Ο Λεόντιος Πετμεζάς είναι συγγραφέας, ζωγράφος και γενικότερα πολυπράγμων και πολυτάλαντος. Έχει καταγωγή από την Καβάλα. Οι πρόγονοί του ήταν οπλαρχηγοί του 1821, αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης αλλά και ευεργέτες. Ο κ. Λεόντιος Πετμεζάς μας έκανε την τιμή να μας πει λίγα λόγια για το πλούσιο βιογραφικό και τη δράση του.
Κύριε Πετμεζά μιλήστε μας λίγο για τις σπουδές σας.
Σπούδασα Δημοσιογραφία στο Ίδρυμα Μπότση και στην σχολή του Antenna, θέατρο στο Εθνικό Ωδείο και στην Ανώτερη Σχολή Δραματικής Τέχνης της Μαίρης Τράγκα. Παρακολούθησα επίσης μαθήματα ιστορίας τέχνης και ζωγραφικής στην ΑΣΚΤ της Αθήνας με καθηγητές τους Μαρίνα Λαμπράκη – Πλάκα, Χρόνη Μπότσογλου, Παύλο Σάμιο, Γιάννη Μόραλη και άλλους, στην Ευρώπη και στην Αμερική.
Πείτε μας λίγα λόγια για το βιογραφικό σας.
Έχω εκθέσει σε ατομικό και ομαδικό επίπεδο ανά τον κόσμο. Πίνακές μου κοσμούν ιδιωτικές και δημόσιες συλλογές. Γράφω λογοτεχνικά βιβλία και θεατρικά έργα. Αναλαμβάνω την επιμέλεια σε παρουσιάσεις, εκθέσεις και εκδόσεις. Συμβάλλω στην διοργάνωση φεστιβάλ, συμποσίων, συνεδριών, πολιτιστικών γεγονότων, events, happenings, performances και δράσεων για τη λογοτεχνία σε συνεργασία με Δήμους, παλαιότερα Νομαρχίες, Περιφέρειες, Ιδρύματα, Πρεσβείες, Μουσεία, Υπουργεία και Κέντρα Πολιτισμού. Συχνά είμαι ομιλητής και εισηγητής σε πολιτιστικές συναντήσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Συμμετέχω σε επιτροπές λογοτεχνικών και εικαστικών διαγωνισμών. Έχω πολύχρονες συνεργασίες με σημαντικούς φορείς πολιτισμού, εκδοτικές εταιρείες, τηλεοπτικές παραγωγές και θεατρικές επιχειρήσεις. Μεταξύ άλλων με το Art STUDIO EST, τον εικαστικό θεσμό και το Ινστιτούτο Βόρειας Ελλάδας ΤΕΧΝΗΣ ΦΛΟΓΑ, την Σύγχρονη Πινακοθήκη VILLA ΡΟΔΟΠΗ, τις επιχειρήσεις πωλήσεων έργων τέχνης Μπον. Συνεργάζομαι ως επιμελητής εκθέσεων με χώρους τέχνης. Δοκίμια, ποιήματα, κριτικές, μελέτες, προσεγγίσεις, αναλύσεις και διατριβές μου δημοσιεύονται σε εκδόσεις και ηλεκτρονικά ΜΜΕ. Κείμενά μου μεταφράζονται σε ξένες γλώσσες.
Εργάζομαι ως κριτικός και αναλυτής σε έντυπα και ηλεκτρονικά ΜΜΕ με μόνιμες στήλες. Είμαι μέλος της ΕΣΠΗΤ (Ένωση Συντακτών Περιοδικού, Ηλεκτρονικού Τύπου) και της EFJ (Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Δημοσιογράφων) στις οποίες έχω αναπτύξει ενεργή συνδικαλιστική δράση. Έχω βραβευτεί για την προσφορά μου, μεταξύ άλλων, από το Πανεπιστήμιο Αθηνών, την Πανελλήνια Ομοσπονδία Αντιστασιακών Οργανώσεων, την Ένωση Ανταποκριτών Ξένου Τύπου, την Ένωση Αποστράτων Στρατού, την Ενωτική Πορεία Συγγραφέων. Επίσης από την Ευρωπαϊκή Πορεία Συγγραφέων, την Ευρωπαϊκή Εταιρεία Επιστημόνων Λογοτεχνών και Καλλιτεχνών, τον Σύλλογο Ελλήνων Λογοτεχνών και Καλλιτεχνών, την Ένωση Καλλιτεχνών και Λογοτεχνών Ηλιούπολης, την Διεθνή Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών και Καλλιτεχνών, την Ένωση Εικαστικών Καλλιτεχνών Διώνη και διεθνείς φορείς.
