Τις τελευταίες δεκαετίες, ο τομέας της ψυχικής υγείας γνωρίζει ολοένα αυξανόμενη εξέλιξη, μέσα από την επιστημονική έρευνα. Είναι αλήθεια ότι μέσα στα πολλά ευρήματα των επιστημόνων, υπάρχει και η σύνδεση της διατροφής με την ψυχική υγεία. Στη συνέχεια, θα εξετάσουμε το ρόλο που διαδραματίζει η διατροφή στη διπολική διαταραχή και τους ενδεχόμενους κινδύνους που προκύπτουν.
Η διπολική διαταραχή ή αλλιώς μανιοκατάθλιψη, αποτελεί ψυχική πάθηση που προκαλεί έντονη διακύμανση στη διάθεση του πάσχοντα. Γενικά, η ασθένεια έχει τις ρίζες τις σε ανωμαλίες διαφόρων σημείων του εγκεφάλου, καθώς και στην ανισορροπία των χημικών ουσιών που ρυθμίζουν τη διάθεση. Πιο συγκεκριμένα, η πάθηση οδηγεί σε ακραίες εξάρσεις ενεργητικότητας, τις οποίες ακολουθούν περίοδοι κατάθλιψης και κατατονίας. Επιπλέον, ο ασθενής μπορεί να γίνει, ευερέθιστος και επιθετικός στη φάση της μανίας, ενώ ταυτόχρονα νιώθει πως είναι πανίσχυρος. Αντιθέτως στη φάση της κατάθλιψης, ο πάσχων νιώθει αβοήθητος και χάνει κάθε ενδιαφέρον για τη ζωή. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, η ισορροπημένη διατροφή στη διπολική διαταραχή, λειτουργεί ως βοήθημα ,ενώ η κακή διατροφή δημιουργεί θανάσιμους κινδύνους.
Πως επηρεάζει τον εγκέφαλο η διατροφή στη διπολική διαταραχή
Όπως αναφέραμε προηγουμένως, η διπολική διαταραχή έχει τη βάση της σε εγκεφαλικές ανωμαλίες αλλά και στην ανισορροπία των χημικών ουσιών. Επιπλέον, οι έρευνες έχουν δείξει ότι στην ασθένεια, τα επίπεδα αναγέννησης των νευρικών κυττάρων φθίνουν με το πέρας του χρόνου. Ένα σημαντικό, επίσης, εύρημα των ερευνών είναι η σύνδεση της αναγέννησης νευρικών κυττάρων με τη διατροφή. Πιο συγκεκριμένα σε ανασκόπηση διαφόρων ερευνών, οι Lopresti & Jacka καταλήγουν σε κάποια αρκετά ενδιαφέροντα συμπεράσματα. Όπως αναφέρουν ,υπάρχει σημαντική μείωση της γέννησης νέων νευροκυττάρων σε ασθενείς που ακολουθούν ανθυγιεινή διατροφή. Επιπροσθέτως, οι Lopresti & Jacka σημειώνουν, ότι η υγιεινή διατροφή μειώνει τα επίπεδα οξειδωτικού stress και τις φλεγμονές στον οργανισμό. Επομένως δεν μπορούμε παρά να συμπεράνουμε ότι η διατροφή στη διπολική διαταραχή διαδραματίζει σπουδαίο ρόλο.
Διπολική διαταραχή και τάση για παχυσαρκία
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, υπάρχει άμεσος συσχετισμός της διπολικής διαταραχής με την παχυσαρκία. Όπως αναφέρουν οι έρευνες, οι ασθενείς από διπολική διαταραχή, ακολουθούν συνήθως έναν ανθυγιεινό τρόπο ζωής με ελάχιστη ή καθόλου σωματική δραστηριότητα. Επιπλέον, οι ασθενείς δήλωσαν ότι αντιμετωπίζουν εξαιρετικά μεγάλη δυσκολία στον έλεγχο του αισθήματος της πείνας. Αξίζει να σημειώσουμε ότι συνήθως, οι ασθενείς με διπολική διαταραχή, λαμβάνουν αντικαταθλιπτικά και αντιψυχωσικά φάρμακα. Ειδικότερα, οι έρευνες, δείχνουν σύνδεση των αντιψυχωσικών φαρμάκων, με την αύξηση του σωματικού βάρους. Ωστόσο δεν υπάρχει διευκρίνιση, αν αυτό συμβαίνει εξαιτίας των ίδιων των ουσιών ή του ενδεχομένου τα φάρμακα να αυξάνουν την πείνα. Επομένως, η κακή διατροφή στη διπολική διαταραχή και σε συνδυασμό με τα παραπάνω οδηγεί, τον ασθενή στην παχυσαρκία.
