Η συναισθηματική χειραγώγηση είναι μία συμπεριφορά που όλοι λίγο πολύ έχουμε βιώσει στις σχέσεις μας με τους άλλους. Είτε αυτοί οι άλλοι είναι πολύ κοντινά μας πρόσωπα όπως συγγενείς, σύντροφοι, είτε πιο μακρινά όπως συνάδελφοι, γείτονες κτλ. Είναι μία κατάσταση, η οποία προκαλεί ψυχική εξουθένωση σε αυτόν που γίνεται αποδέκτης της, ενώ ορισμένες φορές γίνεται άμεσα αντιληπτή, καθώς παρουσιάζεται υπό τον μανδύα του υποτιθέμενου «ενδιαφέροντος».
Ποιες συμπεριφορές εκδηλώνουν τη συναισθηματική χειραγώγηση;
Σύμφωνα με την Γαλλίδα ψυχίατρο Isabelle Nazare-Aga, συγγραφέα του βιβλίου «Les manipulateurs sont parmi nous», υπάρχει μια σειρά με συμπεριφορές που εμφανίζουν, όσοι επιθυμούν να χειραγωγήσουν. Συνήθως ο χειριστικός άνθρωπος κάνει τους άλλους να αισθάνονται ένοχοι στο όνομα της οικογένειας, της φιλίας, της αγάπης ή της επαγγελματικής συνείδησης. Επίσης μπορεί να αποποιείται την ευθύνη του σε μία δύσκολη κατάσταση και να προσπαθεί να τη μεταβιβάσει σε τρίτους.
Τέτοιου είδους άνθρωποι, συνηθίζουν να δρουν υπογείως και γι’ αυτόν τον λόγο αποφεύγουν να λένε ξεκάθαρα ποιες είναι οι ανάγκες τους, τα συναισθήματα και οι απόψεις τους. Δηλαδή, αλλάζουν τη συμπεριφορά τους ανάλογα με τους ανθρώπους ή τις καταστάσεις. Λόγω της τοξικότητας του χαρακτήρα τους δε διστάζουν να σπείρουν τη διχόνοια και να «διαιρούν για να βασιλεύουν» καλύτερα. Αυτού του είδους η συμπεριφορά καλείται συναισθηματική χειραγώγηση.
Φυσικά, για τον χειριστικό άνθρωπο δεν υπάρχουν προβλήματα, πέρα των δικών του. Θα παριστάνει το θύμα για να τον λυπηθούν και θα εκμεταλλευτεί τις ηθικές αρχές των άλλων για να ικανοποιήσει τις ανάγκες του. Εξαιτίας του ναρκισσισμού που τον διακατέχει αμφισβητεί τα προτερήματα, τις ικανότητες και την προσωπικότητα των άλλων. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να επικρίνει, να υποτιμά και να κατηγορεί, χωρίς ποτέ να το παραδέχεται. Άλλωστε όποτε νιώσει σε δύσκολη θέση, φροντίζει να αλλάξει εντελώς το θέμα κατά τη διάρκεια μιας συζήτησης.
Πώς μπορούμε να προστατεύσουμε τον εαυτό μας από τη συναισθηματική χειραγώγηση ενός χειριστικού ατόμου;
Εάν προσπαθήσουμε να αλλάξουμε τον χαρακτήρα του χειριστικού ατόμου, η αντίδραση του θα είναι ακόμη πιο χειριστική απέναντί μας. Επομένως, το καλύτερο είναι να εστιάσουμε σε εμάς τους ίδιους. Το πρώτο και πιο κύριο βήμα, είναι να υποστηρίζουμε τις απόψεις μας και να μην αποδεχόμαστε τις χειριστικές τακτικές που προσπαθούν να αλλάξουν τη σκέψη μας. Οριοθετώντας κάποια πράγματα, περιφράζουμε τον χώρο μας και κρατάμε μια απόσταση από την κακοπροαίρετη διάθεση του χειριστικού ατόμου. Σε ό,τι δε συμφωνούμε καλό είναι να αντιτασσόμαστε στη συναισθηματική χειραγώγηση που προσπαθεί να μας επιβάλλει. Δηλαδή, να μη συμμορφωνόμαστε με την κριτική που μας γίνεται.
Δεν είναι τόσο εύκολο φυσικά όσο ακούγεται, μιας και οι άνθρωποι που ξέρουν να χειραγωγούν, γνωρίζουν επίσης να επιχειρηματολογούν, να εκλογικεύουν και να εμμένουν σε αυτό που πιστεύουν και θέλουν να πετύχουν. Οπότε χρειάζεται υπομονή,επιμονή και ψυχική δύναμη από μέρους μας. Είναι σημαντικό να καταλάβουν ότι δεν μπορούν να χειριστούν την κρίση μας ή την στοχαστική μας ικανότητα. Σε τελική ανάλυση όταν κάποιες συμπεριφορές μας δυσαρεστούν, έχουμε κάθε δικαίωμα να εκτοπίζουμε από τη ζωή μας, όσους εμμένουν να την «ασχημίζουν» με την τοξικότητα και την κακοπροαίρετη διάθεση τους.
Πηγές:
https://www.psychologynow.gr/arthra-psyxologias/prosopikotita/synaisthimatiki-noimosyni/4571-epideksia-synaisthimatiki-xeiragogisi-deniz-vevzioglou.html