Έχετε βιογραφηθεί σε λεξικά και εγκυκλοπαίδειες;
Βεβαίως. Επιπλέον εκτεταμένες αναφορές για το έργο μου υπάρχουν σε εκδόσεις και στο διαδίκτυο. Είμαι Πρόεδρος του ιστορικού Συλλόγου Εικαστικών Καλλιτεχνών Ελλάδος Ο Απελλής και επίτιμο μέλος αρκετών επιστημονικών, φιλανθρωπικών, εκπαιδευτικών, καλλιτεχνικών οργανισμών και πολιτιστικών σωματείων. Ασχολούμαι επίσης σθεναρά με τον εθελοντισμό, τον ακτιβισμό και τον άνθρωπο.
Πότε και πώς αποφασίσατε να ασχοληθείτε με τις τέχνες;
Σε πολύ μικρή ηλικία ξεκίνησα να γράφω, να δημιουργώ κατασκευές και να ζωγραφίζω. Οι πρώτες βραβεύσεις που έλαβα στην διάρκεια του Δημοτικού, του Γυμνασίου και του Λυκείου μου έδωσαν το έναυσμα και με έπεισαν να μην σταματήσω. Στην συνέχεια η διαδρομή μου είχε ανεπανάληπτες στιγμές με ενδιαφέρουσες αποκαλύψεις. Μέχρι που έφτασα σε ένα κάποιο σημείο αναγνώρισης εδώ και κάποια χρόνια, πάντα με συναισθηματική ένταξη.
Όπως έχει παρατηρηθεί από ειδήμονες ανθρώπους του χώρου έχω συμβάλλει εποικοδομητικά, γόνιμα και θετικά στην δομική εκπόνηση και την αλματώδη εξέλιξη του πρωτοποριακού project, στην εμπνευσμένη προώθηση του εκλεκτικού concept, στην καίρια εξέλιξη της πολιτιστικής διπλωματίας, στην εργονομική διεξαγωγή, στην ανάπτυξη της πολιτισμικής διαχείρισης και της πολιτικής για την τέχνη.
Τι έχετε κάνει ως ιστορικός της τέχνης;
Θεωρούμαι κυρίως σημαντικός ιστορικός τέχνης της σύγχρονης Ελλάδας με εμβέλεια σε ευρύ διεθνές επίπεδο και ένας υψηλής ειδίκευσης ειδικός σε θέματα πολιτικής της τέχνης που συνδυάζει τις στέρεες γνώσεις για την παγκόσμια καλλιτεχνική σκηνή και τις νέες τάσεις. Κοντά σε αυτό έχω αποκομίσει και συνεχίζω εγκωμιαστικές κριτικές από κορυφαίους κριτικούς και ανθρώπους του πνεύματος για την γραφή και την ζωγραφική μου.
Κύριε Πετμεζά πότε ξεκινήσατε να γράφετε βιβλία;
Ξεκίνησα το 1998 με το βιβλίο ποίησης Δεσπόζουσα Σκεπτομορφή. Στη συνέχεια έγραψα τα βιβλία Ωδές ανθρώπων (1992), ποίηση με αφαιρετική γραφή. Κολάζ (1994), ποίηση με παρέμβαση πεζού λόγου. Διάσταση ζωής (1996) με αντισυμβατική, αντιμιλιταριστική, αντιρρησιακή ποίηση. Η αισθητική ενατένιση του Κώστα Ευαγγελάτου (2001) δοκίμιο εικαστικού ήθους με πρόλογο από τη βραβευμένη με κρατικό λογοτεχνικό βραβείο Ιωάννα Καρατζαφέρη. Στιγμές του χρώματος (2002), θεωρητική προσέγγιση στο φωβισμό.