Διατροφή στη διπολική διαταραχή: Συννοσηρότητες από την αύξηση βάρους
Τα τελευταία χρόνια οι επιστήμονες επικεντρώνουν το ενδιαφέρον τους, στις συννοσηρότητες που εμφανίζουν οι ασθενείς με ψυχικές παθήσεις. Είναι αλήθεια ότι οι πάσχοντες από διπολική διαταραχή, εμφανίζουν καρδιοπνευμονικές παθήσεις σε μεγάλο ποσοστό, εξαιτίας της αύξησης βάρους.
Όπως έχουμε αναφέρει προηγουμένως, οι ασθενείς δύσκολα διατηρούν φυσιολογικό βάρος, λόγω των φαρμάκων, της έντονης πείνας και της ελλιπούς άσκησης. Γενικά, κάποιες από τις παθήσεις που συχνά συνυπάρχουν με τη διπολική διαταραχή είναι η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια και η υπνική άπνοια. Ειδικότερα, η Χ.Α.Π. είναι μια σοβαρή πάθηση των πνευμόνων, που προσβάλει συχνά μεγαλύτερους ανθρώπους, συνήθως καπνιστές. Ταυτόχρονα, ο ακραίος εθισμός στο κάπνισμα, αποτελεί συχνό φαινόμενο στους πάσχοντες από διπολική διαταραχή.
Όσον αφορά την υπνική άπνοια, συμβαίνει στη διάρκεια του ύπνου, η βάση της γλώσσας να καταρρέει και να αποφράσσει τον αεραγωγό. Επιπλέον, υπάρχει τάση εμφάνισης σε υπέρβαρους ανθρώπους, καθώς το βάρος εντείνει την τάση για απόφραξη. Όλα τα παραπάνω, συνηγορούν στο ότι η υγιεινή διατροφή στη διπολική διαταραχή, αποτελεί μονόδρομο. Ωστόσο, οι ψυχικά ασθενείς, συνήθως, δύσκολα διατηρούν ένα πρόγραμμα υγιεινής διατροφής και άσκησης.
Συνοψίζοντας
Η υγιεινή διατροφή στη διπολική διαταραχή διαδραματίζει σπουδαίο ρόλο. Καθώς η αύξηση βάρους συνήθως αναπτύσσει συννοσηρότητες στους μανιοκαταθλιπτικούς, οι ασθενείς σε πολλές περιπτώσεις νοσούν από καρδιοπνευμονικές παθήσεις. Αντιθέτως, όσοι καταφέρνουν να διατηρούν ένα πρόγραμμα υγιεινής διατροφής, έχουν περισσότερες πιθανότητες μακροβιότητας, σε σχέση με άλλους. Εντέλει, διαπιστώνουμε ότι υπάρχει σημαντική εξέλιξη στις έρευνες γύρω από την ψυχική υγεία και τη διατροφή. Ωστόσο, παραμένει η ανάγκη για περαιτέρω έρευνα του θέματος από τους επιστήμονες, ώστε να δώσουν λύσεις, στα προβλήματα των ψυχικά ασθενών.
Πηγές άρθρου:
https://www.researchgate.net/publication/355131483_Bipolar_Disorder(τελευταία πρόσβαση 20/10/2022)
https://www.researchgate.net/publication/270965305_Eating_behavior_and_obesity_in_bipolar_disorder(τελευταία πρόσβαση 20/10/2022)
https://www.researchgate.net/publication/6807254_Obesity_in_bipolar_disorder_and_major_depressive_disorder_results_from_a_National_Community_Health_Survey_on_Mental_Health_and_Well-Being(τελευταία πρόσβαση 20/10/2022)
https://www.researchgate.net/publication/330856311_Prevalence_of_Comorbid_Chronic_Obstructive_Pulmonary_Disease_in_Individuals_Suffering_from_Schizophrenia_and_Bipolar_Disorder_A_Systematic_Review(τελευταία πρόσβαση 20/10/2022)
https://www.researchgate.net/publication/281593990_Diet_and_Bipolar_Disorder_A_Review_of_Its_Relationship_and_Potential_Therapeutic_Mechanisms_of_Action(τελευταία πρόσβαση 20/10/2022)
