίποτα» και η ψυχική υγεία:
Συνεχώς σκεφτόμαστε πως όταν κάτι δεν είναι όπως ακριβώς το θέλουμε, τότε εξ’ ολοκλήρου δεν έχει ισχύ ή είναι αρνητικό. Επιπλέον, η προσπάθειά μας πήγε ολοκληρωτικά χαμένη, καθώς το αποτέλεσμα δεν ήταν το επιθυμητό. Αυτή η κατάσταση είναι δυσλειτουργική, διότι επηρεάζει την αυτοπεποίθησή μας και οδηγεί στο να μην παίρνουμε αποφάσεις και ρίσκα από φόβο της αποτυχίας.
«Νοητικό φίλτρο»
Είναι η τάση μας να επικεντρωνόμαστε κυρίως στα αρνητικά αγνοώντας την ύπαρξη θετικών στοιχείων. Για παράδειγμα, στις διαπροσωπικές σχέσεις, η αρνητική κριτική είναι πάντοτε αυτή που μένει προσκολλημένη στην σκέψη, καθώς μας προκαλεί άγχος και ανασφάλεια για τις ικανότητες μας.
«Σκέψη του πρέπει»
Στη ζωή μας συνήθως έχουμε συγκεκριμένα κριτήρια για το πως θα «έπρεπε» να γίνονται κάποια πράγματα και φανταζόμαστε ασυνείδητα τον ιδανικό μας εαυτό, που δεν ταυτίζεται, τις περισσότερες φορές, με την πραγματικότητά μας . Η σύγκρουση ανάμεσα στον πραγματικό και τον ιδανικό μας εαυτό, μας δημιουργεί άγχος. Το αποτέλεσμα είναι να βάζουμε αυστηρούς κανόνες με τους οποίους απαιτούμε να ζούμε την ζωή μας. Αυτοί οι κανόνες όμως δεν είναι ρεαλιστικοί και άρα είναι πρακτικά αδύνατο να ικανοποιηθούν.
«Υπεργενίκευση» και ψυχική υγεία:
Όταν υπεργενικεύουμε, έχουμε ως γνώμονα σκέψης ένα μεμονωμένο αρνητικό γεγονός που ερμηνεύεται σαν μια αλυσίδα πολλαπλών αρνητικών γεγονότων, χρησιμοποιώντας τις λέξεις «πάντα» ή «ποτέ». Για παράδειγμα, χάνουμε το λεωφορείο, αυτό δεν σημαίνει ότι πάντα θα το χάνουμε ή ότι όλα πάνε στραβά, υπάρχουν και άλλοι πιθανοί παράγοντες που είναι δυνατόν να επηρέασαν την κατάσταση.
«Προσωποποίηση»
Όσο και να θέλουμε να λέμε ότι ο κόσμος δεν περιστρέφεται γύρω μας, είναι πολύ εύκολο να προσωποποιήσουμε γεγονότα. Εάν για παράδειγμα, ο σύντροφος σας ξεχάσει την επέτειο σας, μπορεί αμέσως να σκεφτείτε «Μήπως με έχει βαρεθεί;». Αυτή η κατάσταση μας απομακρύνει από αγαπημένα μας πρόσωπα, αλλά κυρίως μας κάνει θυμωμένους με τον ίδιο μας τον εαυτό, εφόσον καταλήγουμε υπαίτιοι των αρνητικών συμβάντων.
Όταν λοιπόν, πιάνετε τον εαυτό σας να κάνει τα παραπάνω μοτίβα σκέψεων, κάντε ένα βήμα πίσω. Δώστε λίγο χρόνο και σκεφτείτε ότι η φροντίδα της ψυχική σας υγείας είναι ο καλύτερος τρόπος για να ανακτήσετε την δυναμική σας.
Πηγές:
- Daniel Cevrone, Lawrence A. Pervin (2013), Θεωρίες Προσωπικότητας, Έρευνα και Εφαρμογές, Εκδόσεις Gutenberg.