Μεταίχμιο Εικαστικής Λύσης (2003) θεωρητική προσέγγιση στον Ιμπρεσιονισμό. Συνειδησιακές ρήσεις (2008), ποιήματα με πρόλογο από την ηθοποιό Άννα Φόνσου. Γιάννης Κουτσοχέρας – Ο ηθοπλάστης διανοούμενος της πολιτικής συνείδησης (2010) δοκίμιο – θεωρητική προσέγγιση στην ποίηση, με πρόλογο από την φιλόλογο Σοφία Πετμεζά. Αρχείο Συνείδησης (2011), ποίηση με πρόλογο από την ηθοποιό Άννα Φόνσου. Κώστας Ευαγγελάτος Art – Est (2014) με θεωρητικό κείμενο για τα 35 χρόνια performance του Κώστα Ευαγγελάτου Art – Est (1978 – 2021) και πρόσφατα το βιβλίο Συστοιχίες της αυριανής εξορίας.
Πείτε μας λίγα λόγια για το σύλλογο «ο Απελλής».
Πρόκειται για ένα ιστορικό Σύλλογο των Εικαστικών Καλλιτεχνών της Ελλάδας που αριθμεί σήμερα περίπου 800 μέλη από όλη την Ελλάδα. Περιλαμβάνει ζωγράφους, γλύπτες, αγιογράφους και ασχολούμενους με κατασκευαστικές και άλλες αποδόσεις. Έχουμε κοντά μας μέλη του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών Ελλάδος, απόφοιτους της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών της Αθήνας, άλλων πόλεων της Ελλάδας και άλλων χωρών. Επίσης απόφοιτους γνωστών ιδιωτικών σχολών όπως η σχολή Βακαλό, η ABC, η ΑΚΤΟ και άλλες. Ο σύλλογός μας στη μακρόχρονη πορεία που ξεκίνησε το 1985 έχει διανύσει ένα σημαντικό ταξίδι στο χώρο της τέχνης και του πολιτισμού στη χώρα μας και στο εξωτερικό.
Ποιος είναι ο σκοπός του συλλόγου «ο Απελλής» κύριε Πετμεζά;
Στους στόχους μας είναι: η ηθική και υλική εξύψωση των μελών. Η ανάπτυξη του πνεύματος συναδέλφωσης και αλληλεγγύης μεταξύ τους. Η μελέτη, προστασία, υποστήριξη και προαγωγή των επαγγελματικών συμφερόντων των μελών. Η αναγνώριση και κατοχύρωση των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων των μελών του στην κοινωνία και την πολιτεία. Η επιδίωξη επίλυσης των προβλημάτων που αφορούν τους ελεύθερους καλλιτέχνες και καλλιτέχνες χωρίς πτυχία σπουδών, σε άμεση συνάρτηση με τα γενικότερα προβλήματα τέχνης του φιλότεχνου κοινού, οι οποίοι αποβλέπουν σε μία ελεύθερη και ανεξάρτητη καλλιτεχνική πρόοδο σύμφωνα με το πνεύμα της ελευθερίας, του δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Σκοπός επίσης είναι η ανάπτυξη του πολιτιστικού, μορφωτικού και κοινωνικού επιπέδου των μελών. Όπως με τον προγραμματισμό διαλέξεων, σεμιναρίων, μαθημάτων τέχνης, με προγραμματισμό καλλιτεχνικών εκδηλώσεων, παραλλήλων με τις εθνικές γιορτές, τις παγκόσμια καθιερωμένες εκδηλώσεις από την UNESCO (ημέρα μητέρας, παιδιού κτλ.) και με τη συμμετοχή με αντιπροσώπους μας σε αυτούς. Η επιδίωξη προστασίας της τέχνης, της λαϊκής παράδοσης και του τοπικού ελληνικού χρώματος. Η ανάπτυξη και επέκταση του καλλιτεχνικού κινήματος του σωματείου με την δημιουργία παραρτημάτων σε ολόκληρη την Ελλάδα και με μελλοντική επιδίωξη την ίδρυση Ομοσπονδίας. Η έκδοση και απονομή τιμητικών διπλωμάτων και μεταλλίων σε διακριθέντα μέλη, καθώς επίσης σε Σωματεία, Οργανισμούς, Δημόσιους Λειτουργούς και σε όποιον επιδείξει αξιόλογη προσφορά και ενδιαφέρον για την εξύψωση του Συλλόγου μας, ακόμη και σε πρόσωπα τα οποία ο Σύλλογός μας αναγνωρίζει σαν επίλεκτα μέλη των Γραμμάτων – Τεχνών και του πολιτισμού Ελλήνων και αλλοδαπών.
Τι έχετε κάνει τώρα πρόσφατα;
Με τον σύλλογο Εικαστικών Καλλιτεχνών Ελλάδος ο Απελλής έχουμε κάνει πρόσφατα μία σειρά εκθέσεων που στέφθηκαν από επιτυχία. Μεταξύ άλλων στον χώρο της Ελληνικής Κεραμικής στο Μαρούσι, στο χώρο του Συλλόγου στην πλατεία Καρύτση, στο χώρο της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών, στην αίθουσα Μιχαήλας Αβέρωφ, στο Εκθεσιακό Κέντρο του Δήμου Ηλιούπολης, στο Πολιτιστικό Κέντρο Βίλα Στέλλα του Δήμου Ηρακλείου Αττικής. Επίσης έχω προλογίσει εκθέσεις της Art WAY στην Βίλα Kώνστα του Δήμου Νέας Ερυθραίας, στο Πολιτιστικό Κέντρο Β. Γκοτσόπουλος του Δήμου Κηφισιάς και στο Πολιτιστικό Κέντρο Καμίνι του Δήμου Γαλατσίου.
Και όσον αφορά το συγγραφικό σας έργο τι έχετε να μας πείτε;
Εκτός από τα πολιτιστικά γεγονότα και τις εκθέσεις τέχνης στις οποίες συνέβαλα, εξέδωσα μία νέα ποιητική συλλογή με τίτλο Συστοιχίες της αυριανής εξορίας που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Όστρια με πρόλογο και εικονογράφηση εσωτερικά και εξωτερικά από τη σύζυγό μου Μαριλένα Φωκά (ΜΑ) που είναι διακεκριμένη και βραβευμένη εικαστικός, κριτικός τέχνης και λογοτεχνίας με τεράστιο έργο. Δοκιμιακά κείμενα, κριτικές και ποιήματα που έγραψα έχουν δημοσιευθεί σε πρόσφατα βιβλία και νέα λευκώματα γνωστών εκδοτικών οίκων.
Τι είναι για εσάς η τέχνη;
Σίγουρα κάτι εξαίσιο και ανώτερο. Μία μετουσίωση με αλληλουχία καταστάσεων που λειτουργεί ευεργετικά, λυτρωτικά και θεραπευτικά για την ψυχοσύνθεση του σύγχρονου ανθρώπου που βάλλεται συχνά και ποικιλότροπα από τις νόρμες και τις δομές της εποχής που ζει. Προσωπικά ασχολούμαι εμπεριστατωμένα με την ιστορική – θεωρητική έρευνα, εντρύφηση, εκτίμηση και καταγραφή της διαχρονικής τέχνης κάτι που θεωρώ χρήσιμο και ωφέλιμο καθώς μέσα από αυτήν την διαδικασία αναδεικνύονται παράγοντες της ενδυναμωμένης ολοκλήρωσης, της προσωπικής αλήθειας, της εκλεπτυσμένης αισθαντικής συνιστώσας, της ζωογόνας εγκαρτέρησης και της παρατεταμένης απολυτότητας. Η τέχνη για μένα προσθέτει πολυσήμαντες στιγμές συγκυριακής αλλά και μετρημένης αναγωγής σε μία ανασυγκρότηση του εαυτού μας και σε μία ανατίμηση των συνιστωσών της καλλιέπειας, της ευγένειας και της περιούσιας διάπλευσης των συμπληρωματικών αναφορών της βιωματικής ευκρίνειας και των εξάρσεων της υπέρτατης και φορτισμένης περιήγησης.
Ποιες είναι οι πρόσφατες δουλειές σας που έχετε ξεχωρίσει;
Αρκετά σημαντικές θεωρώ τις εκθέσεις και τις παρουσιάσεις βιβλίων στις οποίες συνέπραξα εδώ στην Αθήνα, σε χώρους των Δήμων Αθηναίων, Κηφισιάς, Νέας Ερυθραίας, Ηλιούπολης, Γαλατσίου και πρόσφατα του Δήμου Ηρακλείου Αττικής. Επιπλέον, ξεχωριστή υπήρξε η έκθεση Τέχνη Σύνοδος Ουρανού και Γης που επιμελήθηκαν οι διεθνείς διοργανωτές Miguel Gomez και Marina Gonta στο Πολεμικό Μουσείο της Αθήνας στην οποία συμμετείχα μεταξύ των διακεκριμένων καλλιτεχνών με βραβευμένο πίνακά μου.
Τι θα αλλάζατε αν γυρνούσατε το χρόνο πίσω;
Σε προσωπικό επίπεδο δε νομίζω πως θα άλλαζα κάποια πράγματα δεδομένου ότι έζησα μία ζωή όπως ακριβώς την ήθελα. Με πολλή αγάπη από τους δικούς μου ανθρώπους, τους φίλους και τους γνωστούς. Στο θέμα μάλιστα της φιλίας θεωρώ τυχερό και επίσης ευλογημένο τον εαυτό μου καθώς έχω φιλίες που κρατούν εδώ και 40 με 45 χρόνια. Δεν θα άλλαζα την θωράκιση που έχω ώστε να αποφεύγω τοξικούς, ενοχλητικούς και κουραστικούς ανθρώπους.
Αυτό το ενδυνάμωσα στην διάρκεια των χρόνων μια και δε μιλάω την ίδια γλώσσα με τα άτομα αυτά. Ανατέμνω μόνο τις ρεαλιστικές εκφάνσεις.
Μέσα από την τέχνη προσπάθησα και προσπαθώ να δημιουργήσω κάτι καλύτερο για τη χώρα μου και τον κόσμο της. Κάτι που καταλαβαίνω δεν είναι απόλυτα εφικτό ειδικά στις μέρες μας.
Το αντιμετωπίζω βέβαια αισιόδοξα μιας και δεν είναι καθόλου εύκολο να αλλάξεις συνειδήσεις και καταστάσεις με τη δική σου ψυχοστασία. Μπορείς φυσικά να δείξεις ενδιαφέρον, όπως επίσης και να ενημερώσεις αλλά και να κατευθύνεις. Έστω και αν οι άλλοι δεν αποδεκτούν αυτά που προτείνεις.
Προσδοκώ να ζήσουμε καλύτερες μέρες. Διαφορετικές από αυτές των τελευταίων χρόνων. Με δημιουργία, ανάπτυξη και ανέλιξη. Με διαρθρώσεις που θα εμβαθύνουν τις σημειογραφικές προθέσεις των ανθρώπων και θα επέμβουν ιδιότυπα και εποικοδομητικά στην ιδιοσυγκρασία των διευρυμένων επισημάνσεων και των κατάλληλων διαπραγματεύσεων που θα συγκροτούν το άνω θρώσκω για όλους μας. Τις αναδρομές στις υγιείς προοπτικές των επιλογών μας.
Πιστεύετε ότι η Ελλάδα στηρίζει την τέχνη και τους καλλιτέχνες;
Πιστεύω πως δεν τους στηρίζει στον βαθμό που θα έπρεπε. Είναι λιγοστή, μερική η μέριμνα του κράτους για τον πολιτισμό γενικότερα. Και δε μένω στην πρόσφατη απαξίωση των θεατρικών σχολών. Με γνώμονα την εύτονη διάταξη η χώρα Ελλάδα μπορούσε να επιτρέψει τη μέγιστη ανάδυση των χειρισμών της απαιτούμενης διεισδυτικότητας και της εναρμονισμένης απαιτητικότητας. Βέβαια διανύουμε μία περίοδο παγκόσμιας οικονομικής ύφεσης. Και αυτό βέβαια έχει αντίκτυπο στην οικονομία της χώρας μας και πλήττει στο σύνολό του το εργατικό δυναμικό και όχι μόνο τους καλλιτέχνες. Ένας επιπλέον ανασταλτικός παράγοντας που δεν θα πρέπει να παραβλέπουμε.
Ποια είναι τα σχέδιά σας για το μέλλον;
Συνεχίζω τις συνεργασίες με τους εκδοτικούς οίκους. Σε λίγες μέρες θα λάβω μέρος σε νέες λογοτεχνικές και εικαστικές επιτροπές που θα διεξάγουν διάφοροι δήμοι, περιφέρειες και γνωστοί φορείς πολιτισμού. Ετοιμάζω με τους συνεργάτες μου αυτή την εποχή ομαδικές εκθέσεις που θα γίνουν στην Αθήνα, σε νησιά του Αιγαίου και στο εξωτερικό. Μεταξύ άλλων παρουσιάσεων βιβλίων θα είμαι στο πάνελ της παρουσίασης του βιβλίου Στην καρδιά μου υπάρχει η Ελλάδα του γνωστού ποιητή Στάθη Λιώτη στο Μουσείο Πόλεως των Αθηνών – Βούρου Ευταξία. Και συνεχίζω!!!
